Numizmatyka
NumizmatykaPolskie monety 10 zł z 1959 i 1968 roku, bite wg projektu
J. Gosławskiego
z 1958 roku Bułgarska moneta 1 lew z 1981 roku Numizmatyka (z
gr.
νομισματική) –
nauka
pomocnicza
historii
, zajmująca się badaniem
monet
,
banknotów
i innych znaków
pieniężnych
pod względem historycznym, estetycznym, a także technicznym. W ostatnich latach coraz częściej za dział numizmatyki uważana jest polityka monetarna (zwalczanie przestępczości monetarnej, polityka emisyjna, obieg pieniądza, jako wyraz świadomych działań
emitenta
). Pochodzenie słowa numizmatyka nie jest do końca jasne - nie wiadomo, czy pochodzi od
łacińskiego
nummus, czy też od
greckiego
nomisma. Główne zadania numizmatyki: - kolekcjonowanie i klasyfikowanie monet
- datowanie monet: bezwzględne; analiza znaków menniczych; połączona analiza ikonograficzna, metrologiczna i epigraficzna
- ustalanie kręgu użytkowników danych monet
- określanie dodatkowych funkcji monet
- wyjaśnianie i interpretacja faktów i procesów dziejowych
Podział chronologiczny numizmatyki: - grecka
- celtycka
-
rzymska
- bizantyjska
- Dalekiego Wschodu (m.in.
Indie
,
Chiny
,
Japonia
)
- średniowieczna (w tym arabska i perska)
- nowożytna
Terminy szczególnie przydatne w numizmatyce średniowiecznej: - gatunek monety - zwykle obejmuje numizmaty o tych samych, bądź podobnych cechach metrologicznych - wadze, próbie (np.
denar
,
grosz
,
talar
,
drachma
)
- typ monety - obejmuje numizmaty opatrzone tym samym wyobrażeniem, z reguły zamyka się w jednej emisji
- odmiany monety - istnieją w obrębie typów, obejmują monety wybite tą samą parą stempli
- próba - zawartość czystego kruszcu w monecie
- renovatio monetae - stosowana już we wczesnym średniowieczu wymiana monety na nową na warunkach korzystnych dla pana menniczego
- pan menniczy - zleceniodawca emisji.
CzasopismaA) O zasięgu ogólnopolskim B) Lokalne czasopisma numizmatyczne - Bydgoskie Wiadomości Numizmatyczne, wyd. O/
Bydgoszcz
PTN
-
Gdańskie
Zeszyty Numizmatyczne, wyd. O/
Gdańsk
PTN
- Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne, wyd. Lubelski Klub Kolekcjonerów i O/
Lublin
PTN
- Magazyn Numizmatyczny, wyd. O/
Częstochowa
PTN
-
Wrocławskie
Zapiski Numizmatyczne, wyd. O/
Wrocław
PTN
-
Śląskie
Zapiski Numizmatyczne, wyd. O/
Katowice
PTN
-
Grosz
, Jastrzębie Zdrój, Praszka, Żory i Wieluń
Zobacz też Bibliografia- M. Gumowski, Bibliografia numizmatyki polskiej,
Toruń
1967
.
- J. Szymański, Nauki pomocnicze historii,
Warszawa
2002
.
- T. Kałkowski, Tysiąc lat monety polskiej,
Kraków
Opracowania o charakterze monograficznym - D. Ejzenhart,
Herby
i znaki mennicze na trojakach polskich,
Wrocław
2008
.
- M. Gumowski, Dzieje mennicy krakowskiej,
Poznań
1927
.
- M. Gumowski, Dzieje mennicy
toruńskiej
,
Toruń
1961
.
- M. Gumowski,
Mennica
Gdańska
,
Gdańsk
1990
.
- M. Gumowski,
Mennica
bydgoska,
Bydgoszcz
2005
.
- H. Cywiński, Dziesięć
wieków
pieniądza polskiego
980
-
1980
,
Warszawa
1982
.
- R. Kiersnowski,
Pieniądz
kruszcowy w Polsce wczesnośredniowiecznej,
Warszawa
1960
.
- R. Kiersnowski,
Moneta
w kulturze
wieków
średnich,
Warszawa
1988
.
- R. Kiersnowski, Wstęp do numizmatyki polskiej
wieków
średnich,
Warszawa
1964
.
- T. Opozda,
Mennica
łobżenicka,
Warszawa
1975
.
- J. Reyman,
Mennica
olkuska
1779
-
1601
,
Wrocław
1975
.
- J. A. Szwagrzyk, Pieniądz na Ziemiach Polskich X-XX w.,
Wrocław
1990
.
- S. Suchodolski, Mennictwo polskie w XI i XII
wieku
,
Wrocław
1973
.
Materiały konferencyjne - IX Ogólnopolska Sesja Numizmatyczna w Nowej Soli. Fałszerstwa i naśladownictwa. Swego rodzaju mała monografia tematu.
- III Międzynarodowa Konferencja Numizmatyczna w
Supraślu
- Wspólnota dziejów. Mennice od Morza Czarnego do Morza Bałtyckiego, Aktualny stan badań na mennictwem środkowoeuropejskim
Publikacje źródłowe - Sadowski, Rozprawy o pieniądzu w Polsce I połowy XVII
wieku
- Zagórski I. Monety dawnej Polski (teksty)
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Numizmatyka":
Fonologia
...
Epigrafika
...
Biecz
...
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
...
Konin
...
Konstantyn I Wielki
lat wcześniej i że w rzeczywistości była to "wizja pogańska".Analiza ikonografii i Numizmatyka ukazują pojawianie się od 315 r. symboliki chrześcijańskiej (monety i medale), ...
Nabatejczycy
Nabatejczyków4.1 Grobowce fasadowe4.2 Kapitele nabatejskie4.3 Rzeźba4.4 Ceramika4.5 Lampki oliwne4.6 Alfabet i pismo4.7 Numizmatyka5 Religia5.1 Źródła do religii nabatejskiej5.2 Bogowie Nabatejczyków5.3 Sanktuaria6 Królowie Nabatejczyków7 Miasta ...
Joachim Lelewel
...
Awers i rewers
...
Złotówka krakowska
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Numizmatyka":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|