Mikołaj Chopin
Mikołaj Chopin na rysunku Ambrożego Mieroszewskiego z 1829
Urodzony	15 kwietnia 1771 Marainville-sur-Madon (   Francja )
Zmarł	3 maja 1844 Warszawa (   Polska )
Znany z	Ojciec polskiego pianisty , pedagoga i kompozytora Fryderyka Chopina ( 1810 - 1849 )
Zawód	Nauczyciel języka francuskiego Guwerner

Grób rodziców Fryderyka na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Mikołaj Chopin, właśc. Nicolas Chopin (ur. 15 kwietnia 1771 w Marainville-sur-Madon zm. 3 maja 1844 w Warszawie ) – polski nauczyciel języka francuskiego i guwerner pochodzenia francuskiego , ojciec polskiego pianisty, pedagoga i kompozytora Fryderyka Chopina ( 1810 - 1849 ), syn kołodzieja i syndyka François Chopina i jego pierwszej żony Marguerite Delfin.

Biografia

Mikołaj urodził się w rodzinie winogradników i kołodziei. Chłopiec zwrócił na siebie uwagę administratora posiadłości (należącej do Polaka – Michała Jana Paca ), w której mieszkał wraz z rodziną. Był nim, również Polak, Adam Weydlich.

Gdy w 1787 wracał do Polski zabrał ze sobą Mikołaja i zatrudnił, szesnastoletniego wtedy chłopca, w założonej przez siebie fabryce tytoniu w Warszawie. Przez następne kilka lat pracował, jako urzędnik i buchalter. Po trzech latach mimo nadarzającej się okazji nie odwiedził rodzinnego kraju, z którym nie utrzymywał kontaktów już do końca życia. W związku z wybuchem Rewolucji francuskiej w 1789 i obawą o powołanie do wojska nie udał się do Strasburga w celu uregulowania interesów Paca, o co został poproszony.

W 1792 nastąpił II rozbiór Polski , przez co fabryka Weydlicha została zamknięta. W związku z małą nadzieją na znalezienie pracy w stolicy Mikołaj rozważał powrót do Francji. Plany zostały przerwane przez chorobę, która ustąpiła niedługo przez wybuchem Insurekcji kościuszkowskiej w 1794 . Wtedy wstąpił do warszawskiej milicji miejskiej gdzie doszedł do stopnia porucznika . Po roku walk został ranny, co zbiegło się z upadkiem powstania.

Pozostając znów bez zajęcia w niedługim czasie został zatrudniony w Czerniewie , jako guwerner u rodziny Łączyńskich (jedna z córek, Maria , zostawszy później żoną Anastazego Walewskiego zasłynęła, jako kochanka Napoleona Bonaparte ). Spędził u nich około sześciu lat mając dość duże szczęście, gdyż środkowa i wschodnia Europa była zalewana falą uciekinierów z obszarów objętych rewolucją , a bardzo wielu z nich utrzymywało się właśnie w sposób podobny do Mikołaja. Na ziemiach polskich nawet średnio zamożna szlachta posiadała w swoim domu francuskiego arystokratę , co należało do ówczesnej mody. Mikołaj nie należał do ludzi "dobrze urodzonych”, więc jego pozycja świadczy o wysokim wykształceniu i obyciu, jakie zdołał sobie przyswoić przez siedem lat w obcym kraju.

Tekla Chopin – żona Mikołaja (1782-1861)

Następnych kilka lat Mikołaj spędził w Żelazowej Woli u rodziny Skarbków (krewnych Łączyńskich) gdzie uczył i opiekował się czwórką dzieci. W 1806 ożenił się z ubogą krewną Skarbków, mieszkającą i prowadzącą u nich dom, Teklą Justyną Krzyżanowską (córką Jakuba i Antoniny z Kołomińskich pochodzących z Długie . Wzmiankowana była w orszaku ślubnym Konstancji von Bruchentahl, wychodzącej za mąż za Jana Skarbka, a jej brat był ojcem Włodzimierza Krzyżanowskiego ^[1], bohatera amerykańskiej wojny secesyjnej).

Po roku małżeństwa urodziła im się pierwsza córka – Ludwika. Wtedy też przenieśli się do większego domu – dworskiej oficyny. 1 marca 1810 urodziło się drugie dziecko, jedyny syn, Fryderyk Chopin . Jego ojcem chrzestnym był Fryderyk Skarbek , którego nauczycielem był Mikołaj. Około połowy tego samego roku Mikołaj i Tekla wraz z dziećmi przenieśli się do Warszawy do pałacu Saskiego , w którym mieściło się Liceum Warszawskie , a w którym Mikołaj miał uczyć języka francuskiego .

Skarbek popadł w długi i uciekając z Księstwa Warszawskiego zostawił żonę z czwórką dzieci. Biorąc pod uwagę to, że ich wiek nie wymagał już opieki guwernera było pewne, iż żona Skarbka nie będzie mogła utrzymać Chopinów. Prawdopodobnie Mikołaj myślał o przeprowadzce do stolicy jeszcze przed urodzeniem się syna.

W Warszawie dnia 9 lipca 1811 urodziło się trzecie dziecko Chopinów – Izabela, a w 1812 czwarte – córka Emilia . Aby zrównoważyć rosnące wydatki na rodzinę Mikołaj oprócz pracy w liceum był nauczycielem języka francuskiego w Szkole Aplikacyjnej i w Szkole Artylerii i Inżynierów. Po urodzinach czwartego dziecka Chopin awansował w liceum i objął wykłady w wyższych klasach^[2].

Dzieci Mikołaja i Tekli Chopinów

Ludwika (1807-1855)

Fryderyk (1810-1849)

Izabela (1811-1881)

Emilia (1812-1827)

Przypisy

Bibliografia

• Adam Zamoyski: Chopin. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1985, seria: Biografie Sławnych Ludzi. . 
• Kazimierz Wierzyński: Życie Chopina. Nowy Jork: 1953. 
• hasło Chopin, Mikołaj [w:] Polski Słownik Biograficzny . T. III. Kraków: Polska Akademia Umiejętności , 1937. , ss. 426-427
• Piotr Mysłakowski, Andrzej Sikorski: Rodzina ojca Chopina: migracja i awans. Warszawa: Familia, 2002. . 
• Tadeusz Miller: Fryderyk Chopin: ród i nazwisko jakiego nie znamy. Bielsk Podlaski: Tadeusz Miller, 2002. .