Józef Unszlicht, ros. Иосиф Станиславович Уншлихт – inżynier, poch.
żydowskiego
ps.
Jurowski, Leon (ur.
19 listopada
1879
w
Mławie
, zm.
29 lipca
1938
) – polski i sowiecki działacz
komunistyczny
.
Od
1900
w
SDKPiL
, w latach
1911
-
1913
członek władz województwa warszawskiego i władz okręgowych partii w Łodzi, jednocześnie członek Zarządu Krajowego. Więziony (kilkakrotnie w
X. Pawilonie Cytadeli Warszawskiej
) i zsyłany za działalność rewolucyjną. Od
1906
w
SDPRR
. W
1907
uczestnik 5 zjazdu SDPRR.
Uczestnik rewolucji październikowej w
Piotrogradzie
, członek Rewolucyjnej Rady Wojennego, potem członek Kolegium
NKWD
. Po rewolucji pracował w Radzie Wykonawczej w Irkucku i Komitecie irkuckim SDPRR. Od
1918
współorganizator
Armii Czerwonej
, w latach
1917
-1918 pełnił funkcję członka Centralnego Komitetu Wykonawczego grup
SDKPiL
w
Rosji
. W roku
1919
został członkiem Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Litwy i Białorusi. Organizował oddziały Armii Czerwonej na Litwie i w Białorusi. Komisarz (minister) ludowy ds. wojskowych oraz członek Rewolucyjnej Rady Wojennej
Litewsko-Białoruskiej Republiki Rad
, wprowadzał na tych terenach władzę rad. Brał udział w walkach z oddziałami polskimi, w okresie kwiecień – grudzień 1919 członek Rewolucyjnej Rady Wojennej 16 Armii. W okresie grudzień 1920 – kwiecień
1921
członek Rady Wojskowo Rewolucyjnej Frontu Zachodniego
M. Tuchaczewskiego
. Jednocześnie od
1920
w Biurze Polskim KC RKP, został latem 1920 członkiem
Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego
w
Białymstoku
tzw.
Polrewkom
. Był jednym z organizatorów polskiej Armii Czerwonej. Od roku 1921 przebywał w
ZSRR
, był w latach 1921-
1923
zastępcą przewodniczącego
WCzK
, (od
1922
–
OGPU
), w l. 1923-
1925
członek Wojskowej Rady Rewolucyjnej szef zaopatrzenia Armii Czerwonej. W
1924
członek Komisji Rewizyjnej WKP(b). W l. 1925-
1930
zastępca komisarza ludowego spraw wojskowych i przewodniczący
Rady Wojennej Republiki
i zastępca komisarza (ministra) Marynarki Wojennej, jednocześnie od 1927 przewodniczący Związku Pomocy Systemu Obronnie i Budownictwu Przemysłowo-lotniczemu ZSRR. W l. 1930-
1933
zastępca przewodniczącego Rady Gospodarki Narodowej. W l. 1933-1935 szef Głównego Zarządu Lotnictwa Cywilnego, następnie sekretarz Rady Związkowej Centralnego Komitetu Wykonawczego.
Delegat na 9, 10, 12, 14-17 zjazd WKP(b).
W okresie tzw.
wielkiej czystki
aresztowany, w
1938
skazany i stracony.
Odznaczenia:
Order Czerwonego Sztandaru
.
Książki
- Ustawodawstwo społeczne pod rządami Józefa Piłsudskiego w Polsce (
1927
).
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedija t. 27 Moskwa 1977.
- J. Odziemkowski Leksykon wojny polsko rosyjskiej 1919-1920 Oficyna Wydawnicza RYTM Warszawa 2004
- Stefan Król, Cytadela warszawska,
Książka i Wiedza
,
Warszawa
1978
, s. 221.