Władysław Aleksander Langner ps. "Złom" (ur. 18 czerwca 1896 w Jaworowie koło Lwowa , zm. 28 września 1972 w Newcastle upon Tyne w Wielkiej Brytanii ) – generał dywizji Wojska Polskiego .

Działalność niepodległościowa i służba w C. i K. Armii
Działał w Organizacji Młodzieży Niepodległościowej "Zarzewie" i Drużynach Strzeleckich, w sierpniu 1914 wstąpił do Legionów Polskich . W październiku 1914 został awansowany na podporucznika , dowodził plutonem i kompanią w 1 Pułku Piechoty Legionów . W 1917, po kryzysie przysięgowym wcielony został do Cesarskiej i Królewskiej Armii i służył na froncie włoskim. W 1916 r. złożył egzamin dojrzałości uprzedni (wojenny) w C.K. Gimnazjum w Nowym Targu.

Służba w Wojsku Polskim
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim na stanowisku zastępcy dowódcy 57 Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej . Następnie dowodził batalionem w 5 Pułku Piechoty Legionów (do kwietnia 1919), pełnił obowiązki dowódcy 1 Pułku Piechoty Legionów oraz dowodził batalionem w tym pułku. W czerwcu 1920 został awansowany na podpułkownika i objął dowództwo 167 Pułku Piechoty . W latach 1923-1927 dowodził 40 Pułkiem Piechoty "Dzieci Lwowskich" we Lwowie. 1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, gen. dyw. Władysława Sikorskiego awansował go na pułkownika ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 38 lokatą w korpusie oficerów piechoty ^[1]. Od kwietnia 1927 do listopada 1928 dowodził piechotą dywizyjną 12 Dywizji Piechoty w Tarnopolu . W latach 1928-1934 pełnił służbę w Warszawie, na stanowiskach: szefa Biura Ogólno-Administracyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych , zastępcy II wiceministra spraw wojskowych i szefa Administracji Armii.

21 grudnia 1932 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go generałem brygady ze starszeństwem z 1 stycznia 1933 i 3 lokatą w korpusie generałów. Od 1934 dowodził Okręgiem Korpusu Nr IV w Łodzi , a od 1938 Okręgiem Korpusu Nr VI we Lwowie .

W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził obroną Lwowa . Bronił miasta przed siłami niemieckimi dziesięć dni (12-22 września), dysponując ponad 20 batalionami piechoty, 65 armatami polowymi oraz 18 działami przeciwlotniczymi. Ochotniczo w obronie miasta udział brali także studenci, robotnicy i harcerze. Z harcerstwem Langner był szczególnie związany jako wieloletni przewodniczący Okręgu Lwowskiego Związku Harcerstwa Polskiego . 22 września 1939 Langner, chcąc uniknąć zniszczenia Lwowa i zagłady mieszkańców, wydał rozkaz złożenia broni i wyjścia z miasta, kapitulując przed Armią Czerwoną . Po podpisaniu dokumentu kapitulacji, Langner miał powiedzieć: "Z Niemcami prowadzimy wojnę. Miasto biło się z nimi przez 10 dni. Oni, Germanie, wrogowie całej Słowiańszczyzny. Wy jesteście Słowianie..."

Do listopada 1939 w związku z procedurą kapitulacyjną przebywał w Moskwie . 20 listopada 1939 przez Czeremosz przedostał się do Rumunii, stamtąd zaś do Francji, gdzie pozostawał w dyspozycji Naczelnego Wodza. Od października 1941 przebywał w Wielkiej Brytanii. Był dowódcą 3 Brygady Kadrowej Strzelców , Odcinka Obrony "Angus" i Brygady Szkolnej oraz członkiem Wojskowego Trybunału Orzekającego. W latach 1943-1945 pełnił służbę w Sztabie Inspektora Wyszkolenia Wojska w Anglii, od listopada 1945 pozostawał w dyspozycji szefa Sztabu Głównego w Londynie Stanisława Kopańskiego . Po demobilizacji prowadził gospodarstwo rolne w Walii . 11 listopada 1964 Prezydent RP na Uchodźstwie August Zaleski awansował go na generała dywizji.

Był uważany za służbistę, dbającego o ścisłe przestrzeganie regulaminów wojskowych. Słynął także jako abstynent, we wspomnieniach gen. Maczka zapisał się jako "pies na oficerów nadużywających alkoholu".

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi

Przypisy

Bibliografia