Nicola Porpora
Nicola PorporaNicola (Antonio) Porpora (ur.
17 sierpnia
1686
– zm.
3 marca
1768
) był
włoskim
kompozytorem
operowym epoki późnego
Baroku
i nauczycielem śpiewu, którego najsłynniejszym uczniem był
Farinelli
. BiografiaPorpora przyszedł na świat w
Neapolu
. Ukończył tamtejsze konserwatorium Poveri di Gesù Cristo, gdzie świat opery zdominował
Alessandro Scarlatti
. Pierwsza opera Porpory Agrippina została z sukcesem wystawiona na królewskim dworze w Neapolu w 1708 roku. Druga Berenice w
Rzymie
. Wystawiał je przez wiele lat w domach arystokratów i dowódcy sił zbrojnych Neapolu
Księcia von Hesse-Darmstadt
, a także w domu portugalskiego ambasadora w Rzymie. Sława jego polegała głównie na reputacji znakomitego nauczyciela śpiewu. W Conservatorio di Sant'Onofrio i w szkole Poveri di Gesù Cristo uczył
Farinelliego
i innych kastratów (Caffarelli, Salimbeni itd.). Zajmował się tym w latach
1715
-
1721
. W
1720
i
1721
roku napisał dwie serenady w oparciu o tekst, jakiego dostarczył mu poeta
Pietro Metastasio
. Tak rozpoczęła się ich długoletnia współpraca. W
1722
roku sukcesy kompozytorskie zachęciły Pororę do zaniechania dydaktyki. W okresie
1722
-
1728
Porpora tworzył głównie w
Wenecji
. W
1729
roku arystokracja angielska, niechętna muzyce
Georga Friedricha Haendla
ze względu na patronat królewski wspierający niemieckiego geniusza, zaprosiła Porporę do Londynu. Sezon
1733
-
1734
upłynął pod znakiem walki oper Porpory i Haendla. Porpora, do którego dołączył później
Johann Adolf Hasse
, mąż jednej z jego śpiewaczek Faustyny Bordoni, prowadził zakład operowy Theater of the Nobility i był groźny dla Haendla nie tylko z powodu swego niezaprzeczalnego talentu czy posiadaniu w swoim zespole wielkich śpiewaków (Farinelli, Faustina Bordoni), lecz także z powodu poparcia jego artystycznej działalności przez księcia Walii Fryderyka oraz opozycyjnych wobec Jerzego I i gabinetu Walpole'a arystokratów i polityków. Kwestie polityczne wpływały na wybór opery na wieczorną rozrywkę bardziej niż gusta artystyczne. Pierwszą operą jaką wystawił w Londynie Porpora była Arianna in Nasso (1733), później przyszedł czas na Polifemo (
1735
). Haendel wytrzymał bój o słuchaczy i widzów, komponując znakomitego Kserksesa (Serse –
1738
), a przedtem jeszcze pierwszą "czarodziejską operę" Alcina (1735). Gdy Opera of the Nobility zbankrutowała, Porpora opuścił Londyn. Porpora był od
1748
kapelmistrzem w
Dreźnie
, lecz konkurencja Hassego zmusiła go do wyjazdu w
1752
roku. Z Drezna ruszył do Austrii. W Wiedniu nauczał młodego
Josepha Haydna
, który pracował u Porpory jako służący. Haydn twierdził, że maestro Porpora nauczył go "prawdziwych fundamentów wiedzy muzycznej". W
1759
Poprora wrócił do
Neapolu
. Od tego momentu życie stało się dla starego mistrza uciążliwe. Jego styl stawał się przestarzały, a dwór drezdeński przestał wypłacać mu pensję. OperyTytuł, rodzaj, autor libretta, miejsce premiery (miasto, teatr), rok premiery - Agrippina – opera heroiczna (N. Giuvo),
Neapol
, Pallazo Reale,
1708
- Flavio Anicio Olibrio – opera heroiczna (A. Zeno i P. Pariati),
Neapol
, S. Bartolomeo,
1711
, wers. zrew.
Rzym
, Alibert,
1722
- Basilio re d’oriente – opera heroiczna (? G. B. Neri),
Neapol
, Fiorentini,
1713
- Arianna e Teseo – opera heroiczna (P. Pariati),
Wiedeń
, Hoftheater,
1714
- Berenice regina d’Egitto – opera heroiczna (A. Salvi),
Rzym
, Capranica,
1718
; wspólnie z
D. Scarlattim
.
- Temistocle – opera heroiczna (A. Zeno),
Wiedeń
, Hoftheater,
1718
- Faramondo – opera heroiczna (lib. ?),
Neapol
, S. Bartolomeo,
1719
- Eumene – opera heroiczna, (A. Zeno),
Rzym
, Alibert,
1721
- Adelaide – opera heroiczna (A. Salvi),
Rzym
, Alibert,
1723
- Amare per regnare – opera heroiczna (? F. Silvani),
Neapol
, S. Bartolomeo,
1723
- Damiro e Pitia – opera heroiczna (D. Lalli),
Monachium
,
1724
- Semiramide regina dell’Assiria – opera heroiczna (? F. Silvani),
Neapol
, S. Bartolomeo,
1724
- Griselda – opera heroiczna (? A. Zeno), ?
1724
- Didone abbandonata – opera heroiczna, (
P. Metastasio
),
Reggio nell'Emilia
, Pubblico,
1725
- Siface – opera heroiczna, (
P. Metastasio
),
Mediolan
, Ducale,
1725
- La verità nell’inganno – opera heroiczna, (? F. Silvani),
Mediolan
, Ducale,
1726
- Meride e Selinunte – opera heroiczna, (A. Zeno),
Wenecja
, S. Giovanni Grisostomo,
1726
- Imeneo in Atene – opera heroiczna, (S. Stampiglia),
Wenecja
, S. Samuele,
1726
- Siroe re di Persia – opera heroiczna, (
P. Metastasio
),
Rzym
, Delle Dame,
1727
- Ezio – opera heroiczna, (
P. Metastasio
),
Wenecja
, S. Giovanni Grisostomo,
1728
- Ermenegildo – opera heroiczna, (lib. ?),
Neapol
,
1729
- Semiramide riconosciuta – opera heroiczna (
P. Metastasio
),
Wenecja
, S. Giovanni Grisostomo,
1729
, wers. zrew.
Neapol
, S Carlo,
1739
- Mitridate – opera heroiczna, (F. Vanstryp),
Rzym
, Capranica
1730
- Tamerlano – opera heroiczna, (A. Piovene),
Turyn
, Regio
1730
- Poro – opera heroiczna, (wg
P. Metastasio
Allessandro nell’Indie),
Turyn
, Regio
1731
- Annibale – opera heroiczna, (F. Vanstryp),
Wenecja
, S. Angelo
1731
- Germanico in Germania – opera heroiczna, (N. Coluzzi),
Rzym
, Capranica
1732
- Issipile – opera heroiczna, (
P. Metastasio
),
Rzym
, Rucellai,
1733
-
Arianna in Nasso
– opera heroiczna, (P. Rolli),
Londyn
, Lincoln’s Inn Fields,
1733
- Enea in Lazio – opera heroiczna, (P. Rolli),
Londyn
, Lincoln’s Inn Fields,
1734
- Polifemo – opera heroiczna, (P. Rolli),
Londyn
, King’s Theatre,
1735
- Ifigenia in Aulide – opera heroiczna, (P. Rolli),
Londyn
, King’s Theatre,
1735
- Mitridate – opera heroiczna, (Gavardo da Gavardo i C. Cibber),
Londyn
, King’s Theatre,
1736
- Lucio Papiro – opera heroiczna, (A. Salvi, zrew. G. Boldoni),
Wenecja
, S. Cassiano
1737
- Rosbale – opera heroiczna, (wg C. N. Stampa Eumene),
Wenecja
, S. Giovanni Grisostomo,
1737
- Carlo il calvo – opera heroiczna, (lib ?),
Rzym
, Delle Dame,
1738
- Il barone di Zampano – opera komiczna, (P. Trinchera),
Neapol
, Nuovo,
1739
- L’amico fedele – opera komiczna, (G. di Pietro),
Neapol
, Fiorentini,
1739
- Il trionfo di Camilla – opera heroiczna, (S. Stampiglia),
Neapol
, S. Carlo,
1740
- Tiridate – opera heroiczna, (wg
P. Metastasio
Zenobia),
Neapol
, S. Carlo
1740
- Partenope – opera heroiczna, (lib ?),
Neapol
,
1742
- La Rosmene – opera heroiczna, (lib ?),
Wiedeń
,
1742
- Statira – opera heroiczna, (F. Silvani),
Wenecja
, S. Giovanni Grisostomo,
1742
- Temistocle – opera heroiczna, (
P. Metastasio
),
Londyn
, Haymarket,
1743
- Filandro – opera heroiczna, (V. Cassani L’inconstanza schernita),
Drezno
, Hoftheater,
1747
- Il trionfo di Camilla – opera heroiczna, (S. Stampiglia, rew. G. Lorenzi),
Neapol
, S. Carlo,
1760
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Nicola Porpora":
Vincenzo Bellini
...
Święty Mikołaj (kultura masowa)
...
1947
...
1946
...
Dług publiczny
...
Modele swoi - obcy
...
Budżet państwa
...
1990
...
1948
...
1927
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Nicola Porpora":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|