Zjawiska paranormalne, określane też jako parapsychiczne, nadprzyrodzone i nadnaturalne – to umiejętności lub zjawiska, których istnienie nie zostało potwierdzone eksperymentem naukowym i których istnienie wydaje się sprzeczne z panującymi obecnie teoriami naukowymi .

Przykłady domniemanych zjawisk paranormalnych

• Telepatia – zdolność przekazywania myśli, uczuć i wrażeń zmysłowych na poziomie mentalnym.
• Jasnowidzenie – zdolność postrzegania osób, przedmiotów i zdarzeń odległych w czasie i przestrzeni.
• Dermooptyka – zwana także widzeniem skórnym – ma być zdolnością rozpoznawania barw i kształtów za pośrednictwem skóry.
• Ektoplazma – posiadająca specjalne właściwości substancja rzekomo wydzielona z ciała medium w trakcie transu.
• Psychokineza – umiejętność oddziaływania na przedmioty bez fizycznego kontaktu z nimi.
• Poltergeist – złośliwa bezcielesna moc mająca dokonywać zniszczeń wokół określonej osoby lub w określonym miejscu.

Terminologia zjawiska

Zjawisko - w języku parapsychologii jest to manifestacja paranormalna - wizualne wrażenie paranormalne (np. w formie halucynacji ) lub pewnego (może) materialnego "złudzenia".

Zjawisko spontaniczne - nie prowokowane i nieoczekiwane zjawisko paranormalne.

Zjawisko psi (inaczej: anomalne zjawisko mentalne) termin na określenie wszystkich zjawisk paranormalnych^[1].

Krytyka

Zdaniem sceptyków, odkrycia, które w jakimś stopniu pasują do teorii paranormalnych, są natychmiast rozgłaszane jako jednoznaczny i stuprocentowo potwierdzony tryumf nauk paranormalnych, podczas gdy przypadki przeciwne, kiedy wykazano próbę oszustwa, lub zjawisko wyjaśniono całkowicie racjonalnie, są w środowisku pasjonatów zjawisk paranormalnych pomijane dyskretnym milczeniem, lub zbijane innym, nigdzie niepotwierdzonym „odkryciem”.^[]

Część fenomenów "paranormalnych" może mieć też racjonalne wytłumaczenie. Przykładem może być zagadka " Trójkąta Bermudzkiego ", która prawdopodobnie została wyjaśniona w sposób racjonalny. Okazało się że w tym rejonie od czasu do czasu następuje masowe uwalnianie metanu i dwutlenku węgla, co może powodować utratę przytomności przez pilotów (dawne samoloty nie były szczelne) a woda „z bąbelkami” ma mniejszą wyporność, co mogło powodować tonięcie statków.

Fundacja Edukacyjna Jamesa Randiego (James Randi Educational Foundation)^[2] ufundowała nagrodę w wysokości 1 miliona dolarów każdemu, kto w wiarygodnym eksperymencie naukowym udowodni istnienie dowolnego zjawiska paranormalnego. Jak dotąd nikt tej nagrody nie odebrał.

Zobacz też

• Zjawisko (parapsychologia)
• Parapsychologia
• psi

Przypisy