Zasada pomocniczości - inaczej zasada
subsydiarności
. To jeden z kluczowych elementów programowych współczesnej
katolickiej nauki społecznej
dotyczącej sfery
państwowej
. Sprowadza się on do poglądu, który głosi że obowiązkiem społeczności jest wspomaganie jej części składowych w naturalnym rozwoju. Istotnym założeniem jest zakres tej pomocy: społeczność nie może ingerować w sprawy, z którymi poszczególne jednostki są w stanie poradzić sobie same, a jedynie tam gdzie pomoc jest niezbędna.
W praktyce oznacza to akceptację
interwencjonizmu państwowego
, w chwili gdy zmierza on ku stwarzaniu warunków dobrego życia dla wszystkich członków społeczności, potępienie nadmiernego rozwarstwienia
struktury społecznej
, uznanie działań na rzecz ochrony praw jednostek do udziału w życiu publicznym za obowiązek
kościoła
oraz przyznanie specjalnych praw
rodzinie
.
Kluczową rolę zasada subsydiarności odgrywa w gospodarce, gdzie oznacza ona wyważenie pomiędzy
leseferyzmem
a
interwencjonizmem państwowym
.
Wyrazem zasady pomocniczości w stosunkach międzynarodowych był
Traktat o Unii Europejskiej
w
Maastricht
z
1992
roku, na mocy którego określono, że
Unia
ma prawo działać tylko w interesie wszystkich państw wspólnoty i tylko w takich przypadkach, gdy dany kraj nie jest w stanie samodzielnie zrealizować postawionego zadania.
Bibliografia
- "Encyklopedia politologii" t.1, pod red. W. Sokół i M. Żmigrodzki, wyd. Zakamycze, Kraków 1999.
- Karolczak Krzysztof, "Od chadecji do syjonizmu - szkice o myśli politycznej XX wieku", wyd. Elipsa, Warszawa 1996.
Zobacz też