|
Oś podwzgórze-przysadka-nadnercza
Oś podwzgórze-przysadka-nadnerczaOś podwzgórze-przysadka-nadnercza stanowi przykład układu
podwzgórze
,
przysadka mózgowa
i
gruczoły
obwodowe. Tworzą one układ trójkątny, w którym dokonuje się stała wymiana informacji zgodnie z zasadą ujemnego
sprzężenia zwrotnego
. Bez dodatkowych wpływów zewnętrznych poziom
hormonów
produkowanych w obrębie danego trójkąta utrzymywałby się na stałym poziomie (
homeostaza
). Podwzgórze stanowi wierzchołek trójkąta, łączący bezpośrednio biochemiczny kanał łączności z kanałami nerwowymi. Tą drogą wszelkiego rodzaju procesy psychiczne mogą wpływać na zmianę funkcji biochemicznych organizmu żywego. Szczególną pozycję w łączności mózgu z narządami wewnętrznymi zajmują
aminy katecholowe
:
adrenalina
i
noradrenalina
. Noradrenalina wytwarzana jest w synapsach
układu współczulnego
. Tak więc układ współczulny wywiera swój wpływ na narząd wewnętrzny lub na sploty czy zwoje narządowe za pośrednictwem substancji chemicznej, pod warunkiem, że jest ona produkowana bezpośrednio w samym narządzie. Adrenalina wytwarzana jest wraz z noradrenaliną przez komórki rdzenia nadnerczy. W reakcji na pobudzenie układu współczulnego komórki te wydzielają obydwie aminy bezpośrednio do krwiobiegu. Nadmierna aktywacja osi podwzgórze-przysadka-nadnercza może być przyczyną
depresji psychogennej
. Za takim przekonaniem przemawia wiele spostrzeżeń: stwierdzana stosunkowo często
hiperkortyzolemia
, powiększenie
nadnerczy
, a także fakt, że
leki przeciwdepresyjne
normalizują zaburzenia osi w ciężkich depresjach. Pewne przesłanki mogą wskazywać, że depresja psychotyczna jest kliniczną manifestacją zaburzeń funkcjonowania osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej. Może to potwierdzać fakt, że u osób otrzymujących egzogenne
glikokortykoidy
rozwijają się podobne objawy, obejmujące obniżony nastrój,
objawy psychotyczne
, typowe
zaburzenia snu
oraz upośledzenie funkcji poznawczych. Według niektórych koncepcji nadmierne i długotrwałe uwalnianie
hormonów steroidowych
(np. w reakcji na stres) może powodować trwałe uszkodzenie komórek
hipokampa
, odpowiedzialnych za działanie mechanizmu zwrotnego kontrolującego funkcjonowanie osi podwzgórze-przysadka-nadnercza.
Inne hasła zawierające informacje o "Oś podwzgórze-przysadka-nadnercza":
Nadciśnienie tętnicze
...
Osmoreceptor
...
Układ nerwowy
...
Oksytocyna
...
Dopamina
...
Napoleon Cybulski
...
Układ hormonalny
...
Autonomiczny układ nerwowy
...
Układ limbiczny
...
Plemnik
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Oś podwzgórze-przysadka-nadnercza":
134. Wytwarzanie i działanie hormonów w ciele człowieka cz.2 (plansza 5)
...
Układ hormonalny (plansza 9)
...
Układ hormonalny (plansza 2)
...
|
|
|
|