Elie Wiesel, właśc. Eliezer Wiesel, (ur.
30 września
1928
w Sygiecie Marmaroskim, obecnie
Sighetu Marmatiei
) – amerykański pisarz i dziennikarz, pochodzenia węgiersko-żydowskiego.
Życiorys
Urodzony w
Rumunii
, w ortodoksyjnej, rodzinie chasydów (miał także trzy siostry), w czasie wojny więzień
niemieckich obozów
koncentracyjnych
Auschwitz-Birkenau
(obóz Monowice) i
Buchenwald
(w
Birkenau
zginęły jego matka i siostra, w Buchenwaldzie jego ojciec). Po wojnie wyjechał do Francji, gdzie studiował na
Sorbonie
i rozpoczął pracę dziennikarską, jako współpracownik czasopism francuskich i izraelskich. W 1956 wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie w 1963 przyjął obywatelstwo amerykańskie.
Jest pomysłodawcą terminu
Holocaust
.
15 marca 2003 w Białym Domu w Waszyngtonie powiedział: "Mamy moralny obowiązek interweniować, gdzie zło ma kontrolę. Dzisiaj to miejsce jest w Iraku"[1].
Wiesel był przewodniczącym amerykańskiej Presidential Commission on the Holocaust, później przemianowanej na U.S. Holocaust Memorial Council – a swą działalność społeczno-polityczną i twórczość poświęcił martyrologii Żydów, ofiar zarówno
nazizmu
, jak i
stalinizmu
. Był inicjatorem budowy United States Holocaust Memorial Museum. Jest profesorem nauk humanistycznych w Boston University.
Napisał ponad 40 dzieł, m.in. powieści, Un di Welt Hot Geszwign (A świat pozostał milczący, 1956), La ville de la chance (1962), Le mendiant de Jerusalem (1968), Le testament d'un poete juif assassine (1980), L'oublie (1989), opowiadania, dramaty, opowieści chasydzkie i talmudyczne, eseje. W 1986 otrzymał
Pokojową Nagrodę Nobla
. W Stanach Zjednoczonych otrzymał w 1986 Congressional Gold Medal of Achievement.
Jest aktywnym
syjonistą
, w 1997 otrzymał odznaczenie Guardian of Zion Award. Prawdopodobnie po wojnie w latach 40. współpracował także z terrorystyczną organizacją
Irgun
, która dokonała głośnego zamachu na hotel Króla Dawida.
W 2008 fundacja Wiesela straciła ponad 15 milionów dolarów (czyli prawie całe swoje zasoby finansowe) w wyniku działań
piramidy Bernarda Madoffa
, którego fundusz zarządzał jej majątkiem[2][3].
Przypisy