Teatr działań wojennych – obszar (lądowy, morski, powietrzny lub mieszany) stanowiący część
teatru wojny
. Podczas wojny każdy teatr działań może odgrywać główną lub pomocniczą (drugorzędną) rolę. TDW obejmuje część terytorium kontynentu (z przybrzeżnymi wodami oceanów) z morzami wewnętrznymi i
przestrzenią powietrzną
nad nimi albo akwenem jednego oceanu (ze znajdującymi się na nich wyspami, morzami do niego przyległymi, przybrzeżnymi połaciami lądów i przestrzeń powietrzna nad nimi) w granicach których mogą być rozwinięte lub są prowadzone
działania wojenne
zmierzające do zrealizowania
zadań strategicznych wojny
lub jednego z jej etapów.
Teatr działań wojennych obejmuje część teatru wojny niezbędną do prowadzenia operacji kilku grup
armii
lub grup
frontów
, zgodnie z postawionymi zadaniami strategicznymi oraz rozmieszczenia urządzeń tyłowych dla zabezpieczenia tych działań. TDW włącza kilka kierunków strategicznych i rejonów (stref oceanów lub rejonów morskich). Rejony i granice TDW są określane przez przez organy wojskowo-polityczne i kierownictwo każdego państwa wychodząc z zadań strategicznych wynikających z ogólnego planu wojny, z wyliczenia dążeń politycznych, potrzeb ekonomicznych, geograficznych i własnych czynników wojskowych.
W granice TDW wchodzi terytorium własnego
państwa
i przeciwnika (potencjalnego przeciwnika). W czasie wojen lokalnych istnieje z reguły jeden TDW pokrywający się z z teatrem wojny (
Bliski Wschód
,
Wietnam
,
Korea
). TDW powinien mieć dostateczną szerokość i głębokość w celu stworzenia warunków dla manewru wojsk i zabezpieczenia ciągłej pracy linii komunikacyjnych. Rozmiary TDW w
II wojnie światowej
osiągały wzdłuż frontu 300-600 km i miały głębokość 800-1000 km i więcej. Współcześnie TDW mogą mieć większe rozmiary.
W zależności od konkretnych warunków wojskowo-politycznych i sytuacji granice, rola i znaczenie TDW mogą się zmieniać wraz ze zmianą położenia strategicznego. Ważne znaczenie dla działania wojsk (sił flot) ma przygotowanie TDW, które jest prowadzone według wcześniej opracowywanych planów, jeszcze w czasie pokoju, i weryfikuje się je w czasie działań wojennych. Przygotowanie TDW nazywa się operacyjnym przygotowaniem TDW. Do zasadniczych elementów przygotowania TDW należą: rozwój sieci drogowej i kolejowej i wodnej, budowa lotnisk, baz lotniczych i baz morskich,
inżynieryjne
przygotowanie rejonów rozmieszczenia środków napadu rakietowo-jądrowego i środków
obrony przeciwlotniczej
, rejonów koncentracji i rozśrodkowania wojsk, tyłów, baz i stacji zaopatrzenia, budowa stanowisk kierowania i dowodzenia oraz węzłów łączności, odpowiednia dyslokacja wojsk.
Opracowywanie zagadnień związanych z TDW jest niejawne.
Bibliografia
- Mała Encyklopedia Wojskowa. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1971.
- Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia. T. 25. Moskwa: 1976.
Zobacz też