Edgar Algernon Robert Gascoyne-Cecil, 1. wicehrabia Cecil of Chelwood
CH
(ur.
14 września
1864
w
Salisbury
, zm.
24 listopada
1958
w Turnbridge Wells (
Kent
)), brytyjski prawnik, polityk i dyplomata, laureat
pokojowej Nagrody Nobla
. Był członkiem
Partii Konserwatywnej
i ministrem w rządach
Davida Lloyda George'a
i
Stanleya Baldwina
.
Był synem
Roberta Gascoyne-Cecila, 3. markiza Salisbury
, trzykrotnego premiera
Wielkiej Brytanii
, i Georginy Alderson, córki sir Edwarda Aldersona. W domu rodzinnym odbył podstawową edukację, potem studiował
prawo
w
Eton College
i University College na
Uniwersytecie Oksfordzkim
. W
1887
r. rozpoczął praktykę adwokacką.
W
1906
r. został posłem do
Izby Gmin
z ramienia
Partii Konserwatywnej
. Reprezentował
okręg wyborczy Marylebone East
. Członkiem parlamentu był do
1910
r., a następnie w latach
1911
-
1923
(za drugim razem reprezentował
okręg wyborczy Hitchin
). W
1915
r., w czasie
I wojny światowej
wszedł do
rządu
Herberta Henryego Asquitha
jako podsekretarz stanu w
Ministerstwie Spraw Zagranicznych
. Pełnił tę funkcję również w
rządzie
Davida Lloyda George'a
, a dodatkowo w latach
1916
-
1918
był ministrem blokady, odpowiedzialnym za wywieranie ekonomicznego nacisku na państwa toczące wojnę z Wielką Brytanią.
W
1916
r. opublikował memorandum przedstawiające jego propozycję unikania wojny, uważane za pierwszy oficjalny dokument, wyrażający poparcie Wielkiej Brytanii dla idei powołania
Ligi Narodów
. Na konferencji pokojowej w
Paryżu
, na której podpisano
traktat wersalski
wchodził w skład delegacji brytyjskiej. W latach
1920
-
1922
reprezentował dominium
Południowej Afryki
w Zgromadzeniu Ligi Narodów.
Po powrocie z 5-tygniowych wykładów o Lidze Narodów w
Stanach Zjednoczonych
w
1923
r. Cecil otrzymał tytuł 1. wicehrabiego Cecil of Chelwood i zasiadł w
Izbie Lordów
. W
pierwszym rządzie Stanleya Baldwina
(
1923
-
1924
) piastował stanowisko
Lorda Tajnej Pieczęci
, a w jego
kolejnym gabinecie
(od
1924
r.)
Kanclerza Księstwa Lancaster
. Na tym stanowisku odpowiadał za sprawy związane z Ligą Narodów.
Cecil zrezygnował ze stanowiska w
1927
r., kiedy Wielka Brytania nie zgodziła się na zgłoszoną podczas konferencji morskiej w
Genewie
propozycję Stanów Zjednoczonych zmniejszenia liczby krążowników. Do
1932
r. był brytyjskim delegatem przy Lidze Narodów. W
1937
otrzymał
pokojową Nagrodę Nobla
za swój udział w tworzeniu Ligi. W
1956
r. otrzymał
Order Kawalerów Honorowych
.
Był również kanclerzem Uniwersytetu
Birmingham
(w latach
1918
-
1944
) oraz rektorem Uniwersytetu
Aberdeen
(w latach
1924
-
1927
). Był honorowym doktorem prawa uniwesytetów:
Edynburskiego
, Oksfordzkiego,
Cambridge
, Manchester, Liverpool, St Andrews, Aberdeen,
Princeton
,
Columbii
oraz Ateńskiego.
W
1946
r., w wieku 82 lat, brał udział w ostatniej sesji Ligi Narodów w Genewie, kończąc swoje przemówienie słowami: "Liga umarła, niech żyją
Narody Zjednoczone
!" (The League is dead; long live the United Nations!)[1]. Żył jeszcze przez 12 lat okazjonalnie uczestnicząc w obradach Izby Lordów, gdzie zabierał głos w sprawach związanych z utrzymaniem pokoju światowego. Był honorowym dożywotnim przewodniczącym Stowarzyszenia Narodów Zjednoczonych.
Zmarł w
1958
r. Wraz z jego śmiercią wygasł tytuł wicehrabiego.
Przypisy
Linki zewnętrzne