George Corley Wallace (ur.
25 sierpnia
1919
, zm.
13 września
1998
) –
amerykański
polityk
, czterokrotny
gubernator
południowego stanu
Alabama
, a także czterokrotny kandydat na urząd
prezydenta Stanów Zjednoczonych
(w
1964
,
1972
i
1976
jako kandydat
Partii Demokratycznej
oraz w
1968
jako kandydat
Amerykańskiej Partii Niezależnych
). W latach 60. i później był ważną figurą na amerykańskiej scenie politycznej.
Wallace pochodził z okręgu Barbour w południowo-zachodniej Alabamie. Był trzykrotnie żonaty, ze swą pierwszą żoną
Lurleen Wallace
miał czwórkę dzieci. W czasie
II wojny światowej
służył w lotnictwie.
Karierę polityczną rozpoczął w
1946
, kiedy został wybrany posłem do izby niższej legislatury stanu
Alabama
. W
1948
był delegatem na konwencję wyborczą partii demokratycznej. Stanął wtedy w opozycji do kandydata właściwej organizacji partyjnej, ówczesnego prezydenta
Harry'ego Trumana
i wraz z grupą południowych demokratów, poparł kandydata południowych rasistów, gubernatora
Karoliny Południowej
Stroma Thurmonda
(późniejszego wieloletniego przewodniczącego pro tempore
Senatu Stanów Zjednoczonych
). Warto odnotować, że Truman mimo odmówienia mu poparcia tak ze strony konserwatywnego, jak i liberalnego skrzydła partii, wygrał wybory.
W
1958
daremnie starał się o nominację alabamskiej organizacji demokratów na gubernatora, pokonany w prawyborach przez przyszłego gubernatora
Johna Pattersona
. W
1962
ponowił próbę, uzyskał nominacje i wygrał w tym zdominowanym ówcześnie przez demokratów stanie.
Jako gubernator reprezentował tendencje konserwatywne i rasistowskie, stał w wyraźnej opozycji wobec ówczesnego liberalnego kierownictwa partii i prezydentów
Kennedy'ego
i
Johnsona
. W
1963
osobiście zagrodził drogę dwojgu Murzynom, którzy chcieli się zapisać do stanowego college'u. Dopiero stanowcza interwencja rządu federalnego zmusiła go do ustąpienia. Zasłynął z zaciekłej obrony segregacji rasowej, brutalnego rozpędzania pokojowych demonstracji murzyńskich (dlatego zyskał poparcie
Zjednoczonych Klanów Ameryki
). W
1964
bezskutecznie usiłował uzyskać nominację swojej partii na prezydenta. Nominację tę bez trudu zdobył wówczas prezydent
Lyndon Johnson
.
W wyborczym roku
1966
Wallace musiał uwzględnić zakaz stanowej konstytucji sprawowania funkcji gubernatora dwie kadencję z rzędu. Kiedy nie udało mu się zmienić tego przepisu, wystawił kandydaturę swojej chorej na raka żony Lurleen i po jej zwycięstwie nadal rządził stanem.
W
1968
ponownie kandydował na prezydenta, tym razem jako kandydat niezależny. W wyborach listopadowych uzyskał ponad 9 milionów głosów i zwyciężył w kilku stanach południowych, zdobywając w Kolegium Elektorów 46 głosów. Było to jednak za mało, aby – jak liczył – uniemożliwić wybór prezydenta i przenieść głosowanie do Kongresu (jeśli żaden z kandydatów na prezydenta nie uzyska ponad połowy głosów w Kolegium Elektorskim, o wyborze prezydenta decyduje
Izba Reprezentantów
, a wiceprezydenta
Senat
), gdzie mógłby stać się "języczkiem u wagi". Wówczas jego kandydatem na
wiceprezydentem
był emerytowany
generał
Curtis LeMay
, pod którego dowództwem służył Wallace w czasie wojny.
Wallace bez powodzenia ubiegał się o zdobycie nominacji w latach
1972
i
1976
. W czasie jednego z wieców wyborczych w kampanii 1972 niejaki
Arthur Bremer
dokonał na niego nieudanego zamachu, w wyniku którego został sparaliżowany do końca życia i musiał poruszać się na wózku inwalidzkim.
Wallace pełnił też funkcję gubernatora Alabamy w latach
1971
-
1979
(dwie kadencje) i
1983
-
1987
. W czasie ostatniej kadencji porzucił stanowisko rasistowskie i przeszedł na pozycje bardziej liberalne, zjednując sobie nawet pewien odsetek wyborców murzyńskich. Prezydent
Jimmy Carter
stawiał go często jako wzór zmiany sposobu myślenia.
Wallace zmarł
13 września
1998
w stolicy stanu
Montgomery
.
Także w Polsce wyświetlano film biograficzny
George Wallace
, opowiadający o życiu gubernatora. Drugą żonę Wallace'a grała w nim
Angelina Jolie
.