Bolesław Berger
ps.
Kuroki (ur.
8 sierpnia
1876
w
Łachowie
- zm. ok.
1942
w
Warszawie
) - działacz
socjalistyczny
, jeden z głównych twórców
Organizacji Bojowej PPS
.
Ukończył średnią szkołę sztygarów w
Dąbrowie Górniczej
ale ze względu na zdrowie nie podjął pracy w kopalni. Od
1895
zatrudniony został w przędzalni wełny w
Sosnowcu
.
Od
1896
r. członek
PPS
. Aresztowany za działalność w
1897
i
1898
r. Ponownie aresztowany w
1899
w sprawie o zabicie agenta. Skazany na 5 lat zesłania na Syberię. Po trzech latach zbiegł i powrócił do Królestwa. Od grudnia
1903
do kwietnia
1904
członek Centralnego Komitetu Robotniczego PPS. Organizował pierwsze koła bojowe a następnie pierwsze grupy
Organizacji Spiskowo-Bojowej PPS
.
W
1904
roku był jednym z organizatorów manifestacji PPS na warszawskim
Placu Grzybowskim
, która odbyła się
13 listopada
. Protestowano wówczas przeciwko poborowi do wojska rosyjskiego, w związku z
wojną rosyjsko-japońską
. Demonstrującym pod jego przywództwem broń dostarczył
Walery Sławek
, przez co pochód zakończył się krwawymi walkami z carską
policją
[1]. Została ona ostrzelana przez ponad 60 bojowników PPS, przez co musiała się wycofać. Było to pierwsze wystąpienie zbrojne Polaków od czasu
powstania styczniowego
[1].
Po
1905
r. poważnie chory na gruźlicę wyjechał do Zakopanego, następnie ukończył szkołę bojową w Krakowie. Po ukończeniu szkoły przyjeżdzał do Królestwa jako łącznik OB PPS. Aresztowany
16 grudnia
1906
r. i uwięziony w
Cytadeli Warszawskiej
. Nierozpoznany przez żandarmierię i zwolniony w końcu
1907
r. Następnie przebywał w
Szwajcarii
.
Po odzyskaniu niepodległości członek
PPS
. W
1927
r. członek Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS oraz radny m. st.
Warszawy
. Od
1928
r. członek
PPS dawna Frakcja Rewolucyjna
. Zmarł w czasie wojny na gruźlicę gardła prawdopodobnie w
1942
r.
9 listopada
1932
r. odznaczony
Krzyżem Niepodległości z Mieczami
[2].
Czynnymi członkami PPS i OB PPS byli również jego bracia
Stanisław
i Kazimierz.
Przypisy
Bibliografia
- Jacek Czajowski, Jacek M. Majchrowski: Sylwetki polityków drugiej Rzeczypospolitej. Kraków: Wydawnictwo ZNAK, 1987, s. 151. .
- Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego" Tom 1,