Sir Bernard Katz (ur.
26 marca
1911
w
Lipsku
,
Niemcy
, zm.
20 kwietnia
2003
w
Londynie
,
Wielka Brytania
) – elektrofizjolog
angielski
, laureat
Nagrody Nobla z medycyny
1970
roku[1].
Pochodził z rodziny żydowskich imigrantów pochodzenia
rosyjskiego
, wychowywał się i kształcił w
Niemczech
. W
1934
roku ukończył studia medyczne na Uniwersytecie w
Lipsku
, rok później wraz z rodziną opuścił Niemcy w obliczu narastającego zagrożenia hitlerowskiego. W
Londynie
w Kolegium Uniwersyteckim współpracował z
Archibaldem Vivianem Hillem
(brytyjskim biofizykiem i laureatem Nagrody Nobla w
1922
). W późniejszych latach pracował także z innymi noblistami – po obronie doktoratu w
1938
roku wyjechał do
Sydney
, gdzie poznał
Johna Ecclesa
, a po powrocie do Wielkiej Brytanii (po
wojnie
) w Kolegium Uniwersyteckim w Londynie pracował z
Alanem Hodgkinem
i
Andrew Huxleyem
. W czasie wojny służył w
RAF
jako oficer radiolokacyjny.
W
1941
roku został poddanym (obywatelem) brytyjskim. Od
1952
roku był profesorem Kolegium Uniwersyteckiego w Londynie, kierował departamentem biofizyki. Został wybrany do
Royal Society
, a także do Narodowej Akademii Nauk w
Waszyngtonie
. Od
1978
roku nosił tytuł professor emeritus. W
1970
roku nadano mu tytuł szlachecki Sir.
Prowadził badania nad rolą acetylocholiny w przekaźnictwie nerwowym. Wykazał, że wydziela się ona w
synapsie
pod wpływem dochodzącego impulsu; odkrył rolę wapnia jako wyzwalacza
acetylocholiny
. Za badania nad mediatorami (substancjami wyzwalanymi w
synapsach
w wyniku pobudzenia neuronu) został laureatem
Nagrody Nobla
w
1970
roku w dziedzinie fizjologii lub medycyny, wraz z
Ulfem von Eulerem
i
Juliusem Axelrodem
[1]. Prace trójki uczonych umożliwiły zrozumienie wielu podstawowych zagadnień związanych z przekazywaniem informacji w układzie nerwowym, a także opracowanie nowych metod leczenia w neurologii i psychiatrii.
Niektóre prace:
- Electric Excitation of Nerve (
1939
)
- Nerve, Muscle and Synapse (
1966
)
- The Release of Neural Transmitter Substances (
1969
)
Przypisy
Bibliografia
- Beata Tarnowska (red.): Nagrody Nobla, Leksykon PWN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001. .