Mapa archipelagu

Położenie Ziemi Franciszka Józefa

Ziemia Franciszka Józefa ( ros. Земля Франца-Иосифа, niem. Franz-Joseph-Land) – rosyjski archipelag w północno-zachodniej części Morza Barentsa . Administracyjnie należy do obwodu archangielskiego .

Archipelag został odkryty w 1873 roku przez austriacką ekspedycję naukową Juliusa von Payera i Karla Weyprechta na okręcie "Tegetthoff". Ekspedycja ta była poprzedzona badaniami naukowymi Piotra Kropotkina , który w referacie z 1871 roku zawarł teoretyczne dowody na istnienie nieznanego archipelagu^[1]. Otrzymał on imię cesarza Austrii i króla Węgier Franciszka Józefa I .

W skład archipelagu wchodzi 191 wysp, których łączna powierzchnia wynosi 16 134 km². Wśród nich sześć największych wysp to^[2]:

• Ziemia Jerzego ( ros. Земля Георга) - 2741 km²,
• Ziemia Wilczka ( ros. Земля Вильчека) - 2054 km²,
• Wyspa Grahama Bella ( ros. остров Греэм-Белл) - 1709 km²,
• Ziemia Aleksandry ( ros. Земля Александры) - 1051 km²,
• Wyspa Salisbury ( ros. остров Солсбери)
• Wyspa Halla ( ros. остров Галля)

Ponadto archipelag zawiera 20 średnich wysp i 135 mniejszych.

Wyspy archipelagu Ziemi Franciszka Józefa pokryte są niskimi pasmami górskimi zbudowanymi głównie ze skał bazaltowych . Większą część powierzchni wysp zajmują pokrywy lodowe. Granica wiecznego śniegu przebiega stosunkowo nisko, bo na wysokości 100-300 m n.p.m. Najwyższy punkt wysp sięga 620 m n.p.m. (na остров Винер-Нëйштадт)

Klimat jest bardzo surowy. Średnie zimowe temperatury spadają poniżej -30 °C. Szatę roślinną na obszarach nie zajętych przez lodowce tworzy bardzo skąpa tundra . Faunę wysp stanowią niedźwiedzie polarne , lisy polarne , płetwonogie i ptaki morskie.

Według najszerzej przyjętej definicji granic Europy , Ziemia Franciszka Józefa jest jej częścią, a na Wyspie Rudolfa znajduje się najdalej na północ (81°54' N) wysunięty punkt Europy.

Przypisy