Po utworzeniu poszczególnych republik wchodzących w skład
Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
całkowicie zrywano z dotychczasową symboliką heraldyczną zawartą w symbolach poszczególnych krajów i tworzono od podstaw nowe godła.
Opis ogólny
Wszystkie godła republik związkowych nawiązywały do
godła ZSRR
i w związku z tym zawierały pewne typowe elementy. Poza godłami
Gruzińskiej SRR
i częściowo
Armeńskiej SRR
wszystkie godła były otoczone wieńcami z kłosów zbóż, czasem także gałązek
bawełny
(republiki środkowoazjatyckie), rzadziej liści drzew (
Litewska SRR
i
Estońska SRR
). U góry, u zbiegu obu wieńców znajdowała się radziecka
czerwona, pięcioramienna gwiazda
, oznaczająca zwycięstwo
komunizmu
we wszystkich pięciu częściach świata. Wieńce przepasane były szarfami z napisem "
Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!
" w języku właściwym dla danej republiki oraz
języku rosyjskim
. U dołu znajdował się skrót nazwy republiki. Centralnymi elementami godła były symbole ruchu robotniczego: złote
sierp i młot
. Każde godło zawierało też wizerunek złotego, wschodzącego słońca, oznaczającego nowy, początek, nową epokę w życiu kraju. Ponadto w niektórych godłach znajdowały się symbole nawiązujące do charakteru republiki: szczyty górskie (
Armeńska SRR
,
Gruzińska SRR
,
Kirgiska SRR
), fale morza (
Łotewska SRR
), lasy (
Karelo-Fińska SRR
) oraz
szyb naftowy
(
Azerbejdżańska SRR
i
Turkmeńska SRR
).
Zestawienie tych symboli powodowało, iż wszystkie godła republik radzieckich były do siebie podobne.
Godła republik związkowych
Godła republik autonomicznych
Republiki autonomiczne wchodzące w skład republik związkowych
ZSRR
nie posiadały w zasadzie własnych godeł. Ich symbolami były godła odpowiednich republik związkowych uzupełnione o napis z nazwą republiki autonomicznej. Ponadto napis z wezwaniem do jedności proletariatu znajdował się w dwóch wersjach językowych:
rosyjskiej
i właściwej dla danej republiki autonomicznej.
Przykładowe godła republik autonomicznych
Godła wczesnych republik ZSRR
W początkowym okresie tworzenia symboli nowych
koministycznych
państw radzieckie reguły heraldyczne, jakie przyjęto później nie były jeszcze stosowane, stąd godła niektórych pierwszych republik radzieckich nie przypominają typowych komunistycznych godeł, a nawet nawiązują do tradycyjnych herbów (np. kształt tarczy herbowej godła
Republiki Dalekiego Wschodu
). Z kolei godło
Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej
zawierało jeszcze wiele elementów narodowych - gwiazda stanowiąca tarczę godła, jakkolwiek pięcioramienna, radziecka, graficznie, poprzez układ ornamentu, nawiązywała do siedmioramiennej gwiazdy z
herbu Gruzji
z lat
1918
-
1921
; godło to zawierało też nawiązujący do
islamskich
tradycji niektórych części Republiki (zwłaszcza
Azerbejdżanu
)
półksiężyc
i gwiazdę (co to ewenementem w radzieckiej
heraldyce
, starannie usuwającej wszelkie religijne symbole) oraz wizerunek masywu
Araratu
- góry położonej na terenie dzisiejszej
Turcji
, tradycyjnie wiązanej jednak z
Armenią
i umieszczonej w
godle tego państwa z roku 1918
.
Zobacz też