Piktowie (
łac.
picti – "pomalowani", ze względu na ciała pokryte tatuażami) – nazwa stosowana przez
starożytnych Rzymian
na określenie grupy plemion zamieszkujących ziemie obecnej
Szkocji
(na północ od rzek
Forth
i
Clyde
) w okresie między przybyciem Rzymian do północnej Brytanii (ok. 100 roku n.e.) a połową IX wieku.
Wszelkie pisemne przekazy autorstwa samych Piktów zaginęły, pozostała pojedyncza kronika, a raczej
lista królów piktyjskich
. Istnieją jednak materiały rzymskie,
irlandzkie
i
anglosaskie
, które dają nam pewne, choć niewielkie, wyobrażenie na temat historii Piktów.
Nazwa Piktowie pochodzi od łacińskiego słowa picti ("malowani") i odzwierciedla fakt, że wojownicy Piktów mieli zwyczaj malować i tatuować ciała. Tradycyjną nazwą spotykaną w Szkocji jest Pechs i obecnie wysuwa się przypuszczenie, że być może nazwa "Pikt" jest zniekształceniem jakiegoś innego słowa, być może nazwy plemienia. Piktowie sami siebie nazywali Cruthini.
Przynależność etniczna i językowa Piktów nie są jasne, zapewne jednak byli ludem heterogenicznym, powstałym z przemieszania ludów jafetyckich z
Celtami
. Prawdopodobnie byli bardziej związkiem militarnym różnych plemion niż narodem. Historycy rzymscy dzielili Piktów na
Kaledonów
i Wenturionów, ale zasada tego podziału nie jest jasna.
We wczesnym średniowieczu Piktowie utworzyli państwo oparte na
matrylinearnej
zasadzie dziedziczenia władzy. W V-VI wieku zostali schrystianizowani, przede wszystkim za sprawą
świętego Kolumba
. Zamieszkiwali obszar na północ od
Muru Antoninusa
, a w 843 roku połączyli się ze
Szkotami
pod wodzą
Kennetha I
, tworząc
królestwo Alby
. Po śmierci Konstantyna II w 943 władcy szkoccy nie przyjmowali już tytułu króla Piktów.
Zobacz też