Rezydencja w Monachium
Rezydencja w MonachiumRezydencja w Monachium – Königsbau Rezydencja w Monachium – Festsaalbau od strony ogrodów Hofgarten Rezydencja w Monachium – dziedziniec Brunnenhof Rezydencja w Monachium – dziedziniec Kaiserhof Rezydencja (niem. Residenz) – rezydencja królów
Bawarii
w
Monachium
w
Niemczech
. Budowana od końca XVI do połowy XIX w. Tworzy ją zespół wielu budowli od dwu- do czterokondygnacyjnych, zgrupowanych wokół dziesięciu zamkniętych lub półotwartych dziedzińców. Budowle te reprezentują przegląd stylów architektonicznych od
renesansu
przez
barok
i
rokoko
po
klasycyzm
. Obiekty są zgrupowane w trzy główne kompleksy: Königsbau, Rezydencja Maksymiliańska (niem. Maximilianische Residenz) oraz Festsaalbau. Od
1920
r. Rezydencja służy głównie celom muzealnym, kulturalnym i reprezentacyjnym. Zespół muzealny obejmuje łącznie 130 pomieszczeń. Pod koniec XIV w.
Wittelsbachowie
przenieśli się z dworu
Alter Hof
, położonego w centrum miasta, do nowej siedziby, która znajdowała się wówczas na północno-wschodnich krańcach Monachium. Pomiędzy
1570
a
1620
r. na miejscu pierwotnego zamku wybudowano pałac utrzymany w stylu
manierystycznym
, zwaną później w skrócie Rezydencją. Zespołem architektów i projektantów wnętrz, którzy pochodzili głównie z
Holandii
, kierował Friedrich Sustris. Powstały zabudowania wokół dziedzińców Kapellenhof (z kaplicami Hoffkapelle i Reiche Kapelle) oraz długi Brunnenhof, pośrodku którego stoi
fontanna
poświęcona Wittelsbachom. Przez następne wieki pałac wielokrotnie rozbudowywano, wznosząc m.in. w latach
1751
-
1753
imponujący
rokokowy
Teatr Cuvilliésa (niem. Cuvilliéstheater). Zasadnicze zmiany przyniósł XIX w., co wiązało się z nową funkcją budowli jako siedziby królewskiej. Architekt
Leo von Klenze
, tworzący ówczesną przebudowę Monachium, dodał do kompleksu pałacowego od strony południowej
rustykalny
gmach Königsbau, zwrócony frontem ku Max-Joseph-Platz. Od strony północnej wzniesiono Festsaalbau, z oknami wychodzącymi na ogrody Hofgarten.
Renesansową
fasadę
z czasów elektora
Maksymiliana I
od strony Residenzstrasse zdobią dwa okazałe
portale
i posąg Matki Boskiej w niszy między nimi. Rezydencja, zniszczona podczas
II wojny światowej
, została w ogromnej większości odbudowana w latach 50. i 60. XX w., jednak rewaloryzacja poszczególnych pomieszczeń i obiektów trwa do dzisiaj. Wszystkie pomieszczenia o wybitnej wartości historycznej zajmuje obecnie Muzeum Rezydencji (niem. Residenzmuseum), będące faktycznie zespołem szeregu różnych ekspozycji (zwiedzanych w większości niezależnie). - Komnaty Elektorskie (niem. Kurfürstenzimmer). We wnętrzach, obejmujących szereg komnat z bogatymi zbiorami chińskiej, japońskiej i europejskiej
porcelany
od XIV do XIX w. zwracają uwagę m.in. obrazy
Bernarda Belotta
oraz cykl 25 obrazów włoskich pejzaży pędzla Carla Rottmanna, reprezentanta monachijskiego
romantyzmu
.
- Bogate Pokoje (niem. Reiche Zimmer), obejmujące 8 komnat projektu François Cuvilliésa, o pełnym przepychu, rokokowym wystroju.
- Sale Nibelungów (niem. Nibelungen Säle) w gmachu Königsbau, których ściany zdobi cykl malowideł przedstawiających sceny z germańskiego
eposu
Pieśń o Nibelungach
. Malował je Julius Schnorr von Carolsfeld, przedstawiciel grupy
Nazareńczyków
.
- Skarbiec (niem. Schatzkammer), gromadzący arcydzieła złotnictwa i rzemiosła artystycznego. Wśród najcenniejszych eksponatów wyróżniają się: pochodzące z końca IX w. miniaturowe
cyborium
, należące ongiś do
Arnulfa
, księcia
Karyntii
, krzyż
Gizeli
, królowej węgierskiej, imponująca kolekcja koron królewskich, z koroną księżniczki Blanki, córki króla Anglii
Henryka IV
oraz bawarskie klejnoty koronne, wykonane na początku XIX stulecia. Chlubą skarbca jest przechowywana w osobnym pomieszczeniu konna statuetka
św. Jerzego
, wykonana w Monachium ok.
1590
r. według projektu Sustrisa dla Wilhelma V. Obok insygniów królewskich można tu podziwiać bogatą kolekcję pucharów, kufli, szkatułek, kandelabrów, zegarów i przenośnych ołtarzy, będące wybitnymi osiągnięciami sztuki użytkowej niemieckiego renesansu. Na szczególną uwagę zasługuje wycięty w górskim krysztale półmisek oprawiony w złoto, autorstwa Holbeina.
- Kamienna Izba (niem. Steinzimmer), wytwornie umeblowany apartament, w którym znajduje się cykl alegorii przedstawiających świat i zaświaty według koncepcji własnej elektora.
- Bogata Kaplica (niem. Reiche Kapelle), która pełniła rolę prywatnej kaplicy jednego z najbardziej znanych Wittelsbachów, Maksymiliana I. Jak sama nazwa wskazuje, wyjątkowo bogato zdobiona.
- Kaplica Dworska (niem. Hofkapelle), dostępna ongiś dla wszystkich, większa, lecz mniej wystawna niż poprzednia, wzorowana na śródmiejskim kościele św. Michała. Zdobienia na sklepieniu pochodzą z
1614
r.
- Teatr Cuvilliésa (niem. Cuvilliéstheater), którego wnętrza są dziełem François de Cuvilliésa i jego syna. Autorem stiuków i fresków jest Johann Baptista Zimmermann. 29 stycznia
1781
r. odbyła się tu światowa prapremiera opery
Mozarta
pt. Idomeneo.
- Państwowe Zbiory Sztuki Egipskiej (niem. Staatliche Sammlung Ägyptischer Kunst), gromadzące zbiory pochodzące z różnych okresów starożytnego państwa egipskiego, zbiory sztuki koptyjskiej i monumentalne reliefy
asyryjskie
. Do szczególnie cennych należą tu posąg
Amenemhata III
(z ok. 1800 r. p.n.e.), złocona maska trumienna królowej Satdjehuti-Satibu z 1575 r. p.n.e., złote precjoza królowej
Meroe
i egipskie posągi z
pałacu
cesarza
Hadriana
w
Tivoli
.
Bibliografia- Egert-Romanowska Joanna, Omilanowska Małgorzata (red.): Niemcy. Wiedza i Życie, Warszawa 2003; .
- Góralski Zbigniew: Monachium. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1979; .
- Hojer Gerhard, Brunner Herbert, Seelig Lorenz: Residenz München. Bayerische Verwaltung der staatlichen Schlösser, Gärten und Seen, München 1996; b. ISBN.
- Neumann Hermann: Die Münchner Residenz. Prestel Museumsführer, München 2007; .
Inne hasła zawierające informacje o "Rezydencja w Monachium":
Władysław Komar
...
1484
...
1499
...
1972
...
1408
...
1398
...
1411
...
Zugspitze
...
Bernardo Bellotto
...
Cieplice Śląskie-Zdrój
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Rezydencja w Monachium":
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 7)
...
034. Münster - stolica rowerów (plansza 19)
...
211b Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej w dwudziestoleciu międzywojennym (plansza 2)
...
|