Święty Michał
Mîchā’ēl
Archanioł
Archanioł Michał na fresku Bronzina
Kościół / wyznanie	katolicki , prawosławny
Wspomnienie	29 września (kat) 6 września i 9 listopada (praw. liturgia wg kal. jul. ) 19 września i 21 listopada (praw. wg kal. greg. )
Atrybuty	globus , krzyż , laska , lanca , miecz , oszczep , puklerz , szatan w postaci smoka u nóg lub skrępowany, tarcza z napisem: Quis ut Deus ("Któż jak Bóg"), waga
Patron	wielu państw i miast; mierniczych, radiologów, rytowników, szermierzy, szlifierzy, złotników, żołnierzy, a także dobrej śmierci
Szczególne miejsca kultu	Mont Saint-Michel

Archanioł Michał depczący szatana pod stopami, Szymon Uszakow, 1676, 23 x 20,5 cm, Galeria Trietiakowska , Moskwa , Rosja

Archanioł Michał depczący diabła - rzeźba drewniana w szczycie barokowego drewnianego kościoła w Szalowej, Małopolska

Michał Archanioł, hebr. מיכאל [Mîchā’ēl], gr. Μιχαήλ [Michaél], łac. Míchaël, arab. ميخائيل [Mika'il], scs. Archistratig Michaił - w religii chrześcijańskiej jeden z archaniołów , święty Kościoła katolickiego i prawosławnego .

Hebrajskie imię Mika'el znaczy któż jak Bóg. Według tradycji chrześcijańskiej i żydowskiej , kiedy Satanael zbuntował się przeciwko Bogu i nakłonił do buntu 1/3 aniołów , Michał miał wystąpić jako pierwszy przeciwko niemu z okrzykiem: "Któż jak Bóg!".

W religii judaistycznej wymienia się Michała wśród siedmiu aniołów wyższego rzędu. Również w islamie Michał (Mika'il) jest jednym z ważniejszych aniołów.

W Nowym Testamencie pojawia się jako stojący na czele hufców niebieskich, zwycięsko walczący z szatanem i jego zwolennikami (Jud 9; Ap 12,7). U pisarzy kościelnych uchodzi za księcia aniołów, archanioła, któremu Bóg powierza zadania wymagające szczególnej siły. Wstawia się u Boga za ludźmi, jest aniołem stróżem ludu chrześcijańskiego . Stoi u wezgłowia umierających, którym następnie towarzyszy w drodze do wieczności. Łączy się z tym jego patronat nad kaplicami cmentarnymi. Artyści przedstawiają go z wagą do odmierzania dobrych uczynków. Zaś symbolem dobrych uczynków jest złoto i dlatego jest też patronem złotników i rytowników. Kult religijny św. Michała istnieje nieprzerwanie od początku chrześcijaństwa. Innym atrybutem Archanioła Michała jest ognisty miecz . Najsławniejszą budowlą wzniesioną ku jego czci jest kościół i klasztor na Mont Saint-Michel , miejsce pielgrzymkowe oraz Monte Gargano ( Włochy ).

Jest uważany za największego ze wszystkich aniołów w żydowskich, chrześcijańskich i muzułmańskich religiach. Jest postrzegany różnie, jako Posiadacz Kluczy do Nieba i Wódz Archaniołów, Książę Obecności, Anioł Żalu, Prawości, Litości i Uświęcenia Duszy, Anielski Książę Izraela, Stróż Jakuba, i anioł Gorejącego Krzewu. Jest niezmordowanym mistrzem dobroci i zawsze pomaga podnieść się pokonanym. Michał stosuje reguły samotnego wojownika; zawsze jest skłonny pomóc załagodzić konflikt i rozwiązać kłopot.

Jest kojarzony z elementem ognia, który symbolizuje spalanie rzeczy tymczasowych i przejściowych, dzięki czemu tylko czyste wewnętrzne światło może oświetlać nam drogę. Jest nazywany życzliwym Aniołem Śmierci, ponieważ przynosi nam oswobodzenie i nieśmiertelność. Jest Aniołem Końcowego Rachunku i Ważącym Ludzkie Dusze.

Modlitwa do św. Michała

Modlitwa do św. Michała Archanioła była odmawiana po każdej mszy cichej. Reforma posoborowa zniosła obowiązek jej odmawiania. Jest w dalszym ciągu odmawiana w formie nadzwyczajnej rytu rzymskiego . Obecnie Kościół rozważa jej przywrócenie. Powodem ma być wzrost ignorowania zła, a tym samym wzrost liczby opętań. Od 2009 r. jest odmawiana podczas mszy świętej w świątyniach diecezji włocławskiej ^[1]. Modlitwa brzmi:

Patronat

Michał jest archaniołem, którego wierni przyzywają w walce przeciw siłom zła. Wierzą, że pomaga odnaleźć wewnętrzne światło. Historycznie jest obrońcą zarówno Izraela, jak i Kościoła katolickiego. Jest patronem policjantów, żołnierzy i małych dzieci, a także opiekuje się pielgrzymami i obcymi ludźmi. Archanioł Michał jest ognistym wojownikiem, Księciem Niebiańskiej Armii, która walczy w imię sprawiedliwości i prawa. Daje wsparcie wszystkim, którzy znajdują się w strasznym ucisku. Michał jest też dawcą cierpliwości i szczęścia.

Przywoływany przez celebransa w obrzędach egzorcyzmu .

Jest patronem :

• państw: Cesarstwa Rzymskiego , Anglii , Austrii , Francji , Hiszpanii , Niemiec , Węgier ,
• miast: Amsterdamu , Łańcuta , Bartoszyc
• w Polsce : Małopolski , diecezji łomżyńskiej ; istnieje ruch Czcicieli św. Michała Archanioła i Rycerstwo św. Michała Archanioła i Płońska ( od 29 września 2006)^[2]
• mierniczych, radiologów, rytowników, szermierzy, szlifierzy, złotników, żołnierzy, a także dobrej śmierci

Heraldyka

W heraldyce jest w herbie Białej Podlaskiej , Łańcuta , Sanoka , Strzelina , Strzyżowa , Kijowa .

Występuje również w znakach zawodów (np. policji ), kościołów i zgromadzeń zakonnych: michalitów i michalitek. Historycznie, obecny w herbie Rusi Kijowskiej.

Dzień obchodów

Reforma z 1969 roku ustanowiła dzień wspomnienia w Kościele katolickim na 29 września , w nawiązaniu do tradycji syryjskiej^[3].

Cerkiew prawosławna wspomina archanioła dwukrotnie:

• 6/19 września^[4], tj. 19 września wg kalendarza gregoriańskiego ,
• 9/21 listopada, tj. 21 listopada (Sobór archanioła Michała).

Ikonografia

W ikonografii wczesnochrześcijańskiej i bizantyńskiej archanioł przedstawiany jest przeważnie jako strażnik Królestwa Niebieskiego albo jako postać asystująca (razem z archaniołem Gabrielem ) przy tronie Boga. Jest jedną z centralnych postaci na ikonach "Sobór archanioła Michała" i "Sobór archanioła Gabriela". W odróżnieniu od Gabriela w jego szatach dominuje kolor jasno-czerwony. Michał występuje też na ikonach Sądu Ostatecznego , gdzie zajmuje się ważeniem dusz. Do bardziej znanych należą również wizerunki przedstawiające cud archanioła Michała w Chone, gdzie aby uchronić przed zniszczeniem cerkiew, uderzeniem swego żezła (pastorału) o skałę kieruje wody rzeki do innego koryta.

W sztuce zachodniej św. Michał Archanioł przedstawiany jest w tunice i paliuszu, w szacie władcy, jako wojownik w zbroi. Często ukazywany jest w scenie strącania nogami do piekła Lucyfera . Skrzydła św. Michała są najczęściej białe, niekiedy pawie. Włosy upięte opaską lub diademem.

Atrybuty

Jego atrybutami są: globus , krzyż , laska , lanca , miecz , oszczep , puklerz , szatan w postaci smoka u nóg lub skrępowany, tarcza z napisem: Quis ut Deus ("Któż jak Bóg"), waga .

Zobacz też

• Archaniołowie: Gabriel i Rafael
• Egzorcyzm do św. Michała Archanioła
• kult świętych
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• święci prawosławni

Przypisy

Źródła