W dziełach
J. R. R. Tolkiena
, Pierwsza Era to fikcyjny okres w dziejach
Śródziemia
.
Pierwsza Era zaczęła się wraz z pierwszym wschodem
Słońca
i przybyciem
Noldorów
do
Beleriandu
w Śródziemiu i zakończyła się pokonaniem
Morgotha
. W czasie Pierwszej Ery ma miejsce akcja większej części
Silmarillionu
. Erę tę określa się również mianem Dawnych Dni.
KALENDARIUM PIERWSZEJ ERY:[1]
1 rok Początek lat Słońca; Słońce wschodzi na zachodzie. Budzą się
ludzie
.
Fingolfin
wkracza do
Mithrimu
, a
orkowie
uciekają do
Angbandu
. Koniec bitwy
Dagor-nuin-Giliath
.
Fingon
uwalnia
Maedhrosa
. Fingolfin okrzyknięty Najwyższym Królem
Noldorów
.
Varda
zmienia kierunek biegu Słońca.
21 rok Mereth Aderthad, uczta zorganizowana przez Fingolfina.
51 rok
Ulmo
ukazuje się we śnie
Finrodowi
i
Turgonowi
. Finrod dowiaduje się o Jaskiniach
Narogu
i rozpoczyna budowanę
Nargothrondu
.
52 rok Ulmo wskazuje Turgonowi dolinę
Tumladen
. W jakiś czas później początek budowy
Gondolinu
ok. 60 roku
Dagor Aglareb
i klęska wojsk
Morgotha
. Początek
Oblężenia Angbandu
.
ok. 70 roku
Thingol
, na wieść o
bratobójstwie
w
Alqualondë
, zabrania
Sindarom
posługiwania się językiem
quenya
.
104 rok Zakończenie budowy Gondolinu, Turgon ze swym ludem opuszcza
Nevrast
i przenosi się do nowej siedziby.
ok. 160 roku Orkowie atakują
Hithlum
od strony
Lammoth
, lecz zostają wybici.
ok. 260 roku
Glaurung
atakuje po raz pierwszy, lecz zostaje pokonany na
Ard-galen
. Początek Długiego Pokoju.
ok. 304 roku
Aredhela
opuszcza Gondolin. W jakiś czas potem trafia do
Nan Elmoth
i poślubia
Eöla
ok. 306 roku Narodziny
Maeglina
, syna Eöla i Aredheli.
ok. 310 roku Finrod spotyka
Edainów
z
rodu Bëora
w
Ossiriandzie
. Pierwszy kontakt
elfów
z ludźmi.
ok. 311 roku
Bëor
wstępuje na służbę do Finroda.
ok. 330 roku Aredhela i Maeglin, a w ślad za nimi Eöl, przybywają do Gondolinu. Śmierć Aredheli i stracenie Eöla.
ok. 355 roku Śmierć Bëora w Nargothrondzie.
ok. 365 roku Bereg z
Pierwszego Rodu
na czele grupy współplemieńców powraca do
Eriadoru
.
ok. 370 roku
Haletha
wraz z
Haladinami
osiedla się w
Brethilu
.
389 rok Narodziny
Hadora
, syna Hathola, z Trzeciego Rodu Edainów.
ok. 425 roku Ród Hadora osiedla się w
Dor-lóminie
.
ok. 441 roku Narodziny
Húrina
, syna
Galdora
.
444 rok Narodziny
Huora
, syna Galdora.
455 rok
Dagor Bragollach
, śmierć Hadora i Fingofina. Koniec Oblężenia Angbandu i Długiego Pokoju, zwycięstwo wojsk Morgotha. Fingon zostaje Najwyższym Królem Noldorów.
457 rok
Sauron
zdobywa
Minas Tirith
na wyspie Tol Sirion.
Beleg
i Halmir, wódz Haladinów, utrzymują Przeprawy na
Teiglinie
. Húrin i Huor spędzają rok w Gondolinie. Mniej więcej wtedy
Easterlingowie
przybywają do
Beleriandu
.
460 rok Śmierć
Barahira
i jego wojowników z
Dorthonionu
.
Beren
pozostaje w Dorthonionie.
462 rok Orkowie atakują Hithlum z północy i wschodu, lecz zostają odparci. Galdor ginie w walce. Húrin wodzem Trzeciego Rodu.
464 rok Beren opuszcza Dorthonion.
465 rok Latem Beren po raz pierwszy widzi
Lúthien
. Narodziny
Túrin
, syna Húrina i
Morweny
.
466 rok Wiosną Lúthien odwzajemnia miłość Berena. Beren w lecie dociera do
Menegroth
i podejmuje poszukiwanie
Silmarila
. Jesienią przybywa do Nargothrondu. Finrod rusza z nim na wyprawę.
lata 466-468 Poszukiwanie Silmarila. Śmierć Finroda i Draugluina. Oczyszczenie Tol Sirion, Sauron ucieka do
Taur-nu-Fuin
. Beren zdobywa jeden z Silmarili z korony Morgotha. Polowanie na
Carcharotha
. Giną Beren,
Huan
i Carcharoth. Lúthien umiera.
469 rok Zawiązuje się
Liga Maedhrosa
.[2]
ok. 470 roku Beren i Lúthien powracają do Śródziemia. Osiedlają się na
Tol Galen
. Narodziny ich syna
Diora
.
473 rok
Nirnaeth Arnoediad
i triumf wojsk Morgotha. Śmierć Fingona i Huora, pojmanie Húrina i
Gwindora
. Túrin wysłany przez Morwenę do Doriath. Narodziny
Tuora
, syna Huora, i
Niënor
, córki Húrina. Turgon zostaje Najwyższym Królem Noldorów.
474 rok Podbicie
Falas
.
Círdan
wycofuje się na
wyspę Balar
i buduje Przystanie
Sirionu
.
lata 482-485 Túrin i Beleg walczą na pograniczach Doriath.
485 rok Śmierć
Saerosa
. Túrin ucieka z Doriath i staje się banitą. Przyłącza się do bandy
Gaurwaith
486 rok Beleg odnajduje Túrina. Túrin poznaje
krasnoluda
Mîma
i osiedla się na
Amon Rûdh
.
487 rok Wspólna walki Túrina i Belega z orkami. Kryjówka na Amon Rûdh zostaje zdradzona przez Mîma. Beleg i Gwindor uwalniają Túrina. Śmierć Belega. Turin przybywa do Nargothrondu. W jakiś czas potem staje na czele wojsk elfów w walce z silami Morgotha.
490 rok Tuor w niewoli u Lorgana.
492 rok Tuor ucieka z niewoli i staje się banitą w Mithrimie.
496 rok Klęska Haladinów. Glaurung wdziera się do zachodniego Beleriandu. Bitwa pod Tumhalad i pogrom wojsk Nargothrondu. Śmierć
Orodretha
, Gwindora i
Finduilas
. Túrin opętany przez Glaurunga, rusza do Dor-lóminu w poszukiwaniu matki i siostry. W jakiś czas później przybywa do Brethilu i zamieszkuje wśród Haladinów. Tuor przybywa do Nevrastu, a następnie do Gondolinu. Sroga Zima.
500 rok Ślub Túrina i Niënor w Brethilu.
501 rok Śmierć Glaurunga, Niënor,
Brandira
i Túrina.
502 rok Húrin uwolniony z
Thangorodrimu
. Śmierć Morweny. Húrin, zabija Mîma w Nargothrondzie i przynosi
Nauglamír
Thingolowi.
503 rok Ślub Tuora i
Idril
. Mniej więcej w tym samym czasie umiera Húrin.
504 rok Narodziny
Eärendila
, syna Tuora i Idril.
ok. 505 roku Śmierć Thingola. Krasnoludowie z
Nogrodu
pustoszą Menegroth. Beren odzyskuje Silmaril.
ok. 509 roku Powtórna śmierć Berena i Lúthien. Synowie Fëanora najeżdżają Menegroth, giną Dior i
Nimloth
.
Elwinga
ucieka do Przystani Sirionu.
511 rok Latem Gondolin zostaje zdobyty przez wojska Morgotha. W walce giną
Ecthelion
,
Gothmog
, Turgon, Maeglin i
Glorfindel
. Tuor, Idril i Eärendil z garstką niedobitków uciekają do Przystani Sirionu.
Gil-galad
Najwyższym Królem Noldorów.
ok. 543 roku Tuor i Idril odpływają na
Zachód
. Eärendil zostaje władcą Przystani i poślubia Elwingę. Jakiś czas później narodziny
Elronda
i
Elrosa
.
Później, w bliżej nieznanym czasie:
- Podróże morskie Eärendila.
- Napaść synów Fëanora na Przystanie Sirionu i ich zniszczenie.
- Eärendil wraz z Elwingą dociera do
Valinoru
i błaga
Valarów
o pomoc dla elfów i ludzi.
- Jego prośba zostaje wysłuchana.
-
Wojna Gniewu
i pokonanie Morgotha
ok. 600 roku Koniec Pierwszej Ery.
Przypisy
- ↑ Podana tu kalendarium zostało opracowane przez Roberta Fostera (tylko na podstawie
Silmarillionu
) i opublikowane w jego Encyklopedii Śródziemia.
- ↑ Data podana za tekstem Opowieść o dzieciach Húrina zawartym w
Niedokończonych opowieściach
. Foster datuje to wydarzenie na rok 473.