Giovanni Gabrieli (
1555
-
12 sierpnia
1612
w
Wenecji
)[1] - włoski kompozytor i organista, uczeń i bratanek
Andrea Gabrielego
, również kompozytora.
Młodość spędził w
Wenecji
, gdzie zapewne się urodził. Tam też odebrał pierwsze wykształcenie muzyczne u swego stryja
Andrea Gabrielego
. Około
1573
został zatrudniony na dworze księcia bawarskiego
Albrechta V
w
Monachium
, gdzie kierował kapelą książęcą oraz tworzył muzykę sakralną i świecką. Po śmierci księcia Albrechta w
1679
Gabrieli powrócił do
Wenecji
, gdzie został organistą w bazylice San Marco. Był także związany z innymi mecenasami, m.in. z bankierską rodziną Fuggerów oraz z dworem mantuańskim.
Już za życia twórczość Giovanniego Gabrielego cieszyła się ogromnym poważaniem. Był uznawany za mistrza motetów i madrygałów. Przyczynił się do rozkwitu
szkoły weneckiej
w okresie późnego
renesansu
włoskiego. Szczególnie popularny był jego zbiór 61 utworów z
1597
roku pt. Symphoniae sacrae - po raz pierwszy zostało tu użyte słowo "symfonia" jako nazwa utworu muzycznego, choć w znaczeniu zupełnie różnym od dzisiejszego.
Gabrieli kontaktował się z najwybitniejszymi twórcami muzycznymi swojej epoki. Podczas pobytu w Bawarii współpracował z
Orlandem di Lasso
, z którym nie zerwał znajomości również po powrocie do
Wenecji
. Przyjaźnił się z też
Hansem Leo Hasslerem
, jednym z najbardziej znanych twórców chorałów luterańskich.
Podobno na łożu śmierci Giovanni Gabrieli miał przekazać swój pierścień
Heinrichowi Schützowi
, który okazał się najwybitniejszym kompozytorem niemieckim tworzącym przed
Janem Sebastianem Bachem
.
Najważniejsze kompozycje:
- Ecclesiasticae cantiones na 4-6 głosów
- Sacrae symphoniae cz.1 na 6-16 głosów
- Symphoniae sacrae cz.2 na 6-19 głosów
- Canzoni et Sonate na 3-22 głosy
Przypisy