Bolesław Mieszkowic (kujawski) (ur.
1159
, zm.
13 września
1195
), książę kujawski w latach
1186
lub
1194
-
1195
.
Bolesław był trzecim pod względem starszeństwa synem
Mieszka III Starego
, najstarszym z jego drugiego małżeństwa z ruską księżniczką Eudoksją, prawdopodobnie córką
wielkiego księcia kijowskiego
Izasława II
.
Bolesław od chwili swoich urodzin był kreowany na głównego następcę ojca w Wielkopolsce, działo się to zwłaszcza od momentu gdy Mieszko III został po śmierci
Bolesława Kędzierzawego
w
1173
księciem krakowskimi i zwierzchnim całej Polski.
Wielkopolska za czasów
Mieszka Starego
(Uwaga ! Przynależność księstw do postrzególnych Piastowiczów, ich granice, oraz datacja są dyskusyjne).
W
1177
rządy silnej ręki Mieszka III doprowadziły do wybuchu buntu możnych
krakowskich
, którzy przywołali na tron
Kazimierza Sprawiedliwego
. Jednocześnie do spisku przyłączył się też najstarszy syn księcia wielkopolskiego z pierwszego małżeństwa -
Odon poznański
, który poczuł się zagrożony w związku z faworyzowaniem przez Mieszka III dzieci z małżeństwa z Eudoksją. Bunt wybuchły w Wielkopolsce w
1177
lub
1179
całkowicie zaskoczył Mieszka, który był zmuszony ratować się ucieczką z Bolesławem i jego młodszym rodzeństwem
Mieszkiem
i
Władysławem
z kraju. Książę przez
Racibórz
,
Czechy
i
Niemcy
znalazł wówczas schronienie u swojego zięcia
Bogusława I
.
Władzę nad
Wielkopolską
Mieszko III Stary, dzięki pomocy pomorskiej odzyskał w
1181
. Książę nie wydzielił wówczas swoim dorosłym już synom dzielnic usiłując ich wciągnąć do własnych planów politycznych skupionych wokół kwestii odzyskania Krakowa. W tym też zapewne celu Bolesław został zeswatany z Dobrosławą córką księcia
dymińskiego
Kazimierza I (rodowód księżniczki nie jest zupełnie pewny, według innych była to córka księcia pomorskiego
Racibora I
).
W
1186
zmarł nie pozostawiając następcy
książę mazowiecki
Leszek
. Większość jego dziedzictwa przejął wówczas najmłodszy brat Mieszka Starego Kazimierz Sprawiedliwy. Część historyków przypuszcza, że już w tym momencie część jego władztwa -
Kujawy
opanował Mieszko III Stary przekazując nowy nabytek w ręce syna Bolesława (drugim alternatywnym wyjściem jest opanowanie Kujaw dopiero w
1194
po śmierci Kazimierza Sprawiedliwego).
Kolejną ważną datą w życiu Bolesława był rok
1191
, kiedy ojciec księcia korzystając z zaangażowania Kazimierza Sprawiedliwego na
Rusi
zagarnął Kraków. Wtedy też z nieznanych przyczyn Mieszko Stary nie objął osobiście rządów w stolicy, tylko powierzył je Bolesławowi. Rządy Mieszkowica, jako namiestnika w Krakowie nie trwały zbyt długo, gdyż jeszcze w
1191
władzę nad stolicą
Małopolski
odzyskał Kazimierz Sprawiedliwy biorąc przy okazji bratanka do niewoli. Zwycięski władca postąpił jednak wtedy wspaniałomyślnie szybko wypuszczając Bolesława na wolność (źródła jednoznacznie nie informują, który z synów Mieszka III uczestniczył w tych wydarzeniach - równie dobrze mogło chodzić o
Mieszka Młodszego
).
5 maja
1194
zmarł
książę krakowski
Kazimierz II Sprawiedliwy
zostawiając jako swoich następców dwójkę nieletnich synów. Nadarzającą się okazję do odzyskania władzy zwierzchniej próbował wykorzystać Mieszko Stary wyruszając w roku następnym wraz z synem Bolesławem, na czele oddziałów wielkopolskich i kujawskich przeciwko rzadzącemu Małopolską w imieniu
Leszka Białego
i
Konrada mazowieckiego
, wojewodzie Mikołajowi.
Bolesław Kujawski zginął
13 września
1195
w
bitwie nad Mozgawą
"przeszyty dzidą". Został pochowany zapewne w
kolegiacie św. Pawła Apostoła w Kaliszu
.
Z małżeństwa z Dobrosławą Bolesław doczekał się prawdpodobnie córki Wierzchosławy (ur. przed
1195
, zm.
2 stycznia
po
1212
), późniejszej mniszki w klasztorze
norbertanek
w
Strzelnie
. Isnieje hipoteza, jakoby córkami Bolesława były również Audacja Małgorzata, żona hrabiego
zwierzyńskiego
Henryka I oraz nieznana z imienia żona Jaksy I, pana na
Chockowie
[1].
Przypisy
- ↑ E. Rymar, Rodowód książąt pomorskich, Szczecin 2005, s. 137–142.
Zobacz też