Chełbia modra (Aurelia aurita) – gatunek
krążkopława
z typu
parzydełkowców
(Cnidaria).
Występowanie
Chełbia modra to gatunek kosmopolityczny zamieszkujący oceany od 70° szerokości północnej do 40° szerokości południowej[2], stąd jest najczęściej spotykanym przedstawicielem gromady krążkopławów w Bałtyku.
Budowa
Ciało chełbi pokrywa warstwa komórek o charakterze nabłonka pełniącego funkcję ochronną. Ciało jest galaretowate i przejrzyste, ponieważ składa się głównie z
wody
. Na obwodzie ciała chełbi występują ciałka brzeżne (
ropalia
) odbierające bodźce ze środowiska, np.
światło
. Otwór gębowy służy chełbi do spożywania pokarmu, a jednocześnie do wydalania go. Kiedy chełbia nie strawi całego pobranego pokarmu, wydala go tym samym otworem. Wokół otworu gębowego znajdują się cztery płaty gębowe – ramiona. Ramiona zaopatrzone są w komórki parzydełkowe, zaś w nich występuje
substancja
parząca, która umożliwia chełbi obronę i zdobywanie pokarmu. Jej
jad
jest niegroźny dla człowieka.
Przez to, że chełbia w przeważającej części składa się z wody, jej życie na lądzie byłoby niemożliwe. Kiedy chełbia zostaje wyrzucona na brzeg, co zdarza się często, jako że chełbie żyją blisko brzegu, zostaje osuszona przez słońce.
Rozmnażanie
Chełbia rozmnaża się poprzez przemianę pokoleń. Osobniki męskie wytwarzają
plemniki
, natomiast żeńskie –
komórki jajowe
. Kiedy dojdzie do połączenia się komórki z plemnikiem, tworzy się larwa
planula
, która osiada na dnie. Z niej tworzy się
polip
– pokolenie bezpłciowe, który rozwija się powoli. Kiedy polip rozwinie się w pełni, będzie składał się z krążków, czyli będzie
strobilą
. Drogą
strobilizacji
(odrywania się w wyniku poprzecznych podziałów) odrywają się
efyry
, czyli młode chełbie, pokolenie płciowe. Chełbia modra może rozmnażać się także w sposób pączkowania – z polipu rodzi się następny polip (mały) który dorasta i strobilizuje się lub zapuszcza nowy pąk. Gdy efyra (krążek) oderwie się od polipa (mającego kilka krążków) po upływie czasu zamienia się on (efyra) w
meduzę
.
Przypisy
- ↑
Aurelia aurita
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑ Purcell, J. E., W.M. Graham, and H.J. Dumont (Eds.). 2001. Jellyfish Blooms: Ecological and Societal Importance. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, 229-273