Petach Tikwa (
hebr.
פתח תקווה, ;
arab.
بيتح تكفا;
pol.
dosł. Otwierając Nadzieję) – miasto położone w
Dystrykcie Centralnym
w
Izraelu
. Jest drugim po
Hajfie
największym ośrodkiem przemysłowym Izraela.
Leży na
równinie Szaron
w aglomeracji miejskiej
Gusz Dan
, w otoczeniu miast
Bnei Brak
,
Tel Awiw
,
Ramat Hasharon
,
Hod HaSharon
,
Rosh HaAyin
,
Qiryat Ono
i
Giv'at Shemuel
, miasteczka
Ganei Tikva
,
moszawów
Neve Jaraq
,
Kfar Sirkin
,
Mazor
,
Nehalim
,
Magshimim
i
Kfar Ma'as
, oraz
kibucu
Giv'at HaShelosha
. Na wschód od miasta znajduje się baza wojskowa
Sił Obronnych Izraela
z dawnym lotniskiem Kfar Sirkin.
Historia
W
1878
grupa
religijnych
pionierów z
Jerozolimy
podjęła inicjatywę założenia pierwszej nowożytnej
żydowskiej
osady rolniczej w
Palestynie
. Pomysłodawcami byli
rabini
Yoel-Moshe Salomon, Rabin David Gutmann i Yehoshua Stampfer. Pionierzy planowali zakupić ziemię w Dolinie Akor, położonej w pobliżu miasta
Jerycho
. Nazwa nowej osady miała nawiązywać do
biblijnego
wersetu z
Księgi Ozeasza
2:17[1].
„
Oddam jej znowu winnice, dolinę Akor uczynię bramą nadziei - i będzie Mi tam uległa jak za dni swej młodości, gdy wychodziła z egipskiego kraju
”
Żydowscy pracownicy w Petach Tikwa w latach 30.
Burmistrz Shlomo Stampfer z synem Beniaminem w sadzie pomarańczowym Stampfer w Petach Tikwa w latach 30.
Okazało się jednak, że władze
tureckie
zablokowały sprzedaż ziemi
Żydom
. Niezrażeni tym pionierzy zakupili w
1878
niewielki skrawek ziemi o powierzchni 3,4
km²
przy
arabskiej
wsi Mullabis, w pobliżu źródeł rzeki
Jarkon
.
Sułtan
Abd-ul-Hamid II
wyraził zgodę na tę transakcję, ponieważ sprzedawana ziemia znajdowała się pomiędzy
malarycznymi
bagnami doliny Szaron, i wszyscy spodziewali się, że Żydzi bardzo szybko uciekną stamtąd[1].
I rzeczywiście, bardzo szybko w nowym osiedlu wybuchła malaria, zmuszając jej mieszkańców do opuszczenia swoich domów. W
1883
dzięki pomocy finansowej Barona
Edmonda de Rothschilda
udało się osuszyć bagna i ponownie zasiedlić osadę, w której zaczęli osiedlać się nowo przybyli żydowscy imigranci z
Europy
. Przy osadzie zasadzono sad drzewek
cytrusowych
(pierwsze drzewko zasadził rabin Arye Leib Frumkin)[1].
W
1886
w Petach Tikwa doszło do pierwszego arabskiego ataku na żydowskie osiedle. Grupa około 100 Arabów z pobliskiej wioski Yehudia najechała na żydowską osadę, bijąc mieszkańców i niszcząc ich dobytek. Podczas ataku zraniony został między innymi rabin Arieh Leib Frumkin[2].
Podczas
I wojny światowej
Petach Tikwa służyła jako osada-uchodźców dla żydowskich mieszkańców
Tel Awiwu
i
Jaffy
, którzy zostali zmuszeni przez turecką armię do opuszczenia swoich domów. W
1917
osada mocno ucierpiała, ponieważ w jej bezpośrednim sąsiedztwie przebiegała linia frontu
brytyjsko
-tureckiego.
W Petach Tikwa powstała pierwsza szkoła rolnicza dla pionierów. Od tego momentu większość żydowskich imigrantów po przyjeździe do Palestyny przyjeżdżała do tutejszej szkoły, a dopiero po ukończeniu szkolenia osiedlała się w któreś z części kraju. Szkoła rolnicza jest czynna do chwili obecnej[1].
W Petach Tikwa narodził się także
Syjonizm socjalistyczny
, którego inicjatorem był pisarz Aaron David Gordon (1856-1922). Początkowo mieszkał on w Petach Tikwa, a następnie przeprowadził się do kibucu
Degania Alef
w
Galilei
.
Na początku lat 20. w Petach Tikwa powstała pierwsza strefa przemysłowa. Rozwojowi przemysłu towarzyszył rozwój osady, która w
1921
otrzymała od władz brytyjskich
Mandatu Palestyny
status
samorządu lokalnego
, a w
1937
prawa miejskie. Podczas arabskich rozruchów w maju
1921
w Petach Tikwa zginęło 4 żydowskich osadników[1].
Podczas
Intifady Al-Aksa
Petach Tikwa ucierpiała z powodu trzech palestyńskich zamachów
terrorystycznych
:
Demografia
Zgodnie z danymi
Izraelskiego Centrum Danych Statystycznych
w
2008
roku w mieście żyło 192,7 tys. mieszkańców[3].
Populacja miasta pod względem wieku:
Wiek (w latach) | Procent populacji w
%
|
---|
0-4 | 8,6% |
5-9 | 7,7% |
10-14 | 6,7% |
15-19 | 6,7% |
20-29 | 14,7% |
30-44 | 20,0% |
45-59 | 18,0% |
ponad 60 | 17,6% |
Źródło danych:
Central Bureau of Statistics
.
Religia
Wielka Synagoga w Petach Tikwa
Muzeum Sztuki w Petach Tikwa
W Petach Tikwa żyje około 70 tys.
ultraortodoksyjnych
Żydów. Dla potrzeb całej religijnej społeczności miasta działa 300
synagog
[4], wliczając w to 120-letnią Wielką Synagogę[5], 8
mykw
[6] oraz dwie główne
jesziwy
Lundge Yeshiva i Or-Yisrael.
Osiedla mieszkaniowe
Miasto posiada liczne osiedla mieszkaniowe: Hadar HaMoshavot, New Hadar HaMoshavot, Ahim Israelit, Neve Gan, Krol, Shifer, Kfar Avraham, Kiryat HaRav Solomon, Mishkanot Ganim, Shikun HaPo'el HaMizrahi, Tkuma, Kiryat Alon, Kiryat David Elazar, Yoseftal, Kiryat Eliezer Perry, Tzameret Ganim, Ein Ganim, City Center, Ramat Verber, Bar Yehuda, Neve Ganim, Kiryat Matalon, Neve Oz, Kfar Ganim, Bat Ganim, Shikun Ahdut, Sha'ariya, Amishav, Beilinson i Hadar Ganim.
Edukacja
W mieście znajduje się ponad 300 placówek oświatowych, od przedszkoli do różnorodnych szkół. Liczba uczniów wynosi 43 tys., a liczba nauczycieli około 2,4 tys. Ze szczególną uwagą podchodzi się do szkolnictwa specjalnego[7].
Kultura
Najważniejszą instytucją kulturalną miasta jest kompleks muzealny, w skład którego wchodzi Yad Labanim Museum, Muzeum Człowieka i Jego Środowiska, Muzeum Biologii, Muzeum Afek oraz połączone z nimi piękne
ZOO
[7]. W Muzeum Sztuki zgromadzono prawie 3 tys. dzieł izraelskiej sztuki z drugiej połowy
XX wieku
[8].
W mieście znajduje się dwadzieścia parków, z których najcenniejszym jest Park Narodowy Źródeł Rzeki Jarkon. Każdego roku odwiedza go ponad 100 tys. gości[7].
Sport
Petach Tikwa ma dwie drużyny
piłkarskie
- Hapoel Petah Tikva F.C. i
Maccabi Petah Tikva
. W mieście gra także drużyna
baseballu
Petah Tikva Pioneers.
Służba zdrowia
Beilinson Hospital w Petach Tikwa
Petach Tikwa posiada najbardziej rozbudowaną służbę zdrowia ze wszystkich izraelskich miast. W mieście znajduje się sześć szpitali. Rabin Medical Center jest drugim największym szpitalem w Izraelu (pierwsze miejsce zajmuje Sheba Medical Center w
Ramat Gan
). Ten olbrzymi kompleks szpitalny obejmuje między innymi Centrum Medyczne Beillinson, Centrum Onkologiczne Davidoff, Szpital Psychiatryczny Geha, Szpital Pediatryczny Schneider oraz wydział medyczny
Uniwersytetu Tel Awiwu
[9].
Innymi tutejszymi szpitalami są: HaSharon Hospital, Beit Rivka Geriatric Center, Kupat Holim Medical Research Center i prywatny szpital Ramat Marpeh. Schneider Pediatric Center jest jednym z największych i najbardziej nowoczesnych szpitali
pediatrycznych
na
Bliskim Wschodzie
.
Gospodarka
W przeszłości miasto słynęło jako ważny ośrodek hodowli
cytrusów
, jednak z czasem rozległe sady drzew owocowych zostały wykupione przez przedsiębiorstwa budowlane, który wybudowały nowe dzielnice mieszkaniowe. Obecnie Petach Tikwa jest drugim największym ośrodkiem przemysłowym w Izraelu (zaraz po Hajfie). Przemysł jest rozlokowany w trzech strefach przemysłowych: Kiryat Arye, Kiryat Matalon i Segula. Znajduje się tutaj przemysł tekstylny, maszynowy, chemiczny, elektrotechniczny, spożywczy i inne. W ostatnich latach swoją działalność rozwinęły liczne spółki
high-tech
. Mają tutaj swoje siedziby izraelskie przedstawicielstwa koncernów
Oracle Corporation
,
IBM
,
Intel
,
SanDisk
, ECI Telecom,
GlaxoSmithKline
oraz Teva Pharmaceutical Industries.
W
1976
w Petach Tikwa wybudowano wielkie zakłady spożywczego koncernu Osem. Na wschód od miasta znajduje się
kamieniołom
dostarczający materiały budowlane.
Władze miejskie i polityka
Urząd miejski w Petach Tikwa
W Petach Tikwa ma swoją główną centralę
partia polityczna
Kadima
, której założycielami byli
Ariel Szaron
i
Cypi Liwni
[10].
Przewodniczący samorządu lokalnego
- Shlomo Zalman Gissin (1921)
- Pinchas Meiri (1922–1928)
- Shlomo Stampfer (1928–1937)
Burmistrzowie
- Shlomo Stampfer (1938–1940)
- Yosef Sapir (1940–1950)
- Mordechai Kraufman (1951)
- Pinchas Rashish (1951–1966)
- Yisrael Feinberg (1966–1978)
- Dov Tavori (1978–1989)
- Giora Lev (1989–1999)
- Yitzhak Ohayon (1999–nadal)
Osoby związane z miastem
Komunikacja
Przez północną część miasta przebiega droga nr 481
, którą jadąc na zachód dojeżdża się do
autostrady nr 4
(
Erez
-
Rosh HaNikra
) i miasta
Bnei Brak
, lub jadąc na wschód dojeżdża się do
drogi ekspresowej nr 40
(
Kfar Saba
-
Qetura
). Ze wschodniej części miasta wychodzi droga nr 483
, którą jadąc na wschód dojeżdża się do
autostrady nr 6
(
Beit Kama
-
Eliakim
). Wzdłuż południowej granicy miasta przebiega droga nr 471
. Wzdłuż północnych granic miasta przebiega
autostrada nr 5
(
Tel Awiw
-
Ariel
).
W mieście znajdują się dwie stacje kolejowe:
Petah Tikwa Qiryat Arye
i
Petah Tikwa Segula
. Pociągi
Israel Railways
z Petach Tikwa jadą do
Lod
,
Tel Awiwu
,
Bnei Brak
,
Kfar Saby
i
Riszon le-Cijjon
. W trakcie budowy jest system szybkiej kolejki, która ma połączyć Petach Tikwa z
Bnei Brak
,
Ramat Gan
,
Tel Awiwem
i
Bat Yam
.
Przypisy
Linki zewnętrzne