Lama (
tybetański
བླ་མ་;
Wylie
bla-ma) – duchowny nauczyciel w
buddyzmie tybetańskim
, a także w tybetańskiej religii
Bon
. Odpowiednik indyjskiego określenia
guru
.
Dosłowne znaczenie tybetańskiego słowa lama to "najwyższa matka", czyli istota mająca tyle miłości do wszystkich istot, co matka do swego jedynego dziecka. Według innego tłumaczenia lama oznacza "najwyższą zasadę".
W
buddyzmie tybetańskim
istnieje sukcesja duchowych nauczycieli trwająca od
historycznego Buddy
aż do czasów obecnych zwana liniami duchowego przekazu. Nauczycielem zostawał ten, kto od swojego nauczyciela otrzymał przekaz buddyjskich nauk i praktyk oraz je urzeczywistnił. Osiągnąwszy wysoki poziom rozwoju, na prośbę swojego mistrza sam stawał się lamą – mógł prowadzić innych do
oświecenia
.
W
XIX wieku
wielcy tybetańscy mistrzowie ruchu Rime – Dziamjang Czientse Łangpo i
Jamgon Kongtrul Lodrö Thaye
– rozwinęli intensywną metodę praktyki zwaną "trzyletnim odosobnieniem". Była to skondensowana praktyka buddyjska trwająca trzy lata, trzy miesiące i trzy dni, dzięki której uczeń w tradycyjny sposób przyswajał główne nauki i praktyki linii przekazu[1]. Najczęściej nauczycielami zostawali mnisi, którzy ukończyli tę praktykę (lub jej jednoroczną skróconą wersję) i osiągnęli dzięki temu odpowiedni poziom rozwoju. W innych przypadkach lamą zostawali ludzie świeccy i
jogini
, którzy podążali za wskazówkami swoich duchowych mistrzów niezależnie od klasztornych systemów, a także rozpoznani reinkarnowani
tulku
.
Lama jest szczególnie ważny w buddyzmie
Wadżrajany
– bez niego nie można uzyskać dostępu do najgłębszych nauk i praktyk.
Lama należy do tzw.
trzech korzeni
buddyzmu tybetańskiego (dwa pozostałe to
jidam
i
strażnicy
).
W literaturze popularnej lamą nazywano zazwyczaj wszystkich mnichów lamaistycznych (np. Kojło, 1983).
Przypisy
Bibliografia
- S. Kojło, Suche Bator, Książka i Wiedza, 1983