Juda Tadeusz (Juda od
hebr.
יהדה, jehudah - "chwała Jahwe"[1]; Tadeusz od
aram.
tadda – pierś; godny czci, odważny), zwany również Juda(sz), brat Jakuba[2] albo Tadeusz (Lebeusz)[3], apostoł Juda, brat Pański,
scs.
Apostoł Iuda, brat Hospodień (zm. ok.
80
) – jeden z dwunastu
apostołów
,
męczennik
i
święty
Kościoła katolickiego
oraz
prawosławnego
.
Dzieje
Juda był synem św. Józefa Sprawiedliwego i bratem apostoła Jakuba, brata Pańskiego, dlatego też czasem nazywa się go "Judą Jakubowym".
Istnieją hipotezy dotyczące pokrewieństwa Judy Tadeusza z
Jakubem Sprawiedliwym
i
Jezusem Chrystusem
. W czasie
Ostatniej Wieczerzy
to on skierował pytanie do Mistrza:
|
Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu? [4] |
Po
Zesłaniu Ducha Świętego
według św.
Hieronima
głosił naukę
chrześcijańską
w okolicach Edessy, wg św.
Paulina z Noli
na terenie Libii, a wg św.
Wenancjusza Fortunata
w
Mezopotamii
i
Persji
, gdzie poniósł
męczeńską śmierć
wraz ze
św. Szymonem
[1].
Ciało Judy znajduje się w
bazylice św. Piotra w Rzymie
.
List Judy
Św. Atanazy
i
św. Augustyn
przypisują mu autorstwo Listu Judy zaliczanego do ksiąg
Nowego Testamentu
. Okazją do jego powstania (ok. 67) było pojawienie się błędnych nauk. Apostoł uważał za swój obowiązek utwierdzić czytelników w prawdziwej wierze i zachęcić do rzetelnego życia w społeczności i religii Jezusowej[1].
Patronat
Juda Apostoł jest
patronem
Armenii
oraz od spraw trudnych i beznadziejnych.
Dzień obchodów
W Kościele katolickim, ewangelickim i anglikańskim jego
święto liturgiczne
obchodzone jest
28 października
, razem ze św. Szymonem.
Kościoły Wschodu, z uwagi na liturgię wg
kalendarza juliańskiego
, wspominają apostoła Judę, w zależności od Kościoła:
oraz 21 sierpnia/
3 września
i 4/
17 stycznia
[6].
Koptyjski Kościół Ortodoksyjny
, który posiada własny
kalendarz
podzielony na 13 miesięcy, wspomina Apostoła 26 czerwca i 23 lipca (przeniesienie relikwii z Syrii do Konstantynopola przez cesarza Konstantyna)[6].
Ikonografia
W
ikonografii
zachodniej przedstawiany jest z pałką lub włócznią w ręku, na pamiątkę swojej śmierci (został zabity pałkami lub włócznią) w czerwonej szacie lub w brązowo-czarnym płaszczu z obrazem przedstawiającym Jezusa (
mandylionem
)[7].
Atrybutami
świętego są: kamienie, krzyż, księga, laska, łódź rybacka, maczuga, miecz, pałki, i topór[7].
W sztuce wschodniej, na
ikonach
, apostoł ubrany jest w długie, czerwone, szaty. Ma długie ciemne włosy i niedługą, przyprószoną siwizną brodę. W dłoni (lub obu) trzyma zwinięty lub rozwinięty zwój[1].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4
ap. Juda, brat Pański
na cerkiew.pl (opr. Jarosław Charkiewicz)
- ↑
Łk 6,16
w przekładach Biblii.
- ↑
Mt 10,3
w przekładach Biblii.
- ↑
BT
(J 14, 22)
- ↑
podwójne datowanie
- ↑ 6,0 6,1 6,2
http://www.heiligenlexikon.de/BiographienJ/Judas_Thaddaeus.html
Judas Thaddäus (Andaraos, Addai)] - Ökumenisches Heiligenlexikon (
niem.
)
- ↑ 7,0 7,1
Święci Apostołowie Szymon i Juda Tadeusz
. [dostęp 2009-06-18]. na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 22.09.2010]
Bibliografia
-
Henryk Fros
SJ,
Franciszek Sowa
: Księga imion i świętych. T. 3: H-Ł. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1998, ss. 368/369. .
- Biblia Tysiąclecia, wyd. III. Poznań-Warszawa: Pallotinum, 1980.