208 Pułk Piechoty Rezerwowy ^[1] – dowództwo pułku piechoty Wojska Polskiego dla pomorskich batalionów piechoty typu specjalnego w 1939 .

W zmianach do planu mobilizacyjnego „W” na rok 1939 ^[2] ujęto sformowanie na terenie Okręgu Korpusu Nr VIII dwóch dowództw pułków piechoty dla pomorskich batalionów piechoty typu specjalnego z pododdziałami specjalnymi ^[3] ale bez plutonu artylerii piechoty:

• 208 Pułku Piechoty Rezerwowej w Bydgoszczy , w mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim ^[4]
• 209 Pułku Piechoty Rezerwowej w Chełmnie , okresie zagrożenia, w grupie jednostek oznaczonych kolorem zielonym ^[5].

Jednostką mobilizującą dla 208 pp (rez.) został 62 Pułk Piechoty z 15 DP ^[6], a dla 209 pp (rez.) - 66 Kaszubski Pułk Piechoty z 16 DP ^[7].

W skład obu pułków wejść miały pomorskie bataliony piechoty typu specjalnego formowane na bazie batalionów Pomorskiej i Chełmińskiej Brygady ON :

• Batalion Piechoty Nr 81 mob. przez 1 Batalion Strzelców w Chojnicach na bazie Tucholskiego Batalionu ON ,
• Batalion Piechoty Nr 82 mob. przez II batalion 65 Starogardzkiego Pułku Piechoty w Gniewie na bazie Starogardzkiego Batalionu ON ,
• Batalion Piechoty Nr 83 mob. przez 62 Pułk Piechoty w Bydgoszczy na bazie Kcyńskiego Batalionu ON ,
• Batalion Piechoty Nr 84 mob. przez 2 Batalion Strzelców na bazie Kościerskiego Batalionu ON ,
• Batalion Piechoty Nr 85 mob. przez 1 Batalion Strzelców na bazie Czerskiego Batalionu ON ,
• Batalion Piechoty Nr 86 mob. przez 61 Pułk Piechoty Wielkopolskiej na bazie Nakielskiego Batalionu ON .

Początkowo wszystkie bataliony miały być formowane w "grupie niebieskiej". Następnie przesunięto do "grupy zielonej" bataliony: tucholski, czerski i kościerski.

Patrząc na miejsce stacjonowania batalionów ON skład obu pułków powinien być następujący:

• 208 Pułk Piechoty Rezerwowej (bataliony piechoty nr 81, 83 i 86),
• 209 Pułk Piechoty Rezerwowej (bataliony piechoty nr 82, 84 i 85).

Przyjmując, że wszystkie pododdziały pułku mobilizowane były w tej samej grupie jednostek to skład uległ by zmianie i przedstawiał się następująco:

• 208 Pułk Piechoty Rezerwowej (bataliony piechoty nr 82, 83 i 86),
• 209 Pułk Piechoty Rezerwowej (bataliony piechoty nr 81, 84 i 85).

W planach na rok 1940 przewidywano wystawienie Dowództwa 210 Pułku Piechoty Rezerwowego we Włocławku przez 14 Pułk Piechoty i Kwatery Głównej 48 Dywizji Piechoty (Rezerwowej) oraz włączenie do składu dywizji 31 Pułku Artylerii Lekkiej .

W czerwcu 1939 podjęta została decyzja o przeformowaniu 12 batalionów ON typu II w bataliony ON typu specjalnego, w tym batalionów: kościerskiego, czerskiego, nakielskiego, tucholskiego, starogardzkiego i kcyńskiego. Powyższy plan zrealizowano w 25%. Do wybuchu wojny przeformowano tylko bataliony: żniński , koronowski i chorzowski .

W kampanii wrześniowej żaden z pułków nie wystąpił w planowanym składzie. Kcyński Batalion ON (Batalion Piechoty Nr 83) razem ze Żnińskim i Wągrowieckim Batalionem ON podporządkowany zostały dowódcy 26 DP ze składu Armii "Poznań" . Pozostałe pododdziały weszły w skład wielkich jednostek i zgrupowań taktycznych podległych dowódcy Armii "Pomorze" : Zgrupowanie "Chojnice" (tucholski i czerski), Oddział Wydzielony "Kościerzyna" (kościerski) i 15 Wielkopolska Dywizja Piechoty (nakielski). Tylko Starogardzki Batalion ON (Batalion Piechoty Nr 82) wszedł w skład 209 pp (rez.).

Rzeczywista struktura organizacyjna i obsada personalna pułku

• Dowództwo
  • dowódca - ppłk Jan Szewczyk
  • I adiutant - kpt. Jan Kozłowski
  • II adiutant - ppor. Teodor Bross
  • kwatermistrz - kpt. Władysław Lindner
  • oficer łączności - por. Łucjan Markiewicz
  • oficer żywnościowy - ppor. Bronisław Nowicki
  • oficer płatnik - por. Domke
  • zastępca oficera płatnika - sierż. Piszcz
  • oficer informacyjny - por. Aleks Czenszak
  • kapelan - ks. por. Różycki
• I batalion (Batalion Nadwyżek 4 DP )
  • dowódca batalionu - mjr Wojnarowski
• II batalion ( Grudziądzki Batalion ON )
  • dowódca batalionu - kpt. Józef Krakowski ^[8]
• III batalion ( Jabłonowski Batalion ON )
  • dowódca batalionu - kpt. Korwin-Kosakowski
• pododdziały specjalne
  • kompania przeciwpancerna - por. Łukasik
    • pluton przeciwpancerny - ppor. Komorowski
  • kompania zwiadu - por. Józef Kaszewski
    • pluton kolarzy - ppor. Władysław Kiersztyn
      • zastępca dowódcy plutonu - kpr. Stanisław Pacyna
    • pluton konny
  • kompania ? artylerii - ppor. Wojciechowski

Przypisy

Źródła

• Piotr Zarzycki, Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Pruszków 1995, , s. 18, 218, 223,
• Konrad Ciechanowski, Armia „Pomorze”, Wydawnictwo MON, Warszawa 1983, ,
• Pindel Kazimierz, Obrona narodowa 1937-1939, Warszawa 1979, ,