Droga optyczna światła to odległość, jaką w
próżni
przebyłoby
światło
, złożona z takiej samej ilości
fal
, z jakiej składa się rzeczywista
droga
światła w ośrodku materialnym. Drogę optyczną wyraża wzór:
gdzie
- S - rzeczywista droga przebyta przez światło (droga geometryczna),
- n - bezwzględny
współczynnik załamania światła
ośrodka, w którym światło się rozchodzi.
Jeżeli ośrodek jest niejednorodny optycznie, wtedy droga optyczna jest sumą dróg optycznych w poszczególnych obszarach o stałym współczynników załamania. Jeżeli współczynnik załamania jest zmienny, wówczas drogę optyczną można wyznaczyć
całkując
współczynnik załamania po drodze promienia
Sytuacja taka ma miejsce na przykład w
atmosferze
, gdzie wraz ze wzrostem wysokości zmniejsza się
gęstość
powietrza
i maleje jego współczynnik załamania. W przypadku, gdy światło odbija się powierzchni
dielektryka
, którego bezwzględny współczynnik załamania jest większy od współczynnika w ośrodku, w którym światło się rozchodzi, wówczas droga optyczna ulega wydłużeniu, zgodnie ze wzorem
gdzie λ jest długością fali światła w ośrodku, w którym ono się rozchodzi. Dodatkowy człon pojawia się na skutek zmiany
fazy fali
przy odbiciu na przeciwną. Przeciwną fazę ma fala w miejscu odległym o pół długości fali, zatem efekt jest taki, jakby droga fali wydłużyła się o λ/2. Bezwzględny współczynnik załamania światła zależny jest od prędkości światła w danym ośrodku
gdzie
- v - prędkość światła w danym ośrodku,
- c - prędkość światła w próżni.
Wynika stąd, że im mniejsza prędkość światła w ośrodku, tym dłuższa jest droga optyczna światła w tym ośrodku.
Z definicji drogi optycznej wynika, że w
próżni
jest ona równa drodze geometrycznej. Często przyjmuje się w przybliżeniu, że podobnie jest w powietrzu, ze względu na to, że współczynnik załamania powietrza względem próżni jest bliski jedności.
W
optyce
istotna jest nie sama długość drogi optycznej, ale różnica dróg optycznych dla różnych promieni. Różnica dróg optycznych jest bezpośrednio związana z różnicą faz, a to ma z kolei decydujące znaczenie w
interferencji
.
Zobacz też