Ratownicy TOPR udzielają pomocy turyście na szlaku na
Kasprowy Wierch
– sierpień 2007
Akcja ratownicza Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego na szlaku na Kasprowy Wierch. Sierpień 2007
Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe – ochotnicza organizacja (
stowarzyszenie
) zajmująca się
ratownictwem górskim
na obszarze polskich
Tatr
.
Aby zostać ratownikiem tatrzańskim, należy przejść okres próbny trwający od 1,5 roku do 3 lat. Trzeba wykazać się doskonałą znajomością topografii Tatr, a także praktycznymi umiejętnościami w dziedzinie wspinania,
speleologii
, narciarstwa, ratownictwa i autoasekuracji. Po zakończeniu szkolenia ratownik składa przysięgę na ręce naczelnika.
Historia
Projekt powołania stowarzyszenia zajmującego się ratownictwem górskim powstał w 1908 r. Śmierć
Mieczysława Karłowicza
, który zginął zasypany przez
lawinę
, przyspieszył prace nad powstaniem organizacji, zarejestrowanej ostatecznie 29 października 1909 r. pod obecną nazwą. Prezesem stowarzyszenia został
Kazimierz Dłuski
, naczelnikiem gen.
Mariusz Zaruski
, a siedzibą TOPR-u –
Dworzec Tatrzański
.
W 1910 w akcji ratunkowej na północnej ścianie
Małego Jaworowego Szczytu
, zginął jeden z ratowników –
Klemens Bachleda
– który nie usłuchał naczelnika, wzywającego go do powrotu słowami "Klimku, wracajcie"[1]. Pomimo jego poświęcenia, ranny taternik Stanisław Szulakiewicz zmarł, niedoczekawszy się pomocy.
W 1940 ratownicy zgodzili się przyjąć propozycję niemieckiego okupanta i przywrócić działalność TOPR-u, który funkcjonował w czasie wojny pod nazwą Freiwillige Tatra Bergwacht.
W 1952 Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe zostało włączone w strukturę
Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
, a cztery lata później ratownicy działali już pod nazwą Grupy Tatrzańskiej GOPR.
W 1963 po raz pierwszy użyto śmigłowca w akcji ratunkowej TOPR-u. Był to
SM-1
, pilotowany przez Tadeusza Augustyniaka. Helikopter przetransportował turystę ze złamaną nogą z
Doliny Pięciu Stawów Polskich
do zakopiańskiego szpitala.
W 1974 ratownicy wzbogacili się o pierwszego psa posiadającego licencję
psa lawinowego
. Był to "Cygan" –
owczarek niemiecki
.
W 1991 TOPR usamodzielnił się, wychodząc ze struktur GOPR-u.
W 1992 ratownicy tatrzańscy otrzymali od prezydenta
Lecha Wałęsy
śmigłowiec "Sokół", który mógł
zawisnąć nieruchomo
w powietrzu, co znacznie przyspieszyło przebieg akcji ratunkowych. Dwa lata później, 11 sierpnia 1994 miała miejsce tragedia z udziałem helikoptera, w której zginęło dwóch pilotów (Bogusław Arendarczyk i Janusz Rybicki) oraz dwóch ratowników (Janusz Kubica i Stanisław Mateja). Wypadek był spowodowany rozwarstwieniem łopaty wirnika głównego, która w czasie lotu, urywając się odcięła ogon maszyny wraz ze śmigłem ogonowym. Rozwarstwienie łopaty spowodowane było jej uderzeniem w kask jednego z ratowników podczas desantu.
W 1995 TOPR zaczął korzystać z nowego "Sokoła" obsługiwanego przez
Lotnicze Pogotowie Ratunkowe
. Początkowo maszyna stacjonowała w
Zakopanem
tylko sezonowo, od roku 2000 przeniesiono ją tu na stałe.
W 1999 TOPR został przyjęty w poczet członków
Międzynarodowego Komitetu Ratownictwa Alpejskiego
(IKAR).
W 2003 miał miejsce najtragiczniejszy jak do tej pory wypadek lawinowy w polskich Tatrach. 13-osobowa wycieczka licealistów z
Tychów
zmierzająca na Rysy, została zasypana lawiną, która pochłonęła 8 ofiar śmiertelnych. Drugiego dnia akcji ratunkowej miała miejsce awaria "Sokoła", podczas której zepsuły się kolejno oba silniki śmigłowca. Henrykowi Serdzie udało się
wylądować autorotacyjnie
, jednak został zwolniony z pracy przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe, zarzucające mu łamanie przepisów lotniczych. Pilot został uniewinniony od zarzutu spowodowania niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu powietrznym[2], a w 2005 zasiadł ponownie za sterami wyremontowanego "Sokoła", eksploatowanego od tej pory bezpośrednio przez TOPR[3].
Naczelnicy TOPR
Personel latający w TOPR w latach 1963-2003:
Piloci: Tadeusz Augustyniak, Bogusław Arendarczyk, Andrzej Brzeziński, Robert Hojdys, Józef Kania, Zbigniew Łukasik, Janusz Rybicki, Henryk Serda, Janusz Siemiątkowski, Wojciech Wiejak i Wiesław Wolański.
Dane adresowe
Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe
34-500
Zakopane
, ul. Piłsudskiego 63a,
tel. (+48) 18 2014731
fax: (+48) 18 2015560
telefon ratunkowy: (+48) 601 100 300.
Przypisy
Bibliografia
- Marek Grocholski. Rok po roku. „Tatry”. Jesień 2009. 30, ss. 60-69. Tatrzański Park Narodowy.
ISSN
0867-4531
.
Linki zewnętrzne