Europejski nakaz aresztowania (ENA), uproszczona forma
ekstradycji
istniejąca w
Unii Europejskiej
, umożliwiająca
aresztowanie
osoby podejrzanej lub oskarżonej o popełnienie
przestępstwa
albo już skazanej za nie, i wydanie jej do kraju, w którym zostanie postawiona przed sądem lub przekazana do wykonania wcześniej orzeczonej
kary
.
Europejski nakaz aresztowania został ustanowiony decyzją ramową
Rady
z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania osób między Państwami Członkowskimi, która w art. 31 nakazywała od
1 stycznia
2004
zastąpić przepisy krajowe dotyczące ekstradycji w stosunkach pomiędzy państwami członkowskimi przepisami tej decyzji (
CELEX: 32002F0584
).
O wydaniu osoby decyduje sąd kraju, na którego terytorium osoba przebywa. W odróżnieniu od ekstradycji, w przypadku europejskiego nakazu aresztowania rezygnuje się z zasady podwójnej karalności, co oznacza, iż nie trzeba badać, czy kraj, który ma wydać również penalizuje
czyn
, za popełnienie którego pewien kraj stara się o przejęcie osoby. Wystarczy, że czyn jest karany w kraju, który wydał nakaz aresztowania.
Niezgodność z konstytucją
Instytucja europejskiego nakazu aresztowania funkcjonuje w polskim porządku prawnym od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku.
27 kwietnia
2005
roku
Trybunał Konstytucyjny
orzekł, że art. 607t § 1
kodeksu postępowania karnego
, zezwalający na przekazanie obywatela polskiego do państwa członkowskiego Unii Europejskiej w ramach europejskiego nakazu aresztowania, był niezgodny z art. 55 ust. 1 Konstytucji, mającym w tamtym czasie treść: Ekstradycja obywatela polskiego jest zakazana. Uznał zatem, że ENA nie różni się w sposób istotny od ekstradycji[1].
Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dniem
5 listopada
2006
art. 607t § 1 utracił moc obowiązującą w zakresie umożliwiającym wydanie obywatela polskiego, który dopuścił się przestępstwa poza granicami Polski. W następstwie wyroku
8 września
2006
została zmieniona
Konstytucja RP
, która od
6 listopada
2006
dopuszcza wydanie obywatela polskiego innemu państwu lub międzynarodowemu organowi sądowemu, o ile możliwość taka wynika z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej lub ustawy stanowiącej wykonanie aktu prawa stanowionego przez organizację międzynarodową, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem.
Decyzja ramowa o europejskim nakazie aresztowania zawiera listę czynów, w przypadku których nie bada się, czy zachodzi podwójna karalność (w obu krajach). W przypadku przestępstw nie znajdujących się na liście, brak podwójnej karalności, może być przyczyną odmowy wydania osoby, choć nie musi – pozostawione jest to do uznania sądu decydującego o wydaniu.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Joanna Starzyk-Sulejewska: Implementacja współpracy sądowej w sprawach karnych. W: Witold M. Góralski: Unia Europejska. Tom II. Gospodarka - Polityka - Współpraca. Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007, s. 239. .
Bibliografia
- Joanna Starzyk-Sulejewska: Implementacja współpracy sądowej w sprawach karnych. W: Witold M. Góralski: Unia Europejska. Tom II. Gospodarka - Polityka - Współpraca. Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2007, ss. 234-239. .
Linki zewnętrzne