Kit pszczeli uszczelniający ściany ula
Roztwór kitu pszczelego w
sprayu
Kit pszczeli, propolis (
z gr.
προ „przed“ i πόλις „miasto“) - lepka substancja
żywiczna
powstająca z żywic roślinnych zebranych przez
pszczoły
z pączków i młodych pędów topoli, brzozy, świerku, kasztanowca i innych drzew oraz roślin zielonych. Kit służy pszczołom głównie jako materiał uszczelniający i dezynfekujący. Powlekają nim wgłębienia, uszkodzenia i szpary w ścianach
ula
, regulują szerokość wylotka na zimę. Pokrywają też nim ("mumifikują" - w celu zapobieżenia ich rozkładowi) ciała martwych szkodników, które wtargnęły do ula (ryjówki, myszy), a których, ze względu na rozmiary, nie są w stanie usunąć na zewnątrz.
Skład i właściwości
Kit pszczeli dobrze rozpuszcza się w
alkoholach
,
acetonie
i
chloroformie
. Nie jest, prawie wcale, rozpuszczalny w wodzie. Jest dużo twardszy i odporniejszy na temperaturę niż
wosk
(mięknie powyżej 36 st. C).
W kicie pszczelim w zależności od jego pochodzenia znajduje się:
Barwa propolisu zależy od gatunku rośliny, z której jest zbierany:
Propolis wykazuje silne działanie bakteriobójcze. Ta właściwość znalazła zastosowanie w lecznictwie. Kit pszczeli przyśpiesza procesy gojenia i regeneracji tkanek, jest skuteczny również w przypadku oparzeń. Ponadto może być używany przy
przeziębieniu
,
paradontozie
i chorobach układu pokarmowego (tylko pod kontrolą lekarza).
Firmy farmaceutyczne produkują obecnie wiele parafarmaceutyków opartych na propolisie. Stosuje się go głównie pod postacią 3% lub 5% maści, tabletek lub roztworu alkoholowego. Preparaty te, w niektórych przypadkach, mogą powodować objawy nadwrażliwości lub odczyny
alergiczne
.
Po roku przechowywania kit pszczeli traci częściowo swoją aktywność biologiczną, po dwóch latach nie wykazuje jej prawie wcale.
Historia
Propolis był znany
kapłanom
egipskim
już tysiące lat przed naszą erą. Stosowali go starożytni
Persowie
i
Grecy
.
Arystoteles
używał kitu pszczelego przy opatrywaniu
ran
i
leczeniu
chorób
skóry
. W pierwszym stuleciu przed naszą erą pisał o nim
Wergiliusz
. Kit pszczeli stosowano do dezynfekcji
ran
w okresie drugiej
wojny burskiej
w
południowej Afryce
ok. roku
1900
. Współcześnie preparaty oparte na kicie pszczelim są produkowane przez wiele firm jako tzw. parafarmaceutyki.
Bibliografia
- Encyklopedia pszczelarska, Warszawa 1989.
Zobacz też