kordoba
kordoba (hiszp. Córdoba, wcześniejsza polska pisownia Kordoba) – miasto w płd. Hiszpanii, nad rzeką Gwadalkiwir, 321 164 mieszkańców (2005). Stolica prowincji Kordowa, w regionie Andaluzja. Ośrodek przemysłowy, naukowy oraz turystyczny o znaczeniu światowym.
W mieście znajduje się stacja kolejowa Córdoba.
Historia -
Pierwotnie osada iberyjska.
-
W III w. p.n.e. pod panowaniem kartagińskim.
-
Od ok. 200 r. p.n.e. kolonia rzymska, stolica prowincji Hispania Ulterior.
-
Za czasów Oktawiana Augusta jako Corduba była stolicą prowincji Betyka. Urodzili się tutaj wielcy rzymscy poeci i filozofowie – Lukan, Seneka Starszy i Młodszy.
-
Od 544 r. n.e. pod panowaniem Bizancjum.
-
W 572 r. zdobyta przez Wizygotów, siedziba biskupstwa.
-
W 711 r. zdobyta przez Arabów.
-
Od 719 r. siedziba arabskich gubernatorów.
-
Od 756 stolica niezależnego emiratu utworzonego przez Abd ar-Rahmana I, ostatniego potomka Omajjadów, który uciekł w czasie przewrotu z Bagdadu. Za jego panowania i jego następców z dynastii Omajjadów rozpoczął się okres intensywnego budownictwa i wielkiego rozkwitu miasta.
W 929 r. Abd ar-Rahman III ogłosił Al-Andalus (mauretańską Hiszpanię) osobnym kalifatem, niezależnym od Bagdadu. Za jego czasów Kordowa była największym miastem w basenie Morza Śródziemnego, ważnym ośrodkiem nauki, kultury i sztuki. Miasto liczyło od 800 tys. do 1 mln mieszkańców, miało ponad 300 meczetów, 300 publicznych łaźni, 50 szpitali, 20 publicznych bibliotek, 80 szkół i 17 wyższych uczelni. Biblioteka Al-Hakama posiadała ok. 400 000 tomów. Okres ten charakteryzowało pokojowe współistnienie i wzajemna tolerancja trzech cywilizacji – islamu, chrześcijaństwa i judaizmu.
-
Czas świetności Kordowy trwał do śmierci Al-Mansura w 1002 r., później nastąpił okres walk o władzę i powolny upadek metropolii a w 1031 r. rozpad kalifatu Kordowy. Kordowa została stolicą jednego z 30 niewielkich państewek zwanych taifas, z których największymi były Sewilla i Saragossa.
-
W XII w. władza przypadła dogmatycznym Almohadom, czasy tolerancji zakończyły się. Rozpoczęły się prześladowania, których ofiarą padli dwaj wielcy synowie Kordowy: Awerroes (1126-1198), arabski filozof i komentator dzieł Arystotelesa oraz Majmonides (1135-1204), żydowski teolog i filozof.
-
W 1236 r. miasto zajęli chrześcijanie pod wodzą Ferdynanda III Kastylijskiego. Kordowa awansowała do rangi ośrodka handlu suknem i jedwabiem; jednak po okresie rozwoju gospodarczego, od końca XVI w. nastąpił zastój. Spowodowały go: wypędzenie ludności arabskiej i żydowskiej, epidemie i powstania.
-
W 1808 r. zdobyta przez Francuzów w okresie wojen napoleońskich.
-
Podczas hiszpańskiej wojny domowej 1936–39 opanowana przez siły frankistowskie.
-
Uprzemysłowienie miasta od lat pięćdziesiątych XX w.
Inne hasła zawierające informacje o "kordoba":
Fez
...
Gwadalkiwir
...
Władcy Kastylii
...
Almería
przez
Abd ar-Rahmana III
(powstanie fortecy Alcazaba);W
XI w.
po rozpadzie
kalifatu kordobańskiego
stolica
emiratu Taifa
;W
XIII w.
wchłonięta przez
Emirat Grenady
;W
1489
zdobyta ...
I bitwa pod Dyrrachium
...
Europejska Stolica Kultury
...
Bitwa pod Akcjum
...
Bitwa pod Filippi
...
Bitwa pod Farsalos
...
Obiekty z listy dziedzictwa UNESCO w Europie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "kordoba":
012. Islam (plansza 10)
...
205 Charakterystyka polityki państw totalitarnych. Geneza II Wojny Światowej (plansza 8)
...
|