Partyzant
PartyzantPartyzant (
wł.
partigiano = stronnik) –
żołnierz
nieregularnych oddziałów prowadzących walki oraz działania
dywersyjne
na terenach zajętych przez wroga. Konwencja Haska IV (1907)Zgodnie z zapisami
konwencji haskiej
żołnierz oddziałów nieregularnych przestrzegających zasad rozdziału I konwencji haskiej IV z
1907
r. jest stroną wojującą w znaczeniu prawa międzynarodowego. Definicja prawa międzynarodowego dotycząca stron wojujących jest jednoznaczna: | Rozdział IOkreślenie wojującegoArtykuł 1Ustawy, prawa i obowiązki wojenne stosują się nie tylko do armii, lecz również do pospolitego ruszenia i oddziałów ochotniczych, o ile odpowiadają one warunkom następującym: - jeżeli mają na czele osobę odpowiedzialną za swych podwładnych;
- noszą stałą i dającą się rozpoznać z daleka odznakę wyróżniającą;
- jawnie noszą broń;
- przestrzegają w swych działaniach praw i zwyczajów wojennych.
W tych krajach, gdzie pospolite ruszenie lub oddziały ochotnicze stanowią armię lub wchodzą w jej skład, nazwa armii rozciąga się na nie. Artykuł 2Ludność terytorium niezajętego, która przy zbliżeniu się nieprzyjaciela dobrowolnie chwyta za broń, aby walczyć z wkraczającymi wojskami i nie miała czasu zorganizować się zgodnie z art. 1, będzie uważaną za stronę wojującą, jeżeli jawnie nosi broń i zachowuje prawa i zwyczaje wojenne. Artykuł 3Zbrojne siły stron wojujących mogą składać się z walczących i nie walczących, w razie zagarnięcia ich przez nieprzyjaciela zarówno tym, jak i tamtym przysługuje prawo być traktowanymi jak jeńcy wojenni. |
Konwencja haska IV w tym zakresie była niejednokrotnie łamana przez państwa-sygnatariuszy, zwłaszcza przez
III Rzeszę
i
ZSRR
w okresie
II wojny światowej
. Z uwagi na niezgodne z prawem międzynarodowym stwierdzenie przez
Niemcy
i
ZSRR
zaprzestania istnienia państwa polskiego w
układzie o granicach i przyjaźni
z
28 września
1939
zarówno żołnierze polscy wzięci do niewoli przez
Armię Czerwoną
podczas
najazdu sowieckiego na Polskę od 17 września 1939 r.
jak i żołnierze
Armii Krajowej
w czasie całych działań wojennych w tym zwłaszcza
powstania warszawskiego
nie byli uznawani zarówno przez
Wehrmacht
i inne oddziały niemieckie jak i
Armię Czerwoną
za stronę wojującą. Standardowym określeniem obu
agresorów
i
okupantów
było określanie partyzantów polskich jako "bandytów na żołdzie Londynu"[]. Dopiero po otwartej deklaracji
brytyjskiej
z
30 sierpnia
1944
r. uznającej
Armię Krajową
za stronę wojującą, otwarte naruszanie przez Niemców zasad konwencji haskiej wobec powstańców warszawskich zostało ograniczone – czego konsekwencją były postanowienia układu kapitulacyjnego pomiędzy gen.
Tadeuszem "Bór"- Komorowskim
a
SS-Obergruppenführerem
Erichem von dem Bach
w przedmiocie kapitulacji garnizonu warszawskiego AK i statusu żołnierzy AK jako
jeńców wojennych
. Określanie konkretnych bojowników mianem partyzantów bądź terrorystów jest w wielu wypadkach wybitnie subiektywne. Zwłaszcza
propaganda
wojenna zazwyczaj odnosi się do wiernych danej stronie oddziałów jako "partyzanckich", a do wrogich jako "terrorystycznych" (dawniej "bandyckich"). Najbardziej znani polscy partyzanci Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Partyzant":
1947
...
14 Dywizja Grenadierów SS (1 ukraińska)
...
Czerwone Brygady
...
Armia Ludowa
...
Wojna polsko-bolszewicka
...
Andrzej Szeptycki
1993 Wyd.
PWN
, . s 24, s. 34 przypis 14↑
Grzegorz Motyka
, Ukraińska Partyzantka 1942-1960, Warszawa 2006 Wyd. Instytut Studiów Politycznych PAN, Oficyna Wydawnicza "Rytm", ...
Ukraińska Republika Ludowa
...
Partyzant
Partyzant (
wł.
partigiano = stronnik) –
żołnierz
nieregularnych oddziałów prowadzących walki oraz ...
Urugwaj
...
Weteran
(ur 18 stycznia 1913 w Ławskim Brodzie) - wachmistrz kawalerii Wojska Polskiego, Partyzant majora "Hubala Ostatni obrońcy WesterplatteIgnacy Skowron (ur. 24 lipca 1915 Osiny ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Partyzant":
134. Walka Polaków o niepodległość (plansza 11)
...
|