Kościół parafialny pw. św. Maternusa
Stronie Śląskie (
niem.
Seitenberg) –
miasto
w
woj. dolnośląskim
, w
powiecie kłodzkim
, położone na
ziemi kłodzkiej
. Siedziba
gminy miejsko-wiejskiej Stronie Śląskie
.
W latach 1975-1998
miasto administracyjnie należało do
woj. wałbrzyskiego
.
Miasto było znanym ośrodek przemysłu szklarskiego dzięki
Hucie Szkła Kryształowego "Violetta"
, założonej w
1864
i postawionej w stan upadłości w
2008
r. Najbardziej
lesista
gmina w Polsce, bogata w unikalną
florę
i
faunę
.
Według danych z 30 czerwca 2008 miasto liczyło 6192 mieszkańców[1].
Geografia
Stronie Śląskie to niewielkie uprzemysłowione miasto w szerokiej i rozgałęzionej dolinie rzek:
Białej Lądeckiej
,
Morawki
i
Siennej Wody
. Cztery pasma górskie wydzielają
dolinę
, w której leży Stronie Śląskie: od północy
Góry Złote
, od południowego wschodu
Góry Bialskie
, od południa
Masyw Śnieżnika
zaś od zachodu góry
Krowiarki
.
Rys historyczny
Miejscowość nosiła nazwę Seitenberg i była niewielką wsią położoną obok znacznie większego Schreckendorf – dzisiejszego
Strachocina
. Wieś znana była wówczas z niewielkiego pałacyku królewny
Marianny Orańskiej
oraz manufakturowej huty ręcznie zdobionego
szkła
Oranienhütte. Rozwój przemysłu umożliwiło wybudowanie w
1897
r. linii kolejowej do
Kłodzka
.
W maju 1945 Seitenberg zajęty został przez wojska radzieckie. Miejscowość przyłączono następnie do Polski, wysiedlając jej dotychczasowych mieszkańców do Niemiec. Wobec braku historycznej nazwy słowiańskiej, Polacy początkowo nazywali miejscowość Żybocin, jednak w 1948 r. wprowadzono urzędowo obecną nazwę, nawiązującą znaczeniowo do formy niemieckiej (Seitenberg = "stronna góra"). Wieś zyskała na znaczeniu na przełomie lat 40. i 50. XX wieku. Rozrosła się dzięki odkrytym w okolicy złożom
fluorytu
i rud
uranu
. Mimo że wydobywania rud uranowych zaprzestano dość szybko, a nieopłacalne kopalnie zasypano, to po inwestycji pozostało spore osiedle mieszkaniowe
Morawka
.
Dalszy rozwój zapewniła Stroniu znaczna rozbudowa huty szkła oraz rozpoczęcie wydobycia
marmurów
na skalę przemysłową. Dzięki temu w
1967
r. Stronie otrzymało prawa miejskie włączając w swój obręb wsie
Strachocin
oraz
Goszów
. Obecnie Huta Szkła Kryształowego "Violetta" (spółka akcyjna) jest głównym pracodawcą miasteczka obok zlokalizowanego tu wojewódzkiego szpitala psychiatrycznego.
Obecnie gmina stawia na turystykę – leży w pięknym krajobrazowo regionie, jest najbardziej lesistą w Polsce, posiada sporo ciekawych miejsc. Przemysł powoli zanika na korzyść rekreacji i sportu. Główną atrakcję stanowi tu odkryta w
latach 60.
Jaskinia Niedźwiedzia
w
Kletnie
. Od kilku lat okolica przyciąga turystów dobrymi warunkami narciarskimi, m.in. dzięki
kompleksowi
wyciągów na
Czarnej Górze
. Turystyce sprzyja także malowniczość górskich pejzaży, bliskość szczytu
Śnieżnika
oraz znanego uzdrowiska
Lądka-Zdroju
.
Przyroda
Cała gmina leży na terenie
Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego
i jego
otuliny
. Park utworzono w
1981
r. dla ochrony górskiego krajobrazu. Na terenie gminy utworzone są cztery rezerwaty:
Atrakcje turystyczne w okolicy
Zabytki
Inne
Sieć drogowa i komunikacyjna
Głównym węzłem komunikacyjnym okolicy jest miasto powiatowe
Kłodzko
, od którego prowadzą do Stronia dobrze utrzymane asfaltowe szosy. Do miasteczka można dojechać od północy z
Kłodzka
,
Lądka-Zdroju
i
Złotego Stoku
. Od zachodu prowadzi droga z
Bystrzycy Kłodzkiej
i
Międzylesia
. Ze Stronia można wygodnie dojechać do wszystkich okolicznych wsi asfaltowymi drogami.
Miasto jest skomunikowane autobusami z
Lądkiem Zdrojem
,
Kłodzkiem
,
Bystrzycą Kłodzką
,
Nową Rudą
,
Świdnicą
,
Wałbrzychem
,
Wrocławiem
i
Kudową-Zdrój
. Stronie jest ostatnią stacją linii prowadzącej z
Kłodzka
przez
Lądek-Zdrój
. W gminie funkcjonują dwa turystyczne przejścia małego ruchu granicznego dla pieszych i rowerzystów na szczycie
Śnieżnika
oraz dla ruchu samochodowego na
przełęczy Płoszczyna
powyżej wsi
Nowa Morawa
.
Kursy pasażerskie na linii kolejowej z Kłodzka są czasowo zawieszone (2006.07.17).
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Przypisy