Jiddu Krishnamurti (
trb.
Dźiddu Krysznamurti , (
telugu
: జిడ్డు కృష్ణమూర్తి ) ur.
12 maja
1895
w Madanapalle (
Indie
), zm.
17 lutego
1986
w Ojai (
Kalifornia
)) –
hinduski
filozof
, według którego można osiągnąć pełną
wolność
poprzez uważną obserwację własnego umysłu, wolną od
idealizmu
[1][2].
Biografia
Jiddu Krishnamurti urodził się 12 maja 1895 roku, w
Indiach
zachodnich, w tradycjonalistycznej rodzinie
bramińskiej
, jako ósme dziecko. Zgodnie z
hinduistycznym
zwyczajem otrzymał imię "Kryszna" - został nazwany po
Krysznie
-
awatarze
boga
Wisznu
, który sam był ósmym dzieckiem.
W młodości umarło kilkoro rodzeństwa Kryszny (tu chodzi o bohatera artykułu) oraz jego matka, co było największą tragedią dla rodziny. Wkrótce potem młody Kryszna ujawnił po raz pierwszy swoje zdolności parapsychologiczne - zobaczył ducha swojej matki, kroczącej po jej domu.
Kilka lat później (gdy Kriszna był już nastolatkiem) jego rodzina przeprowadziła się do miejscowości Adyar, jego ojciec zaczął pracować w
Towarzystwie Teozoficznym
. Tam jeden z członków owego towarzystwa, jasnowidz - Charles Leadbeater zaobserwował u Kryszny i jego brata Nitji niezwykle duchowe
aury
(aura Kriszny była jednak bardziej duchowa). Potencjał duchowy chłopców zrobił wrażenie na Leadbeaterze oraz
Annie Besant
. Dostali się wówczas pod opiekę Leadbeatera, który wprowadzał ich w życie duchowe i
ezoteryczne
. W Towarzystwie Teozoficznym coraz bardziej rozpowszechniać się zaczął pogląd, że Krishnamurti jest wcieleniem Boga, które zgodnie z przepowiednią
Heleny Pietrowny Bławatskiej
miał przybyć na początku
XX wieku
. Annie Besant i Charles Leadbeater rozpowszechnili ten pogląd w Towarzystwie Teozoficznym na całym świecie, co spowodowało kilkuletnią fascynację Krishnamurtim jakoby był zapowiedzianym Mesjaszem. Jednak ten z determinacją zaprzeczał byciu Mesjaszem co spowodowało, że owa fascynacja opadła.
W późniejszym okresie życia Krishnamurti miał wiele przygód na drodze duchowej, mistycznej i ezoterycznej, podczas których na przykład spotykał się z duchowymi mistrzami w
ciałach astralnych
.
Jako dorosły, Krishnamurti wyjeżdżał do Europy i USA, głosząc stworzony przez siebie specyficzny system filozoficzny, charakteryzujący się m.in. odrzuceniem wszelkich
guru
, religii mesjanistycznych i religii zorganizowanej. Sam odrzucił status
guru
, który inni chcieli mu narzucić. Chociaż przyciągał rzesze słuchaczy, nie chciał mieć uczniów i zawsze przemawiał jako jak indiwiduum do innego indywiduum. We wczesnych latach sześcćdziesiątych nawiązał znajmomość z fizykiem
Davidem Bohmem
, którego filozoficzne i naukowe zainteresowania, dotyczące esencji świata fizycznego oraz psychologicznego stanu ludzkości były zgodne z zagadnieniami nurtującymi Krishnamurtiego.
Krishnamurti podkreślał potrzebę poznania samego siebie i zrozumienia restrykcyjnych i dzielących wpływów religijnych oraz nacjonalistycznych uwarunkowań człowieka. Uważał,że fundamentalne zmiany w
społeczeństwie
mogą być wprowadzone tylko poprzez transformację świadomości poszczególnych jednostek.
Obecnie działa kilka szkół pod patronatem Krishnamurtiego, opartych na zasadzie holistycznego nauczania. Oprócz nauki regularnych przedmiotów, uczniowie zapoznawani są tam również z jego filozofią.
Krishnamurti zmarł 17 lutego 1986 w Ojai (Kalifornia).
Myśl
Sedno jego filozofii brzmi: "Prawda to kraina bez dróg. Żadna organizacja, żadna religia, żaden nauczyciel nie mogą do niej doprowadzić. Ludzie patrzą na świat przez pryzmat swoich myśli i swojej przeszłości. Tym samym jesteśmy niewolnikami myśli i czasu. Myśl jest zawsze ograniczona i nigdy nie odpowiada całkowicie rzeczywistości, prowadzi więc do cierpienia. Świadomość uczy odróżniania tego, co rzeczywiście jest, od tego co na ten temat myślimy i w konsekwencji do prawdziwej wewnętrznej wolności. Wszelkie autorytety, religie, ideologie powodują jedynie budowanie kolejnych fałszywych konstrukcji myślowych. Tylko świadomość i obserwacja pozwalają dostrzec ich iluzję."
Umysł religijny
Człowiek stworzył koncepcję
Boga
, ponieważ jest mu potrzebna do ucieczki przed rutyną dnia codziennego, przed śmiercią. Wiara w
Boga
, Zbawiciela, Mistrza wymaga podążania określoną ścieżką, na końcu której powinna znajdować się ostateczna rzeczywistość. Religijny umysł natomiast nie ma nic wspólnego z wiarą w konkretną
religię
. Jest wolny w sensie psychologicznym od
kultury
i
społeczeństwa
i wszelkiej formy wierzeń religijnych.
Medytacja
Krishnamurti odrzuca pojęcie
medytacji
jako techniki,mającej doprowadzić nas do oświecenia, wyciszyć umysł. Według niego jest to kolejna forma ucieczki od naszych wewnętrznych konfliktów. Ciało i umysł zostają wtłoczone w sztywny schemat, przez co stają się coraz bardziej udręczone.
Medytacji
nie można się nauczyć od żadnych nauczycieli i
autorytetów
. Oznacza ona kompletną uważność w codziennym życiu. Medytujący umysł jest spokojny, ponieważ jest wolny od myśli, dzięki czemu zyskuje ogromną energię.
Ewolucja a rewolucja
Krishnamurti neguje ideę
ewolucji
w sensie psychologicznym. Uważa za zazadniczy błąd ludzkości przełożenie
ewolucji
biologicznej na grunt psychiki. Powoduje to ciągłe niezadowolenie jednostki z tego kim jest. Pragnie się ona zmienić, aby osiągnąć ideał mądrości, dobroci, czy miłości. Według Krishnamurtiego zło nie jest przeciwieństwem dobra, tak jak miłość nie jest przeciwieństwem nienawiści. Dobro, miłość, świętość oznaczają odrębne jakości, których nie da się osiągnąć poprzez dobre uczynki,pracę nad sobą czy inne wysiłki. Pierwszy krok jest ostatnim krokiem, jak mówi Krishnamurti. Totalna
rewolucja
w człowieku może nastąpić wówczas, gdy odrzuci on wszelkie
autorytety
, ideały i pragnienia stania się kimś.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Przypisy