Fryderyk Starszy Hohenzollern
Fryderyk Starszy HohenzollernFryderyk Hohenzollern (ur.
8 maja
1460
, zm.
4 kwietnia
1536
) – książę i margrabia
Ansbach
(Fürst und Markgraf von Ansbach), książę (Fürst)
Bayreuth
. Numeracja i przydomekZarówno w polskiej[1], jak i niemieckiej[2] literaturze historycznej występuje z przydomkiem Starszy. Czasami daje się mu numer "V"[3]; w niektórych opracowaniach pojawia się jednak z liczebnikiem "IV"[4]. BiogramBył czwartym synem
Albrechta III Achillesa
, margrabiego
Brandenburgii
, a zarazem pierwszym z jego drugiego małżeństwa z Anną, księżniczką saską. Na mocy
Dispositio Achillea
wydanego przez Albrechta Achillesa w
1473
roku Brandenburgię miał odziedziczyć jego syn
Jan Cicero
, tzw. Unterland (obecnie
Frankonia Środkowa
) z miastem Ansbach miał przypaść Fryderykowi, z kolei tzw. Oberland (obecnie
Górna Frankonia
) z miastem Bayreuth -
Zygmuntowi
. Pozostali synowie Albrechta Achillesa zmarli w niemowlęctwie lub dzieciństwie. Po śmierci ojca w
1486
roku Fryderyk objął rządy w Unterlandzie. W
1495
roku, po bezpotomnej śmierci Zygmunta, przypadł mu także Oberland. Wiosną
1482
roku wyruszył na pielgrzymkę do Ziemi Świętej, z której powrócił jesienią tego roku. W
1488
roku przyłączył się do Związku Szwabskiego, sprzeciwiającego się zaborczej polityce Wittelsbachów. W
1493
roku doszło do sporu między Hohenzollernami, będącymi burgrabiami Norymbergi, a mieszkańcami tego miasta o kompetencje sądownicze. Do sporu wmieszali się Wittelsbachowie, popierając pretensje mieszczan. Fryderyk z kolei postarał się o poparcie szwagrów, z którymi spotkał się na zjeździe w Lewoczy wiosną
1494
roku. W efekcie
4 maja
1494 Władysław Jagiellończyk, a następnego dnia Jan Olbracht wysłali pisma do władz Norymbergi, by te nie sprzeciwiały się Hohenzollernom. W maju
1509
roku cesarz Maksymilian I powierzył mu zarząd Werony.
25 marca
1515
roku w
Kulmbach
został uwięziony przez swojego najstarszego syna
Kazimierza
, osadzony w twierdzy
Plassenburg
i zmuszony do abdykacji. Małżeństwo i potomstwo
14 lutego
1479
we
Frankfurcie nad Odrą
poślubił
Zofię Jagiellonkę
(1464-1512), córkę króla Polski
Kazimierza Jagiellończyka
. Miał z nią osiemnaścioro dzieci: - Elżbieta, ur.
30 czerwca
1480
, zm. po kilku dniach,
-
Kazimierz
, ur.
27 września
1481
, zm.
21 września
1527
, margrabia brandenburski na Ansbach,
-
Małgorzata
, ur.
10 stycznia
1483
, zm.
10 lipca
1532
,
-
Jerzy
, ur.
4 marca
1484
, zm.
27 grudnia
1543
, książę karniowski,
-
Zofia
, ur.
10 marca
1485
, zm.
24 maja
1537
, od
1518
żona Fryderyka II, ks. legnickiego,
- Maria, ur.
1486
, zm. w niemowlęctwie[5],
-
Anna
, ur.
5 maja
1487
, zm.
7 lutego
1539
, od 1518 żona
Wacława II
, księcia cieszyńskiego,
- Barbara, ur.
31 lipca
1488
, zm.
2 maja
1490
,
-
Albrecht
, ur.
17 maja
1490, zm.
20 marca
1568
, wielki mistrz krzyżacki i książę pruski,
- Fryderyk, ur.
13 czerwca
1491
, zm.
1497
,
-
Jan
, ur.
9 stycznia
1493
, zm.
5 lipca
1525
, wicekról Walencji,
-
Elżbieta
, ur.
25 marca
1494
, zm.
31 maja
1518, od
1510
żona
Ernesta
, margrabiego badeńskiego na Durlach,
-
Barbara
, ur.
24 września
1495
, zm.
wrzesień
1552
, od 1528 żona Jerzego, landgrafa na Leuchtenbergu,
-
Fryderyk
, ur.
17 stycznia
1497, zm.
20 sierpnia
1536
, proboszcz[6] w Würzburgu,
-
Wilhelm
, ur.
30 czerwca
1498
, zm.
4 lutego
1563
, arcybiskup Rygi,
-
Jan Albrecht
, ur.
20 września
1499
, zm.
17 maja
1550
, biskup Halberstadtu i arcybiskup Magdeburga,
- Fryderyk Albrecht, ur.
30 listopada
1501
, zm.
24 lipca
1504
,
- Gumbert (Gumprecht), ur.
16 lipca
1503
, zm.
25 czerwca
1528, proboszcz[7] w Bambergu i Würzburgu.
Przypisy- ↑ M. Duczmal, Jagiellonowie, s. 612.
- ↑ Allgemeine Deutsche Biographie, t. 7, s. 480; Friedrich d. Ä. (artykuł redakcyjny), [w:] Lexikon des Mittelalters, B. IV, 1989, szpalta 946.
- ↑ J. Ekes, Albrecht Hohenzollern, (w:) Encyklopedia historii Polski. Dzieje polityczne, t. 1, Warszawa 1994, s. 18.
- ↑ Duczmal, Jagiellonowie, s. 501.
- ↑ Córki tej nie wymieniają starsze opracowania, zob. M. Duczmal, Jagiellonowie, s. 501.
- ↑ M. Duczmal, Jagiellonowie, s. 571-572.
- ↑ M. Duczmal, Jagiellonowie, s. 572.
Bibliografia
Inne hasła zawierające informacje o "Fryderyk Starszy Hohenzollern":
Odense
...
Linz
...
I wiek
...
Uznam
...
Władysław Komar
...
1484
...
1499
...
XVI wiek
...
1972
...
Antanas Smetona
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Fryderyk Starszy Hohenzollern":
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 3)
...
130 Reformy Sejmu Wielkiego. II Rozbiór Polski (plansza 3)
...
119b Wojny XVII w. i ich konsekwencje (plansza 10)
...
|