Sochaczew
SochaczewSochaczew –
miasto i gmina
w
województwie mazowieckim
, w
powiecie sochaczewskim
. Do
1954
roku siedziba wiejskich gmin
Chodaków
i
Kozłów Biskupi
.
W latach 1975-1998
miasto administracyjnie należało do
województwa skierniewickiego
. Jest stolicą
powiatu sochaczewskiego
oraz siedzibą władz
gminy wiejskiej
Sochaczew
. Jest jednym z najstarszych miast mazowieckich. Domniemane miejsce śmierci
Bolesława Krzywoustego
[1]. Według danych z
2007
r. Sochaczew liczył 37 910 mieszkańców. Położenie geograficznePołożone na
Równinie Łowicko-Błońskiej
w widłach trzech rzek:
Bzury
,
Pisi
i
Utraty
. Sochaczew leży pomiędzy trzema dużymi kompleksami leśnymi:
Puszczą Kampinoską
,
Puszczą Bolimowską
i terenami leśnymi w gminie
Młodzieszyn
i
Iłów
. Miasto znajduje się na wysokości 81 m n.p.m. Współrzędne geograficzne: - szerokość geograficzna 52° 13' N
- długość geograficzna 20° 15' E
Etymologia nazwy miastaSochaczew – pl.Kościuszki – kościół i ratusz-muzeum Ruiny Zamku Książąt Mazowieckich w Sochaczewie Sochaczew – ohel cadyków Bornsteinów na cmentarzu żydowskim Nazwa miasta prawdopodobnie pochodzi od słowa o prasłowiańskim rodowodzie "
socha
", które oznaczało drewniane narzędzie służące do uprawy roli (pierwowzór
pługa
). Nazwa ta jest prawdopodobna ze względu na rolniczy charakter osady wczesnośredniowiecznej. Druga hipoteza proponowana przez prof.
Stanisława Rosponda
wskazuje na słowo "sochacze" – suche gałęzie drzewa. W średniowiecznych źródłach nazwa miasta występuje w formie "Sochacew" bądź "Sochaczow". Struktura powierzchniWedług danych z roku
2002
[2] Sochaczew ma obszar ok. 26,13 km², w tym: - użytki rolne: 61%
- użytki leśne: 3%
Miasto stanowi 3,57% powierzchni powiatu. DemografiaDane z 30 czerwca 2004[3]: Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni |
---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % | populacja | 38 201 | 100 | 20 046 | 52,5 | 18 155 | 47,5 | gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 1462 | 767,2 | 694,8 |
Według danych z roku 2002[4] średni dochód na mieszkańca wynosił 1272,49 zł. W październiku 2007 roku w Sochaczewie było 30588 osób uprawnionych do głosowania. BezrobocieStopa bezrobocia w Sochaczewie i
powiecie sochaczewskim
w lipcu
2010
roku wyniosła 9,9% (3344 osób) wobec 9% w
województwie mazowieckim
. Części miasta SochaczewTradycyjnie wyróżnia się części miasta[5]: - centrum, czyli Sochaczew – centrum handlowo-usługowe położone na prawym, wysokim brzegu
Bzury
; tutaj można zobaczyć większość
zabytków
sochaczewskich.
-
Chodaków
– północna część miasta, włączona do Sochaczewa w 1977 roku; dzielnica przemysłowa.
-
Trojanów
– jedno z najstarszych osiedli ludzkich na terenie Sochaczewa, w średniowieczu istniał tu gród. W chwili obecnej dzielnica mieszkalna oraz rejon czterech cmentarzy.
-
Boryszew
– południowa część miasta, przeważa zabudowa jednorodzinna; dzielnica fabryczna.
-
Karwowo
– lewobrzeżna, północno-zachodnia część miasta.
-
Rozlazłów
– lewobrzeżna, zachodnia część miasta, znajduje się w niej szpital powiatowy.
Historia miasta
Historyczne nazwy ulic miasta- ul. Toruńska – dawniej ul. Mostowa
- ul. Traugutta – dawniej ul. Boryszewska
- ul. Staszica – dawniej ul. Trojanowska bądź ul. Wyszogrodzka
- al. 600-lecia – dawniej ul. Stodólna
- ul. Batorego – dawniej ul. Brukowa
- ul. Chodkiewicza – dawniej ul. Przeskok
- ul. 15 sierpnia – dawniej ul. Dzierżyńskiego
- – dawniej ul. Staromostowa
- – dawniej ul. Wodna
- – dawniej ul. Przechód
- – dawniej ul. Nowa
- – dawniej ul. Kozia
Gospodarka- przemysł chemiczny: Boryszew ERG S.A., Uponor Polska Sp. z o.o., Chodakowskie Zakłady Włókien Chemicznych Chemitex
- przemysł spożywczy:
Mars Polska Sp. z o.o.
- produkcja ceramiki budowlanej: PCB Plecewice S.A.
- przemysł kosmetyczny: Verona Products Professional Sp. z o.o.
- przemysł budowlano-konstrukcyjny: Energop Sp. z o.o.
- inne: Sarens-Polska Sp. z o.o. (baza
żurawi
i specjalistycznych zestawów transportowych)
Transport DrogiSochaczew jest ważnym węzłem drogowym, krzyżują się tu droga międzynarodowa
E30
Cork
(
Irlandia
) –
Omsk
(
Rosja
), polski odcinek to
2
Świecko – Terespol, oraz
droga krajowa
50
Ciechanów – Ostrów Mazowiecka. Z Sochaczewa można również dojechać do Warszawy drogą wojewódzką
580
Warszawa
–
Leszno
–
Kampinos
–
Żelazowa Wola
– Sochaczew, oraz do Skierniewic drogą wojewódzką
705
Śladów
– Sochaczew –
Skierniewice
–
Jeżów
KolejW Sochaczewie istnieje czynna
stacja kolejowa
, skąd można się dostać pociągami osobowymi do:
Warszawy
,
Łowicza Głównego
i
Płocka
. Zatrzymuje się tutaj szereg
pociągów pospiesznych
i
TLK
Inter City Express City Euro Night dzięki czemu można dojechać z
Sochaczewa
do
Lublina
,
Przemyśla
,
Chełma
,
Krakowa
,
Bydgoszczy
,
Białegostoku
,
Poznania
,
Zielonej Góry
,
Szczecina
,
Świnoujścia
,
Kołobrzegu
Gdyni
i
Gdańska
.
Berlina
.Rosji. i innych. Komunikacja samochodowaAlternatywą dla pociągów jest rozwinięta komunikacja samochodowa. Do Warszawy można dostać się busami oraz autobusami
PKS
. Kursują także autobusy rejsowe którymi można dojechać do miast na terenie
Mazowsza
,
Polski
i
Europy
Komunikacja miejskaNa terenie miasta i okolic funkcjonuje komunikacja miejska prowadzona przez Zakład Komunikacji Miejskiej w Sochaczewie. Została powołana 1 maja
1979
roku i w jej ramach wyznaczono 6 linii autobusowych. Obecnie do dyspozycji mieszkańców przygotowano 12 linii: - 1 Chemitex – Żuków (szkoła)- Zatra – PKP (w wybranych kursach do Mars – Kożuszki)
- 2 Energomontaż – PKP – Chodaków (Chemitex) – Korczaka (w wybranych kursach do Brochowa)
- 3 Energomontaż – PKP – Trojanów – Chodaków (Chemitex) – Żuków (szkoła)-Zatra – Szpital – PKP – Energomontaż (w wybranych kursach przez Kornelin, Kozłów)
- 3A Energomontaż – PKP – Szpital – Żuków (szkoła)-Zatra – Chodaków (Chemitex) – Trojanów – PKP – Energomontaż (w wybranych kursach przez Kornelin, Kozłów)
- 4 Chemitex – Młyn – (w wybranych kursach przez Cm. Wypalenisko) – PKP – Energomontaż (w wybranych kursach przez Kornelin, Kozłów)
- 5 Energomontaż – PKP – Chodaków (Chemitex) – Plecewice (w wybranych kursach przez Wólkę, Konary)
- 6 Mokas – Żelazowa Wola – Chodaków (Chemitex) – PKP (w wybranych kursach do Energomontażu)
- 7 Chodaków (Chemitex) – Carrefour – Mars (Kożuszki)
- 8 Pl. Św. Dominika – Olimpijska – Wójtówka – Czyste – Czerwonka – Żyrardowska – PKP – Pl. Św. Dominika
- 9 Kąty – Kuznocin – PKP
- 12 Szpital - Traugutta - PKP (z powrotem PKP - 600-lecia - Szpital)
- LD Korczaka – Szpital – PKP, Chodaków (Chemitex) – Trojanów – PKP,
Linie te obsługiwane są przez 17 autobusów – 9
Jelczy M11
, 2
Jelcze M081MB3
, 3
Solarisy Urbino 9
, 2
Solbus B9,5
oraz 1
Autosan M09LE "Sancity"
. ZabytkiSochaczew – zabytkowe nagrobki na cmentarzu parafialnym - zespół kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w
Trojanowie
przy ul. 600-lecia 6; kościół murowany z
1783
roku, odbudowany po pożarze w latach
1916
-
1919
oraz dzwonnica murowana z
XVIII wieku
- klasycystyczne kramnice miejskie przy skrzyżowaniu ul. Warszawskiej z ul. 1 Maja, proj.
Bonifacego Witkowskiego
; obiekt murowany, pobudowany w latach
1828
-
1833
przez Abrahama Szwejcera; odbudowane i nadbudowane po
1914
roku.
-
ratusz miejski
– na pl. Kościuszki 2, pobudowany w r.
1828
według proj.
Bonifacego Witkowskiego
, odbudowany po
1918
roku; obecnie siedziba
Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą
- ruiny zamku książąt mazowieckich wzniesionego około
XIV w.
, zniszczonego przez Szwedów w
1655
, restaurowanego w latach
1789
-
1790
, ostatecznie zburzonego przez Prusaków w
1794
roku. Został odgruzowany w latach
1935
-
1936
[6]
- zespół pałacowy w
Czerwonce
: klasycystyczny
pałac
zbudowany około
1800
r. wg proj.
Hilarego Szpilowskiego
, dobudówka w
1870
, skrzydło pd.-wsch. w latach
1984
-
1985
– obecnie siedziba Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia; obora murowana z I poł.
XIX wieku
; spichlerz murowany z I poł.
XIX wieku
; park z I poł.
XIX wieku
z 500-letnim okazem dębu –
pomnik przyrody
.
- zespół dworski w
Chodakowie
przy ul. Chopina 164: pobudowany w I poł.
XIX wieku
, przebudowany ok.
1920
;
park
z
XIX wieku
-
dwór
murowany w
Gawłowie
przy ul. Gawłowskiej 148, pobudowany w latach
1880
-
1890
- obiekty
cmentarza
św. Wojciecha przy ul. Traugutta 26: murowana kaplica grobowa rodziny Tomickich – z
1847
roku; murowana kaplica grobowa z poł.
XIX wieku
; murowana kaplica prawosławna z końca
XIX wieku
oraz kilkanaście zabytkowych
nagrobków
z XIX/XX wieku
Muzea Edukacja Przedszkola Miejskie- Przedszkole nr 1
- Przedszkole nr 3 im. Jana Brzechwy
- Przedszkole nr 4
- Przedszkole nr 6 im. Juliana Tuwima
- Przedszkole nr 7
Szkoły Podstawowe- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Konopnickiej
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Bolesława Krzywoustego
- Szkoła Podstawowa nr 4 im. Janusza Korczaka
- Szkoła Podstawowa nr 7 im. Fryderyka Chopina
Gimnazja- Gimnazjum nr 1 im. Jana Pawła II
- Gimnazjum nr 2 im. Władysława Jagiełły
- Gimnazjum nr 3 im. Fryderyka Chopina
- Gimnazjum Powiatowe im. Fryderyka Chopina
Szkoły średnie- Liceum Ogólnokształcące im. Fryderyka Chopina w Sochaczewie
- Zespół Szkół Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Bohaterów Walk nad Bzurą 1939 r. w Sochaczewie
- Zespół Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego w Sochaczewie
- Zespół Szkół im. Jarosława Iwaszkiewicza w Sochaczewie
Szkoły wyższe- Wyższa Szkoła Zarządzania i Marketingu w Sochaczewie
Inne Kultura- Pływalnia "ORKA" przy ul. Olimpijskiej 3
- Hala sportowa przy ul. Kusocińskiego 2,
- Hala sportowa przy ul. Chopina 101,
- Kompleks boisk przy ul. Chopina 101
- Integracyjny Ogród Zabaw i Sportu przy al. 600-lecia
- Skatepark przy ul. Olimpijskiej
- Lodowisko Miejskie (sezonowe) przy pływalni "ORKA"
Ośrodki kultury- Miejski Ośrodek Kultury, ul. Żeromskiego 8
- Miejski Ośrodek Kultury, ul. 15 Sierpnia 83
- Miejski Ośrodek Kultury, ul. Chopina 101
Biblioteki Kina ReligiaSochaczew – kościół pw. św. Wawrzyńca i Matki Boskiej Różańcowej w Sochaczewie Na terenie miasta znajdują się następujące kościoły: Sport- Klub Maratończyka "AKTYWNI" Sochaczew
-
MKS Orkan Sochaczew
- Sochaczewskie Towarzystwo Tenisowe
-
Klub Sportowy Bzura Chodaków
- Sochaczewski Klub Motorowy "Szarak"
- Zebra Off-Road Klub Sochaczew
- Uczniowski Klub Sportowy "7" Judo Sochaczew
- SKTS (Sochaczewski Klub Tenisa Stołowego) Sochaczew
W Sochaczewie znajduje się tor motocrossowy, położony tuż nad rzeką
Bzurą
, co czyni go unikatowym torem w skali kraju. Odbywają się tu co roku zawody motocrossowe np. Puchar Niepodległości. Doroczne imprezy- Dni Sochaczewa
- Rodzinny Rajd Rowerowy im. Tadeusza Krawczyka
- Ogólnopolski Konkurs Tańca Nowoczesnego
- Międzynarodowy Festiwal Chopinowski na Mazowszu
- Wrześniowe Spotkania z Pieśnią Chóralną im. Bohaterów Walk nad Bzurą 1939 r.
"Pamięć – Wdzięczność – Nadzieja" - Sochaczewskie Dni Rodziny
- Biegi Młodych Olimpijczyków
- Sochaczewski Festiwal Filmowy
- Przegląd Muzyki i Piosenki Młodzieżowej "Sochaczewska Vena"
- "Muzyka z serca płynąca
- Mazowieckie Targi Rolne i Przedsiębiorczości
- Sochaczewska Wiosna Motocrossowa
- Sochaczewskie Lato Motocyklowe
- Sochaczewska Jesień Motocyklowa
- Miss Sochaczewa
- Rekonstrukcja Bitwy nad Bzurą
- Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego
- Patrol Świętego Mikołaja
Sąsiednie gminy Ludzie związani z Sochaczewem- Kasper Goski – syn mieszczanina sochaczewskiego, doktor medycyny
Akademii Krakowskiej
,
burmistrz
Poznania
(zm.
1576
)
-
Klementyna z Tańskich, Hoffmanowa
– pisarka i pedagog (
1768
-
1845
)
-
Fryderyk Chopin
– wybitny
kompozytor
i
pianista
(
1810
-
1849
)
-
Abraham Bornsztajn
– "cadyk z Sochaczewa",
rabin
chasydzki
(
1839
-
1910
)
- Samuel Bornsztajn, syn i następca Abrahama (
1856
-
1926
)
- Oser Warszawski – pisarz w języku jidysz, zamordowany w Auschwitz (
1898
–
1944
)
- ppor.
Mikołaj Troicki
– jeden z polskich żołnierzy
Bitwy o Berlin
, którzy zawiesili flagę Polski na pruskiej kolumnie zwycięstwa (
Siegessäule
)
- Tadeusz Krawczyk (zm. 5 listopada 2000) – kolarz w latach 60., uczestnik wyścigów kolarskich w
Polsce
i na świecie, trener[7],
-
Władysław Komendarek
– muzyk i instrumentalista
-
Andrzej Andrzejewski
– generał, pilot (
1961
-
2008
)
-
Janusz Przedpełski
– wieloletni prezes Polskiego Związku Podnoszenia Ciężarów (
1926
-
2008
)
-
Robert Janowski
– polski piosenkarz, aktor i prezenter telewizyjny
- Iwona Strzelczyk-Wojciechowska – organizator festiwalu Jazz na Starówce
-
Ryszard Bugaj
– polityk, były przewodniczący Unii Pracy, poseł na Sejm (ur.
1944
)
-
Bogusław Liberadzki
– ekonomista, polityk oraz poseł do Parlamentu Europejskiego (ur.
1948
)
-
Mariusz Kamiński
(ur.
1965
) – polityk, poseł, szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego
-
Wojciech Olejniczak
– polski polityk
-
Krzysztof Rutkowski
– detektyw
Osoby związane z
powiatem sochaczewskim
(poza Sochaczewem), patrz artykuł o
powiecie sochaczewskim
. Ciekawostki- Na płycie pl. Kościuszki kolorową cegłą zaznaczono zarys fundamentów XVIII-wiecznego ratusza miejskiego.
- W kwietniu
1556
roku na mocy wyroku sądu arcybiskupiego w
Łowiczu
spalono na stosie sochaczewian – Żydów i jedną Polkę posądzonych o sprofanowanie
hostii
.
- Sochaczew obok
Kalisza
był najbardziej zniszczonym miastem w
Polsce
podczas
I wojny światowej
.
- Na elewacji budynku przy ul. Hanki Sawickiej 1 (dawne Prezydium Partii) przez tynk przebija
godło
III Rzeszy Niemieckiej
(pamiątka po rezydującej tu podczas
II wojny światowej
NSDAP
).
- Według legendy Góra Zamkowa jest połączona podziemnym tunelem z
trojanowskim kościołem
. W rzeczywistości jest to Kanał Królewski pochodzący z okresu regulacji miasta (pocz.XIX wieku).
- Pozostałością po cmentarzu muzułmańskim jest ocalała kapliczka z II ćwierci XIX wieku[8].
- Sochaczew posiada jeden z najstarszych
cmentarzy żydowskich
w Polsce – Żydzi zamieszkiwali tu od 1427 roku[8].
Miasta partnerskiePrzypisy Bibliografia- pod red.Stanisława Russockiego: Dzieje Sochaczewa i Ziemi Sochaczewskiej.
Warszawa
: Książka i Wiedza,
1970
.
- Leszek Nawrocki: Kalendarium wydarzeń historycznych na ziemi sochaczewskiej. Sochaczew:
2000
. .
- Bogusław Kwiatkowski: Dzieje Sochaczewa. Tom 2. W okresie przynależności do Księstwa Mazowieckiego (1202-1476). Sochaczew:
2007
. .
- Marian Rożej: Zabytki architektury województwa skierniewickiego.
Skierniewice
: Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Skierniewicach.
- Lechosław Herz: Puszcza Kampinoska: przewodnik.
Pruszków
: Oficyna Wydawnicza "Rewasz",
2006
, ss. 293-297. .
- Aleksander Turczyk: Z Ziemi Sochaczewskiej. Sochaczew:
2002
.
- Aleksander Turczyk: Historie sochaczewskie. Sochaczew:
2001
.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Sochaczew":
Benedykt Dybowski
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom X (Rukszenice – Sochaczew) z 1889 r.,
54°04'33″N 27°07'51″E / 54.07583, 27.13083
↑ Stefan Król, Cytadela WarszawskaKsiążka i ...
Antoni Madaliński
marsz swojej brygady znad
Narwi
przez tereny zagarnięte przez
Prusy
(Mławę, Wyszogród, Sochaczew) w kierunku
Krakowa
, co zdeterminowało rozpoczęcie
powstania zbrojnego
. Po drodze brygada ...
Szczebrzeszyn
Szczebrzeszynie
Szczebrzeszyn
w
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom XI (Sochaczew – Szlubowska Wola) z 1890 r. ...
Sołokija
zewnętrzne
Sołokija
w
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom XI (Sochaczew – Szlubowska Wola) z 1890 r.
rezerwaty-podkarpackie.pl - Sołokija
...
Suwałki
TV
TVS24
Suwałki
w
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom XI (Sochaczew – Szlubowska Wola) z 1890 r. ...
Sumy
000
Sumy
w
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom XI (Sochaczew – Szlubowska Wola) z 1890 r. ...
Symferopol
Krymu.)
Symferopol
w
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom XI (Sochaczew – Szlubowska Wola) z 1890 r. ...
Sanok
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom X (Rukszenice – Sochaczew) z 1889 r. ...
Czarnobyl
...
Sicz Zaporoska
Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich
, Tom X (Rukszenice – Sochaczew) z 1889 r.Przypisy↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6
Leszek Podhorodecki
, Sicz ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Sochaczew":
205. Krainy geograficzne Polski. Niziny Środkowopolskie (plansza 7)
...
209. Gleby Polski (plansza 4)
...
|