Święty Szczepan, właśc. Stefan,
gr.
Στέφανος, Stephanos (korona, wieniec),
scs.
Apostoł pierwomuczenik i archidiakon Stiefan –
święty
katolicki
oraz
apostoł
[1]
Kościoła prawosławnego
, zwany: pierwomuczenikiem, Pierwszym
Męczennikiem
(Protomartyr).
Życiorys
Szczepan z pochodzenia, jak wszyscy pierwsi chrześcijanie, był
Żydem
. Zwierzchnik grupy nazywanej
hellenistami
. Szczepan, odcinając
chrystianizm
od kultu jerozolimskiego, stworzył warunki do jego rozpowszechnienia. Pragnął zreformować
judaizm
poprzez powrót do jego korzeni (z wyjątkiem przykazań dotyczących świątyni i kultu ofiarnego). Zginął w
36
roku
ukamienowany
przez miejscową społeczność żydowską w
Jerozolimie
.
Występuje w
Dziejach Apostolskich
, jako pierwszy z siedmiu pomagającym
apostołom
Jezusa Chrystusa
obok
Prochora
,
Filipa
,
Nikanora
,
Tymona
,
Parmenasa
i Mikołaja
prozelity
(Dz 6, 2-5
BT
). Był
diakonem
:
|
Szczepan pełen łaski i mocy działał cuda i znaki wielkie wśród ludu (Dz 6,8) [2]. |
Został osądzony przez
Sanhedryn
i
ukamienowany
:
|
"Wyrzucili go poza miasto i kamienowali, a świadkowie złożyli swe szaty u stóp młodzieńca, zwanego
Szawłem
. Tak kamienowali Szczepana, który modlił się: «Panie Jezu, przyjmij ducha mego!» A gdy osunął się na kolana, zawołał głośno: «Panie, nie poczytaj im tego grzechu!» Po tych słowach skonał." (Dz 7, 58-60) [3]. |
Kult
- Ikonografia
W
ikonografii
przedstawiany jest w
dalmatyce
.
Na ikonach apostoł przedstawiany jest jako młodzieniec bez zarostu, z długimi lub krótkimi włosami, ubrany w szaty diakońskie (w okresie najwcześniejszym) białe, a od średniowiecza bardziej kolorowe i bogato zdobione. W prawej dłoni trzyma kadzielnicę, w lewej naczynie na kadzidło, lub rzadziej krzyż. Jako postać pojedyncza występuje rzadko. Najczęściej przedstawianą sceną jest kamienowanie świętego[4].
Atrybutami
świętego są: kamienie na księdze
Ewangelii
lub w rękach, gałązka palmowa[5].
- Dzień obchodów
W katolickim
kalendarzu liturgicznym
jego
święto
obchodzone jest
26 grudnia
(dzień po
Bożym Narodzeniu
).
Cerkiew prawosławna wspomina apostoła, męczennika czterokrotnie:
- Patronat
Aż 81 miejscowości w Polsce wywodzi swoją nazwę od imienia świętego Szczepana. Wśród nich jest wieś
Szczepanów
, w której urodził się
święty Stanisław BM
[7].
Jest
patronem
archidiecezji wiedeńskiej
, kamieniarzy, kucharzy i tkaczy.
Zobacz też
Przypisy