Mogilno
MogilnoKlasztor benedyktynów od wschodu Widok miasta z zachodniego brzegu Jeziora Mogileńskiego Mogilno, domy przy Rynku i ul. Benedyktyńskiej Pomnik bohaterom walk o polskość i wolność ziemi mogileńskiej Mogilno –
miasto
w
woj. kujawsko-pomorskim
, w
powiecie mogileńskim
, siedziba władz
gminy miejsko-wiejskiej
Mogilno
. Położone nad
Jeziorem Mogileńskim
. Leży 60 km na południe od
Bydgoszczy
oraz 80 km na północny wschód od
Poznania
. Połączenia komunikacyjne zapewnia linia kolejowa
Poznań
-
Gdynia
i
droga wojewódzka nr 254
.
W latach 1975-1998
miasto administracyjnie należało do
woj. bydgoskiego
. Według danych
GUS
z
30 czerwca
2009
, miasto posiadało 12 336 mieszkańców[1]. HistoriaNależy do najstarszych
osad
na pograniczu
Wielkopolski
i
Kujaw
, jednym z terenów, na których kształtowało się państwo polskie. Na cyplu otoczonym wodami jeziora Mogileńskiego i
bagnami
od przełomu
VIII
i
IX wieku
do
X wieku
istniała osada wczesnośredniowieczna z
palisadą
i zasiekami. Od X wieku do przełomu
XII
i
XIII wieku
na tym samym miejscu znajdował się gród obronny połączony z lądem dwoma mostami. W XI w. powstał
klasztor
benedyktynów
, który zajął część grodu. Benedyktyni, jak się uważa, zostali sprowadzeni z
Tyńca
przez
Bolesława Szczodrego
. Na północ od klasztoru rozwijała się osada, która w
1398
uzyskała od
Władysława Jagiełły
prawa miejskie. W
1772
miasto włączono do zaboru pruskiego, w latach
1807
-
1815
należało do
Księstwa Warszawskiego
. W czasie pożaru w
1808
spłonęły prawie wszystkie domy mieszkalne. Od przełomu
XVIII
i
XIX wieku
Mogilno przeżywało zastój gospodarczy, przełamany dopiero po wybudowaniu linii kolejowych łączących z
Poznaniem
i
Bydgoszczą
(101 km odcinek Poznań-Inowrocław otwarto 26 maja
1872
)[2],
Strzelnem
(dł. 16,7 km; uruchomienie 15 października
1892
),
Barcinem
(dł. 23,9 km; otwarcie 1 października
1912
) i
Orchowem
(dł. 20,4 km; uruchomiono w
1921
). Od
1889
do śmierci w
1910
proboszczem
w Mogilnie był ks.
Piotr Wawrzyniak
, wybitny działacz społeczny i gospodarczy. Tu również urodził się w
1890
wybitny psycholog –
Kurt Lewin
. Zabytki-
Klasztor i kościół pobenedyktyński
, fundowany nie przez
Bolesława Szczodrego
w
1065
, jak do niedawna uważano, ale prawdopodobnie przez Kazimierza Odnowiciela (dokument fundacyjny Szczodrego okazał się falsyfikatem). Mnisi przybyli do Mogilna z Bawarii.
- kościół zbudowany w połowie XI w., wielokrotnie przebudowywany (m.in.: XIII, sklepienia XV-XVI, koniec XVIII w.). Z kościoła romańskiego zachowane mury
prezbiterium
wraz z
apsydą
, części murów bocznych, dwa
filary
oraz
krypta
zachodnia, przekryta
sklepieniem krzyżowym
wspartym na jednym filarze. Krypta ta ma charakter relikwiarzowy, posiada wnękę na
relikwiarz
, mimo niezaistnienia w Mogilnie żadnego kultu relikwii wczesnośredniowiecznych. Stanowi to zagadkę historyczną dotyczącą założeń fundacyjnych pierwszego benedyktyńskiego klasztoru.
Z okresu późnogotyckiego pochodzą sklepienia
naw
, w tym
kryształowe
w nawach bocznych. Dwuwieżowa
fasada
zachodnia uzyskała w końcu XVIII w. charakter późnobarokowy. Wyposażenie wnętrza głównie
rokokowe
. - budynek klasztorny, przylegający do kościoła od południa pochodzi częściowo z okresu
gotyku
i został przebudowany w XVIII w. Składa się z trzech skrzydeł otaczających
wirydarz
.
- na dziedzińcu klasztoru benedyktynów
studnia
z XI w. – najstarsza w Polsce
- późnogotycki
kościół farny św. Jakuba Starszego
z ok.
1511
, przebudowany w
1839
i
1937
- ratusz neogotycki z XIX w.
- kamienice z XIX w.
-
synagoga
z
1801
, przebudowana w
1902
- cmentarz komunalny na przeciwległym do klasztoru brzegu
Jeziora Mogileńskiego
, założony w
1816
. Na jego terenie znajduje się wzniesienie z mauzoleum wybudowanym po
II wojnie światowej
na miejscu wcześniejszego XVII-wiecznego kościoła drewnianego. Przy głównej alei znajduje się pomnik ku czci ks. Piotra Wawrzyniaka oraz kaplice grobowe z XIX i początku XX w.
Edukacja- Gimnazjum im. ks. Piotra Wawrzyniaka, ul. Powstańców Wielkopolskich 33
- Szkoła Podstawowa Specjalna OSW, Szerzawy
- LO – Zespół Szkół, ul. Dworcowa 9
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii Konopnickiej, ul. Sądowa
- Szkoła Podstawowa nr 3 im. Mikołaja Kopernika, ul. J.Piłsudskiego
- Technikum Informatyczne, ul. Dworcowa
Sport Pogoń MogilnoKlub piłkarski, założony 23 maja 1923 roku. Aktualnie występuje w IV lidze, do której awansował w sezonie 2009/2010 zajmując pierwsze miejsce w II grupie kujawsko-pomorskiej klasy okręgowej. Oficjalna nazwa stadionu, na którym Pogoń rozgrywa swoje mecze to: Stadion Olimpijski im. Michała Olszewskiego, będący w stanie pomieścić ok. 2000 osób (300 miejsc siedzących). SukcesyWystępy w IV lidze: 2005/2006, 2006/2007, 2007/2008, 2008/2009, 2010/2011 Znani gracze- Maciej Hanczewski
- Jacek Łukomski
- Kornel Semenowicz
- Leszek Arent
Linki zewnętrzne klubu LKSS Sokół Mogilno
Przypisy Literatura- Czesław Łuczak, Dzieje Mogilna, Poznań 1998,
- Grzegorz Ratajski, Mogilno, Poznań 1998,
Zobacz też Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Mogilno":
Wieniec
w
Polsce
:
Wieniec
-
wieś
w
woj. kujawsko-pomorskim
, w
pow. mogileńskim
, w
gminie Mogilno
Wieniec
-
wieś
w
woj. kujawsko-pomorskim
, w
pow. włocławskim
, w
gminie Brześć ...
Studnia
...
Wielkie Księstwo Poznańskie
...
Piotr Wawrzyniak
...
Jeziora Pakoskie
/ 52.72194, 18.10056
Jeziora Pakoskie –
jezioro
w
woj. kujawsko-pomorskim
,na terenie gmin
Janikowo
,
Mogilno
,
Strzelno
i
Pakość
, leżące na terenie
Pojezierza Gnieźnieńskiego
.Składa się z trzech ...
Bystrzyca
gminie Oława
Bystrzyca
–
wieś
w
woj. kujawsko-pomorskim
, w
pow. mogileńskim
, w
gminie Mogilno
Bystrzyca
–
wieś
w
woj. lubelskim
, w
pow. kraśnickim
, w
gminie Zakrzówek
Bystrzyca
...
Zabytki romańskie w Polsce
...
Tum (województwo łódzkie)
...
Dąbrówka
gminie Kikół
Dąbrówka
-
wieś
w
woj. kujawsko-pomorskim
, w
pow. mogileńskim
, w
gminie Mogilno
Dąbrówka
-
wieś
w
woj. kujawsko-pomorskim
, w
pow. radziejowskim
, w
gminie Bytoń
Dąbrówka
...
Województwo kujawsko-pomorskie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Mogilno":
237. Charakterystyka regionów geograficznych. Pojezierze Gnieźnieńskie. (plansza 4)
miastem Pojezierza Gnieźnieńskiego jest Gniezno, które posiada około 71 tysięcy mieszkańców. Następnie Mogilno – około 12,5 tysiąca, Kruszwica 8,5 tysiąca, Pobiedziska około 6,5 tysiąca ...
|