Taktyka salami - określenie trzyetapowej praktyki eliminowania przedstawicielstwa partii demokratycznych oraz przejęcia władzy przez
komunistów
w państwach wyzwolonych podczas
II wojny światowej
przez
ZSRR
, stosowany w latach 1945-1948 w stylu "krok po kroku, plasterek po plasterku". Definicja
stalinowskiego
planu została określona przez węgierskiego komunistę
Mátyása Rákosiego
.
I etap kazał działaczom komunistycznym w danym kraju pozornie podporządkować się zasadom
demokracji
i uznać (w pozorowany sposób) pluralistyczny charakter państwa, dzięki czemu mogli wtopić się w skład demokratycznego rządu i objąć kluczowe stanowiska państwowe (wojskowe, policyjne). Np. w Polsce
Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej
, zdominowany przez komunistów, przyjął chwilowo do swego składu przedstawicieli partii
Polskie Stronnictwo Ludowe
.
II etap pozwolił komunistom na rozpoczęcie represji wobec demokratów dzięki przejętemu aparatowi bezpieczeństwa, uzasadniając propagandowo takie działania koniecznością walki z "antyludową reakcją" czy też koniecznością karania domniemanych kolaborantów proniemieckich. Neutralizowano i zastraszano inne partie polityczne, inspirowano rozłamy w ich szeregach oraz zastraszania prasy niezależnej oraz opinii publicznej. Na przykładzie Polski w 1946 doprowadziło to do rozłamu m.in. partii PSL, co doprowadziło do utworzenia komunistycznej PSL Nowe Wyzwolenie, a także do korzystnych dla komunizmu zmian personalnych w PPS i Stronnictwie Pracy oraz powstania koalicji ludowo-komunistycznej (blok "sił postępowych"). W Polsce komuniści objęli władzę sfałszowanymi wyborami w 1947 r.
III etap zakładał objęcie władzy za wszelką cenę, czy to w wyniku fałszowania wyborów parlamentarnych, czy też w wyniku
zamachu stanu
w celu powołania "
demokracji ludowej
".
Taktyka salami zadziałała we wszystkich państwach wyzwolonych przez ZSRR: Czechosłowacji (zamach stanu w 1948 r.), Polsce, Węgrzech, Rumunii, Bułgarii, Jugosławii i Albanii (fałszerstwa).
Bibliografia
Historia. Wademekum Maturzysty. Wydawnictwo "Oświata", Warszawa 1997.