|
Spis ludności
Spis ludnościSpisy ludności były przeprowadzane przez władców już w czasach starożytnych. Początkowo miały one na celu wyłącznie określenie liczby ludzi na danym terenie. Pierwsze spisy przeprowadzano w
Egipcie
w IV wieku p.n.e. Notowano liczbę mieszkańców i jej stan majątkowy. Chińczycy w II wieku p.n.e. spisywali stan liczebny i wielkość gospodarstw rolnych. [1]Starożytni Rzymianie przeprowadzali regularnie co 5 lat tzw. "cenzusy". Służyły one celom militarnym i podatkowym a także religijnym. Początkowo spisy dotyczyły tylko
obywateli
Rzymu. W czasach panowania cesarza Augusta w prowincji
Judea
rządzonej przez
Kwiryniusza
odbył się cenzus przeprowadzony przez namiestnika
Heroda
(I w.n.e), w takcie którego urodził się
Jezus
. W rzymskiej prowincji Syria cenzusy przeprowadzano co 12 lat. Służyły one głównie celom podatkowym, określając dokładnie w jakim wieku są mieszkańcy. Podatek "tributum capitis" płacili mężczyźni od 14 do 65 lat i kobiety od 12 lat do 65. Za niepłacenie podatku groziły dotkliwe kary.[2] Rzymianie przejmując kolejne terytoria przeprowadzali spisy ludności dla określenia ich potencjalnych możliwości podatkowych. Od XVIII wieku zaczęto przeprowadzać spisy ludności na zasadach podobnych do współcześnie obowiązujących. Szwecja przeprowadziła pierwszy spis w 1749 roku, a Stany Zjednoczone w 1790 roku. W Polsce w roku 1789 przeprowadzono po raz pierwszy spis szacunkowy dotyczący mieszkańców całego kraju ale z wyjątkiem szlachty i duchowieństwa (prawie połowa społeczeństwa).
Sejm Czteroletni
w 1789 r. zarządził przeprowadzenie pierwszego ogólnokrajowego spisu ludności i ilości gospodarstw. Podatek zebrany w wyniku tej ewidencji miał zasilić wojsko polskie. Planowano również stałą rejestrację ruchów ludności. Niestety z powodu złej sytuacji w kraju spis został zaniechany. Inicjatorem większości działań Sejmu oraz autorem tabel statystycznych i statystycznej metody opodatkowania był hrabia
Fryderyk Józef Moszyński
. Dzięki niemu Polskę zalicza się do krajów, które zapoczątkowały nowoczesną statystykę. Nowoczesne systemy badań ludności
Zobacz teżPrzypisy- ↑ M. Okólski: Demografia. Warszawa: Scholar, 2005, s. 38.
- ↑ Wiesław Suder: Census populi. Demografia starożytnego Rzymu. Wrocław: 2003.
Inne hasła zawierające informacje o "Spis ludności":
Wszystkich Świętych
...
Dziady (zwyczaj)
...
Pęcice
...
Rodzimy Kościół Polski
...
Dzień Zmarłych
...
Biegun południowy
...
II wiek
...
Biegun północny
...
Biskup
...
Cava de' Tirreni
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Spis ludności":
208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 10)
...
208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 12)
...
212 Gospodarcze i społeczne problemy II Rzeczypospolitej (plansza 3)
...
|
|
|
|