Dąb bezszypułkowy
Dąb bezszypułkowy | Gatunek leczniczy |
Dąb bezszypułkowy (Quercus petraea (Mattuschka) Liebl.) –
gatunek
dębu
,
drzewa
liściastego z rodziny
bukowatych
, występujący w
Europie Środkowej
,
Irlandii
,
Wielkiej Brytanii
, południowej
Skandynawii
, aż po tereny
Włoch
i
Bułgarii
. W
Polsce
występuje rzadziej od
dębu szypułkowego
. Ma u nas swoją północno-wschodnią granicę zasięgu. Morfologia- Pokrój
-
Korona drzewa
szerokojajowata, z czasem rozrasta się na szerokość.
-
Pień
- Osiąga 40 m wysokości, zazwyczaj prosty, z wiekiem często staje się poskręcany.
Kora
u młodych drzew jest gładka, z czasem staje się szorstka, podłużnie bruzdowata, szarobrązowa.
-
Pąki
- Szczytowe są jajowate, obłe. Łuski brązowe, ciemnobrązowo obrzeżone, pokryte srebrzystym meszkiem.
-
Liście
- Długości 5–12 cm, ustawione skrętolegle.
Blaszka liścia
z 5–8 zatokowato zaokrąglonymi klapami, z krótkim ogonkiem. Klapy blaszki regularne, niezbyt głęboko wcięte. Kształt nasady blaszki liściowej klinowaty. Młode liście pokryte puszystymi włoskami, z czasem zanikają, pozostający tylko na spodzie blaszki. Nerwy boczne dochodzą prawie wyłącznie do szczytów klap.
-
Kwiaty
-
Kwiaty męskie
tworzą zielonkawe, zwisające
kotki
.
Kwiaty żeńskie
, siedzące lub na szypułkach do 10 mm długich, są również zielonkawe, występują pojedynczo lub zebrane po 5.
-
Owoce
-
Orzech
nazywany
żołędziem
. Długość 16–35 mm, grubość 8–16 mm. Najgrubsza część w 1/3 długości, rzadziej w połowie. Znamię wypukłe, szczyt zaostrzony. Miseczka obejmuje tylko żołądź. Dojrzały żołądź jest podługowato-owalny, zwykle jednolicie ciemnobrunatny.
Biologia i ekologiaKwitnie ok. 2 tygodnie później niż dąb szypułkowy. Gatunek jednopienny. Drzewo zaczyna owocować w wieku 40–50 lat, a gdy rośnie w zwarciu jeszcze później. Preferuje klimat umiarkowany, łagodny i wilgotny. Tworzy czyste
dąbrowy
i
lasy mieszane
z innymi gatunkami dębów,
kasztanem
,
bukiem
i
grabem
. Najlepiej rośnie na glebach piaszczysto-gliniastych, lekko kwaśnych. Najwyżej stwierdzone występowanie -
Alpy
i
Pireneje
- 1800 m n.p.m., góry
Elbrusu
w Azji - 2400 m n.p.m. W Polsce na ogół nie przekracza wysokości 550 m n.p.m. Najwyżej odnotowano go w
Gorcach
– 750 m n.p.m. ZmiennośćTworzy
mieszańce
z
dębem omszonym
i
d. szypułkowym
(Quercus x rosacea Bechst. = Q x intermedia Boenn.). [2] Zastosowanie-
Drewno
dębu bezszypułkowego, nieco bardziej miękkie i lżejsze, niż dębu szypułkowego, jest jednym z najbardziej cennych gatunków drewna i jest powszechnie wykorzystywane.
Biel
średnio twardy, o barwie biało-żółtawej.
Twardziel
zdecydowanie ciężka, odporna na ścieranie, bardzo twarda (może przewyższać twardością nawet drewno bukowe), barwa brunatna. Dostarcza szczególnie cennego
drewna
, używanego do budowy okrętów, wytwarzania mebli i podłóg,
sklejki
, płyt wiórowych. Szczególnie nadaje się w budownictwie wodnym, ze względu na swoją dużą wytrzymałość na gnicie. Wykorzystuje się je także do budowy antałków, w których leżakują cenne alkohole.
-
Roślina lecznicza
: Ma podobne własności i zastosowanie, jak
dąb szypułkowy
.
Szkodniki i choroby- patrz
dąb szypułkowy
Ciekawostki- Najgrubszy dąb bezszypułkowy na gruntach w zarządzie
Lasów Państwowych
rośnie w nadleśnictwie Skierniewice i ma obwód 609 cm[3].
- Najstarszy okaz w Polsce rośnie w
Turawie
w województwie opolskim i ma 369 lat[4].
Linki zewnętrznePrzypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Dąb bezszypułkowy":
Wittenberga
...
Maine
...
Bór świeży
...
Polska Czerwona Księga Roślin
...
Nagrobek Kazimierza III Wielkiego na Wawelu
...
Stanisław Mikołajczyk
...
Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej
...
Zeus
...
Pobrzeże Kaszubskie
...
Pojezierze Kaszubskie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Dąb bezszypułkowy":
Świat roślinny i zwierzęcy w Polsce (plansza 13)
...
Rośliny użytkowe (plansza 4)
...
Ochrona przyrody i krajobrazu w Polsce (plansza 14)
...
|