Ferruccio Busoni (ur.
1 kwietnia
1866
, zm.
27 lipca
1924
) – włoski kompozytor i
pianista
, dyrygent i pedagog.
Biografia
Urodził się w
Empoli
w
Toskanii
jako Dante Michelangelo Benvenuto Ferruccio Busoni, był jedynakiem. Jego rodzice byli profesjonalnymi muzykami: matka (Włoszka) – pianistką, ojciec – klarnecistą. Często podróżowali w czasie jego dzieciństwa.
Busoni zadebiutował w wieku siedmiu lat jako pianista, występując ze swymi rodzicami. Parę lat później grał niektóre własne kompozycje w
Wiedniu
, gdzie spotkał i usłyszał muzykę
Franza Liszta
,
Johannesa Brahmsa
i
Antona Rubinsteina
.
Busoni przez krótki czas uczył się w
Grazu
pod kierunkiem Wilhelma Mayera. Mayerowi pomagał
Wilhelm Kienzl
, który umożliwił 12-letniemu Busoniemu dyrygowanie swej własnej kompozycji Stabat Mater. W roku 1888 w
Helsinkach
, poznał swą przyszłą żonę – Gerdę Sjöstrand, córkę szwedzkiego rzeźbiarza Carl Eneas Sjöstranda i zaczął życiową przyjaźń z
Sibeliusem
. W roku
1890
w Konkursie Antona Rubinsteina zdobył I nagrodę za Konzertstück na fortepian i orkiestrę, Op. 31a. W roku 1890 był nauczycielem w Moskwie. Od 1891 do 1894 podróżował po
USA
jako pianista-wirtuoz.
W roku 1894 zamieszkał w
Berlinie
, dając tam serię koncertów zarówno jako pianista jak i kompozytor. Promował głównie muzykę współczesną. Kontynuował także nauczanie w
Weimarze
,
Wiedniu
i
Bazylei
, jego uczniem był
Egon Petri
. Styl jego pianistyki i filozofia muzyki wpłynęły m.in. na
Claudia Arrau
.
W roku 1907 napisał Zarys nowej estetyki muzyki przepowiadając muzykę przyszłości, w której możliwe będą podziały oktawy inne niż na tradycyjne 12 półtonów, a także wykorzystanie instrumentów elektrycznych. Jego filozofia głosząca, że "Muzyka urodziła się wolna; i wygrać tę wolność to jej przeznaczenie", mocno wpłynęła na jego uczniów
Luigi Russoloego
, Percy Graingera oraz
Edgara Varèse'a
, z których wszyscy odegrali zauważalne role w muzyce XX wieku.
Podczas
I wojny światowej
Busoni mieszkał najpierw w
Bolonii
, gdzie kierował konserwatorium, a później w
Zurychu
. Odmawiał występowania w krajach biorących udział w wojnie. W 1920 roku wrócił do Berlina, gdzie prowadził zajęcia z kompozycji. Miał kilku uczniów, którzy stali się sławnymi, między innymi
Kurta Weilla
, Edgara Varèsego i Stefana Wolpego.
Busoni zmarł w
Berlinie
na chorobę nerek. Został pochowany w Städtischer Friedhof III,
Berlin-Schöneberg
, Stubenrauchstraße 43-45. Zachowało się kilka rejestracji fonograficznych oraz
pianolowych
jego wykonań. Kompozycje Busoniego były zapomniane przez wiele lat po jego śmierci, został zapamiętany raczej jako wielki wirtuoz i autor fortepianowych aranżacji muzyki Bacha. W latach 80. XX wieku nastąpił pewien renesans zainteresowania jego kompozycjami.