Na mapach: 51°09'59″N 16°53'27″E / 51.16639, 16.89083

Stopień Wodny Marszowice (Elektrownia Wodna Marszowice, Jaz Elektrowni Wodnej Marszowice, Jaz Marszowice), to stopień wodny , w skład którego wchodzi między innymi elektrownia wodna , położony na rzece Bystrzyca , w rejonie osiedla Marszowice we Wrocławiu . Powstał on w miejscu istniejących tu młynów wodnych ^{[nota 1]} w latach dwudziestych XX wieku ^[1], a dokładniej w latach 1920 - 1921 ^[2][3]. Inwestorem był między innymi właściciel przędzalni zlokalizowanej przy obecnej ulicy Stabłowickiej, niejaki Scholler, oraz kilka innych firm . Inwestycja obejmowała oprócz tego stopnia wodnego, także Elektrownię Wodną Stałobowice^[3].

Jednym z elementów stopnia wodnego jest przepływowa elektrownia wodna . Była ona wykorzystywana lokalnie do zasilania pobliskich zakładów włókienniczych na Stabłowicach . Po drugiej wojnie światowej , przez około 15 lat, korzystało z niej wojsko armii radzieckiej . Następnie elektrownię przejął wrocławski zakład energetyczny w 1959 r. Obecnie elektrownia znajduje się w użytkowaniu przez Spółkę z o.o. Jeleniogórskie Elektrownie Wodne i wchodzi w skład Zespołu Elektrowni Wodnych Wrocław^{[nota 2]}. Elektrownia wyposażona jest w dwie turbiny Francisa produkcji firmy J.M. Voith wraz z dwoma generatorami produkcji Siemens – Schuckert, na napięcie 3 kV; w związku z brakiem sieci 3 kV konieczne było zainstalowanie transformatora ^{[1][3][4][5][6]}. Ich moce to odpowiednio 120 i 265 kW ^[3], moc instalowana 385 kW^[7], moc 140 kW^[8][9], moc osiągalna: 200 kW^[10]. Elektrownia zlokalizowana jest na lewym brzegu rzeki, po stronie osiedla Marszowice.

Elementem stopnia wodnego zapewniającym piętrzenie dla potrzeb elektrowni jest jaz zlokalizowany na ramieniu bocznym rzeki opływającym od południa i wschodu niedużą, zalesioną wyspę – Jaz Marszowice. Jest to jaz stały . Wybudowano tu jaz konstrukcji palowo-kamiennej. Jego długość to 28,5 m ^[3][11]. Drugim jazem współpracującym z Jazem Marszowice jest Jaz Elektrowni Wodnej Marszowice położony w korycie głównym rzeki przy elektrowni. Jest to jaz wyposażony w zamknięcia zasuwowe i most jazowy^[12].

W latach 2006–2007 przeprowadzono remont i modernizację na stopniu^[13]. Jaz i elektrownia wpisane są na listę zabytków architektury i budownictwa miasta Wrocławia^[12].

Uwagi

1. ↑ istnieją dokumenty z 1795 roku w których wymieniony jest młyn wodny w z 4 kołami młyńskimi i tartak, należące do wsi Marszowice (patrz: Elektrownia Marszowice, Wratislaviae Amici)
2. ↑ która od 2010 roku występuje pod nazwą TAURON EKOENERGIA, wchodząca w skład holdingu Energetyka Południe SA

Zobacz też

• Wrocławski Węzeł Wodny
• Stopnie wodne we Wrocławiu
• Siłownie wodne we Wrocławiu
• Jazy we Wrocławiu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Stopień Wodny Marszowice w Wikimapii (dostęp 2010-01-14)
• Elektrownia Wodna Marszowice , Wratislaviae Amici, 2004-11-21 (dostęp 2010-01-14)
• Elektrownia Marszowice , Wratislaviae Amici, 2004-11-21 (dostęp 2010-01-14)
• Jaz Marszowice , Wratislaviae Amici (dostęp 2010-01-25)