Gatunek wskaźnikowy, bioindykator (rzadziej biowskaźnik) - gatunek lub inny takson o wąskim zakresie tolerancji ( stenobiont ) względem niewielkiej liczby czynników ograniczających. Wykorzystuje się je np. do oznaczania stopnia zanieczyszczenia powietrza (głównie porosty – skala porostowa ), stopnia zanieczyszczenia wody (wybrane gatunki ryb , i larwy niektórych owadów ), zawartości różnych substancji w glebie (gatunki roślin ) i innych. Większość z nich znajduje się pod ochroną prawną ze względu na znaczną degradację środowiska. Metoda oceny zanieczyszczenia na podstawie występowanie bioindykatorów to bioindykacja .

Cechy dobrego bioindykatora

• Ściśle określone występowanie

Dobre bioindykatory powinny charakteryzować stosunkowo wąskim zakresami tolerancji ekologicznej (walencja ekologiczna), najlepsze są gatunki stenotopowe , wyspecjalizowane.

• Długi cykl życiowy

Lepszymi bioindykatorami są gatunki długo przebywające w badanym środowisku z stanie aktywnym. Gorszymi bioindykatorami np. stanu rzek są amfibiotyczne owady, które w środowisku wodnym przebywają zaledwie kilka tygodni, a resztę czasu spędzają poza zbiornikiem wodnym.

• Szerokie zasięgi geograficzne

Gatunki o dużych areałach rozmieszczenia geograficznego mogą być wykorzystywane w wielu krajach, dlatego gatunek może być wykorzystany w miarę uniwersalnie.

• Duża liczebność występowania

Duża liczebność umożliwia łatwe odnalezienie gatunku w środowisku - gatunki rzadkie wymagają pobrania dużej liczby prób, co jest pracochłonne i kosztowne.

• Łatwość oznaczania

Tylko gatunki, które łatwo można oznaczyć (rozpoznać, zidentyfikować), nadają się na wskaźniki.