Łysa Polana, wjazd do Słowacji
Budynek dawnego urzędu celnego
Łysa Polana (
słow.
Lysá Poľana) – duża polana w
Dolinie Białki
, pierwotnie
hala
pasterska
, a zarazem niewielka osada położona na terenie
Tatrzańskiego Parku Narodowego
i jego słowackiego odpowiednika
TANAP
. Przez
Walerego Eljasza
nazwana Bramą
Tatr
. Polana miała w 1955 powierzchnię ok. 10 ha, ale w 2004 w wyniku zarośnięcia, jej powierzchnia zmniejszyła się o ok. 40%[1].
Przedzielona granicą
polsko
-
słowacką
, która biegnie środkiem
rzeki
Białki
. Nieliczne zabudowania, w tym pochodzące sprzed
II wojny światowej
budynki urzędów celnych: polskiego (po polskiej stronie) i
czechosłowackiego
(po słowackiej stronie), zastąpionych wybudowanym wspólnym urzędem celnym położonym po polskiej stronie, a zbudowanym wg projektu architekta Z. Gołąbka. Obiekt został wzniesiony w
1961
przed Narciarskimi Mistrzostwami Świata
FIS
w
Zakopanem
w
1962
. Przez Łysą Polanę biegnie
Droga Oswalda Balzera
z
Zakopanego
do
Morskiego Oka
, do której w tym miejscu dochodzi słowacka obwodnica tatrzańska (
Droga Wolności
). Po stronie słowackiej zaczyna się szlak biegnący
Doliną Białej Wody
na
Rohatkę
.
Do
21 grudnia
2007
było tu międzynarodowe
przejście graniczne
dopuszczone, pomimo protestów
ekologów
, do ciężkiego ruchu drogowego. Przejście zostało zniesione na podstawie
Układu z Schengen
.
W nocy z
30 kwietnia
na
1 maja
2004
, w dniu wejścia obu państw do
Unii Europejskiej
wójt
Bukowiny Tatrzańskiej
oraz
burmistrz
(primator) miasta
Wysokie Tatry
(Słowacja) dokonali symbolicznego przecięcia szlabanu granicznego.
Ponownie, w nocy z 20 na 21 grudnia 2007, marszałek
województwa małopolskiego
Marek Nawara
wraz z wiceprzewodniczącym
kraju preszowskiego
Milanem Baranem, po wejściu Polski i Słowacji do
strefy Schengen
już definitywnie zlikwidowali przejście graniczne i dokonali symbolicznego aktu przecięcia szlabanu.
Szlaki turystyczne
-
– niebieski szlak z Łysej Polany biegnący Doliną Białej Wody i
Doliną Litworową
na
Rohatkę
, stamtąd w dół na wschód do
Schroniska Zbójnickiego
.
- Czas przejścia z Łysej Polany na Rohatkę: 5:40 h, ↓ 5 h
- Czas przejścia z Rohatki do schroniska: 55 min, ↑ 1:15 h
Przypisy
- ↑ Marcin Bukowski, M. Guzik (red.): Dynamika zarastania polan tatrzańskich. Zakopane: Wydawnictwa Tatrzańskiego Parku Narodowego, 2009. .
Bibliografia
- Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Wyd. Górskie, 2004. .
- Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. .
-
Józef Nyka
: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XIII. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2003. .