Kalendarium historii Legnicy

Kalendarium historii Legnicy

Ten artykuł jest częścią cyklu artykułów o Legnicy

Historia Legnicy

Legnickie kalendarium

Architektura

Zabytki

Ludność

Honorowi Obywatele

Edukacja

Kultura

Media

Życie religijne

Sport

Gospodarka

Transport

Stary Ratusz

• ok. 4000 lat p.n.e. – Pierwsze ślady pobytu człowieka.
• VIII w. p.n.e. – Osady ludności kultury łużyckiej na Przedmieściu Stare Piekary z warsztatem odlewniczym brązu i nad Czarną Wodą (Garncarska Góra).
• 'VII-X w. – Na miejscu późniejszego zamku zbudowano gród z umocnieniami ziemno-drewnianymi, prawdopodobnie stanowiący ośrodek władzy jednego ze śląskich państewek.
• 1149 r. – Po raz pierwszy pojawiła się nazwa Legnicy i kaplicy św. Benedykta w dokumencie Bolesława Kędzierzawego , zwierzchniego księcia Polski.
• około 1175 r. – Gród legnicki rozwinął się jako znaczący ośrodek administracyjno-wojskowy i gospodarczy. Jego znaczenie potwierdza ilość wsi służebnych: Piekary, Rzeszotary , Szczytniki i Złotniki .
• 1202 r. – Pojawiła się wzmianka o kasztelanie . Pod osłoną grodu powstały osiedla rzemieślniczo-handlowe z trzema kościołami parafialnymi. Henryk Brodaty kontynuował budowę zamku murowanego z cegły.
• 1241 r. – Najazd Mongołów, w walce z którymi poległ 9 IV w bitwie pod Legnicą książę Henryk II , zwany później Pobożnym.
• 1252 r. – Wzmianka o wójcie Radwanie, stolniku książęcym zarządzającym miastem. Legnica siedzibą dzielnicowych książąt z rodu Piastów . Istniał dwór biskupów wrocławskich.
• 1264 r. – Legnica uzyskała prawa miejskie, wzrastało znaczenie miasta.
• schyłek XIII w. – Oprócz kościołów, kaplicy zamkowej, szkoły parafialnej powstały klasztory oo. Dominikanów i oo. Franciszkanów , szpital krzyżowców z czerwoną gwiazdą, umocnienia drewniano-ziemne. Na pieczęci miejskiej jako herb postać św. Piotra patrona głównego kościoła parafialnego.
• 1309 r. – Szkoła parafialna przy kościele św. Piotra została podniesiona do wyższego szczebla dzięki Witelonowi , filozofowi i fizykowi o pozycji europejskiej.
• 1329 r. – Bolesław III , książę legnicko-brzeski uznał zwierzchnictwo Korony Czeskiej; upadek autorytetu władzy książęcej.
• XIV w. – Rozkwit handlu i rzemiosła m.in. dzięki położeniu miasta przy głównej drodze łączącej południowe Niemcy z Polską i dalej z Rusią . Budowa nowych monumentalnych kościołów św. Piotra i NM Panny, ratusza murowanego, murów obronnych z 30 basztami, sieci wodociągowej. Zakup od księcia rozległych terenów podmiejskich, kopalnia złota w Mikołajowicach , Mennica wybiła pierwsze złote monety.
• XV w. – Wojny husyckie , rozbudowa umocnień obronnych. Most murowany na Kaczawie . Powstały nowe klasztory oo. Kartuzów , Bernardynów i Benedyktynek . Żywe stosunki handlowe z Polską. Liczni legniczanie na Uniwersytecie w Krakowie . Wygnanie Żydów .
• XVI w. – Książę Fryderyk II i mieszczaństwo przyjęli naukę Marcina Lutra ; sekularyzacja klasztorów, instytucji i majątków kościelnych. Pozostawiono tylko klasztor ss. Benedyktynek. Trzy lata działał uniwersytet luterański; powstała pierwsza drukarnia. Książęta odzyskali przewagę w mieście. Rozbudowa i modernizacja urządzeń obronnych wobec groźby najazdu tureckiego. Śląsk pod władzą Habsburgów .
• 1618-1648 r. – Wojna trzydziestoletnia przerwała pasmo rozwoju. Przekształcono miasto w nowoczesną twierdzę. Spadło zaludnienie. Książęta i mieszczanie chronili się w Polsce; ogólne zubożenie. Koniec wojny przyniósł katastrofalny pożar miasta.
• poł. XVII w. – Okres odbudowy ze zniszczeń wojennych i klęsk żywiołowych. Śmierć w 1675 r. młodocianego jeszcze ks. Jerzego Wilhelma – ostatniego potomka męskiego z rodu Piastów. Księstwo legnicko-brzeskie przeszło pod bezpośrednią władzę cesarzy niemieckich z dynastii Habsburgów. Budowa Mauzoleum Piastów.
• 'pocz. XVIII w. – Rozmach inwestycyjny. Zbudowano cztery nowe kościoły i dwa klasztory, nowy dwór biskupów wrocławskich; powstało kolegium jezuickie , przebudowano zamek po pożarze; wzniesiono nowy ratusz, gmach Akademii Rycerskiej i dwór opatów lubiąskich . Kontrreformacja , ucisk protestantów.
• 1741-1805 r. – Miasto przeszło pod panowanie pruskie ; przestało być twierdzą. Przeniesiono władze administracyjne II instancji do Głogowa . Zlikwidowano samorząd; zapanował ucisk fiskalny. Nastąpił zastój w budownictwie publicznym. Manufaktury konkurowały z rzemiosłem.

Rynek

• 1806-1813 r. – Wojny napoleońskie ; klęska militarna Prus. Reformy wewnętrzne. Kasacja ostatnich zgromadzeń zakonnych benedyktynek i bernardynów. Legnica siedzibą władz regencji dolnośląskiej. W dniu 26 sierpnia 1813 r. bitwa z wojskami napoleońskimi nad Kaczawą zwycięska dla wojsk rosyjsko-pruskich ( Bitwa nad Kaczawą ). Po 350 latach osiedlili się pierwsi Żydzi.
• 1822-1848 r. – Rozbudowa dróg bitych sprzyjała rozwojowi miasta. W październiku 1844 r. połączono Legnicę z Wrocławiem linią kolejową. Pożar kościoła NM Panny i większej części miasta. Likwidacja cmentarzy parafialnych, stworzenie wspólnego cmentarza. Budowa gmachu teatru.
• 1849-1871 r. – Ożywienie ruchu inwestycyjnego. Burzenie średniowiecznych murów obronnych; w 1857 r. wprowadzono oświetlenie gazowe. Budowa obiektów szkolnych, szpitala miejskiego. Powstał pierścień zieleni na terenach pofortecznych.
• 1872-1900 r. – Powiększono obszar miasta. Otwarto nowe połączenia kolejowe; budowa drugiego dworca. Powstała nowa sieć wodociągowo-kanalizacyjna. Nowe siedziby urzędów, koszary wojskowe. Uruchomiono zakład elektryczny i komunikację tramwajową ; ulepszono nawierzchnię ulic, powiększono park miejski, powstały nowe mosty na Kaczawie . Otwarto szkołę rolniczą.
• 1899-1913 r. – Powstała nowa dzielnica mieszkaniowa Tarninów. Inwestycje w szkolnictwie. Nowe zakłady opieki społecznej, szpital ss. Elżbietanek . Budowa dalszych koszar wojskowych; rozbudowa przemysłu maszynowego; budowa dwóch nowych kościołów na Kartuzach. Lotnisko dla sterowców.
• 1914-1918 r. – I wojna światowa . Zastój w życiu gospodarczym; brak rąk do pracy, trudności aprowizacyjne, dotkliwe straty w ludziach. Nowe lotnisko wojskowe dla płatowców.
• 1927 r. – Wielka wystawa ogrodniczo-przemysłowa GUGALI.
• 1919-1934 r. – Zubożenie, inflacja, okres trudności w latach dwudziestych XX w. Władze miejskie rozwinęły budownictwo komunalne, przebudowa węzła kolejowego, powstaje następny dworzec, budynek poczty dworcowej.
• 1935-1939 r. – Rządy Hitlera ; zbrojenia III Rzeszy ożywiły gospodarkę, wybudowano nowe obiekty wojskowe, budynki użyteczności publicznej. Prześladowanie Żydów. Budowa autostrady .
• 1939-1945 r. – II wojna światowa . Militaryzacja części zakładów przemysłowych, reglamentacja żywności. Napływ robotników z krajów okupowanych i mieszkańców bombardowanych obszarów Niemiec.
• 9 II 1945 r. – Wojska radzieckie nie napotykając na większy opór opanowały miasto. Już po zakończeniu działań wojennych żołnierze Armii Radzieckiej podpalili zamek, szereg budynków w śródmieściu, a także muzeum i dawne seminarium duchowne Jezuitów. Wyludniona Legnica stała się punktem etapowym dla wojsk radzieckich i jednym wielkim szpitalem dla rannych i chorych żołnierzy.
• 9 IV 1945 r. – Przemarsz II Armii Wojska Polskiego na linię frontu nad Nysę Łużycką .
• 25 IV 1945 r. – Przybycie pierwszych przedstawicieli cywilnych polskich władz administracyjnych i partyjnych.
• początek maja 1945 r. – Spalenie średniowiecznej części Legnicy przez armię radziecką.
• 5 VII 1945 r. – została założona pierwsza na ziemiach zachodnich drużyna harcerska.
• 1946-1949 r. – Ruchy migracyjne ludności, wysiedlenie mieszkańców narodowości niemieckiej. Uruchomiono szkoły podstawowe i średnie, muzyczną, 4 kina, Miejską Bibliotekę Publiczną (1946 r.).
• 1952 r. – Rozpoczęto budowę Legnickich Zakładów Metalurgicznych, późniejszej Huty Miedzi "Legnica" .
• 1953-1960 r. – Pojawiło się pismo lokalne pt. "Wiadomości Legnickie" ( 1954 ). Powstało: Społeczne Ognisko Muzyczne ( 1955 r.) i Towarzystwo Przyjaciół Nauk ( 1959 r.).
• początek lat 60. – LIKWIDACJA reliktów dawnej średniowiecznej Legnicy przez PZPRowskich planistów, tworzenie podwalin "miasta socjalistycznego".
• 1966 r. – Pożar kolegium pojezuickiego i wieży zachodniej kościoła św. Jana.
• 1968 r. – Zlikwidowano komunikację tramwajową (13 VII), dynamicznie rozwijając autobusową. Otwarcie filii Politechniki Wrocławskiej w Legnicy.
• 1 VI 1975 r. – Legnica została podniesiona do rangi miasta wojewódzkiego.
• 1977 r. – Powołano Teatr Dramatyczny w Legnicy, reaktywując działalność artystyczną legnickiej sceny. Miasto nawiedziła katastrofalna w skutkach powódź.
• VII 1979 r. – Władze radzieckie przekazały gmach Akademii Rycerskiej.
• 1989 r. – Uruchomiono pierwsze obiekty Szpitala Wojewódzkiego im. Antoniego Falkiewicza .
• 1990 r. – Rozpoczęła nadawanie programów lokalna stacja radiowa.
• 1992 r. – Powołano Diecezję Legnicką , podnosząc zarazem kościół św. ap. Piotra i Pawła do rangi katedry . Pierwszym legnickim biskupem został Tadeusz Rybak .
• 24 VI 1992 r. – Miedź Legnica zdobywa Puchar Polski .
• 15 IX 1993 r. – Ostatnie oddziały Armii Radzieckiej opuściły Legnicę.
• 1994 r. – Oddano do użytku pierwszy odcinek Obwodnicy Zachodniej , fragmentu obwodnicy mającej docelowo przyjąć ruch z drogi krajowej nr 3.
• 1 I 1996 r. – Miasto powołało gminną spółkę komunikacyjną, po likwidacji ostatniego w Polsce Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego .
• 15 IV 1997 r. – Ustanowiono Legnicką Specjalną Strefę Ekonomiczną .

Zamek Piastowski

• 2 VI 1997 r. – Legnicę odwiedził Papież Jana Paweł II .
• 1997 r. – Miasto zostało obronione przed "wielką wodą", równo 20 lat po ostatniej powodzi Kaczawa wystąpiła ze swoich brzegów, mimo że poziom wody był wyższy niż w 1977 r. udało się ocalić miasto od zalania, głównie dzięki ofiarności ludzi.
• 1998 r. – Powstał pierwszy w mieście sklep wielkopowierzchniowy; Muzeum Miedzi w 30. rocznicę likwidacji legnickich tramwajów sprowadziło zabytkowy tramwaj-pomnik z Elbląga ; po wieloletnim remoncie po powodzi 1977 r. ponownie otwarte zostało Kąpielisko Północne.
• 1 I 1999 r. – Legnica straciła statut miasta wojewódzkiego; została miastem na prawach powiatu i stolicą powiatu ziemskiego w województwie dolnośląskim .
• 7 IV 1999 r. – lotnisko zostało wpisane do Państwowego Rejestru Lotnisk Cywilnych.
• V 1999 r. – Rada Europy odznaczyła Legnicę Dyplomem Europejskim.
• VI 2001 r. – w ramach obchodów przez kościół Roku Jubileuszowego 2000 na skwerze Orląt Lwowskich odsłonięto najwyższy w mieście pomnik (28 m) upamiętniający 2000 lat chrześcijaństwa i 760 lat od momentu bitwy legnickiej.
• 2 IX 2001 r. – miastu wręczono Honorową Flagę Rady Europy.
• 25 III 2002 r. – obchody 10-lecia Diecezji Legnickiej.
• 19 IV 2002 r. – obchody 5-lecia istnienia Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
• 21 V-8 VI 2002 r. – narodowy spis powszechny ludności i mieszkań oraz powszechny spis rolny.
• 4-6 VI 2004 r. – Pierwszy Wielki Zjazd Legniczan.
• 19 III 2005 r. – Nowym biskupem legnickim został mianowany Stefan Cichy . Swój urząd objął dnia 30 kwietnia 2005 r.
• 2005 r. – Odtworzono historyczny kształt ul. Najświętszej Marii Panny, rozpoczynając proces rewitalizacji centrum staromiejskiego .
• 30 XI 2006 r. – Otwarto Galerię Piastów – pierwszą w Legnicy galerię handlową
• 16 X 2007 r. – początek I Synodu Diecezji legnickiej
• 23 VII 2009 r. – Legnica została częściowo pozbawiona prądu po przejściu gwałtownej nawałnicy. Zniszczona została duża część Parku Miejskiego. Zginęły 2 osoby, kilkadziesiąt zostało rannych.

Inne hasła zawierające informacje o "Kalendarium historii Legnicy":

Brescia ...

Mieszko II Lambert ...

Oddychanie komórkowe ...

Odense ...

Sztuka ...

Brno ...

Wiktor Sukiennicki ...

Vytautas Landsbergis ...

Władysław Komar ...

Astrolabium ...

Inne lekcje zawierające informacje o "Kalendarium historii Legnicy":

222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 16) ...

222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 15) ...

201 Rozwój historiografii w okresie międzywojennym (plansza 5) ...