Świętochłowice (
niem.
Schwientochlowitz) – miasto
na prawach powiatu
, położone w południowej
Polsce
, w
województwie śląskim
, w centrum
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego
.
Świętochłowice leżą nad rzeką
Rawą
, w południowej części
Wyżyny Śląskiej
–
Wyżynie Katowickiej
.
Są najgęściej zaludnionym miastem w Polsce – 4 084,1 osób/km². Jednocześnie są najmniejszym z
powiatów grodzkich
pod względem zajmowanej powierzchni – 13,31 km²[2]. Prawa miejskie Świętochłowice posiadają od
1 stycznia
1947
[3][4]. Do intensywnego rozwoju miasta przyczynił się przemysł ciężki, głównie górniczy i hutniczy. Obecnie w wyniku procesu restrukturyzacji kopalnie węgla kamiennego zostały zlikwidowane. Do dziś na terenie Świętochłowic funkcjonuje dawna
Huta Florian
, obecnie jako część koncernu
ArcelorMittal Poland
. Jednym z najciekawszych zabytków na terenie miasta jest pochodzący z XIX wieku
kościół św. Piotra i Pawła
.
Wg danych
GUS
z
31 grudnia
2009
miasto miało 54 091 mieszkańców.
Położenie
Świętochłowice graniczą od północy z
Bytomiem
, od zachodu i południowego zachodu z
Rudą Śląską
, a od wschodu i południowego wschodu z
Chorzowem
. Przez Świętochłowice przepływa rzeka
Rawa
.
Rozciągłość w kierunku południkowym wynosi ok. 6 km, a w kierunku równoleżnikowym ok. 3,7 km[2]. Długość granic wynosi 23,22 km[2]. Powierzchnia wynosi 13,31 km² (64. lokata w kraju).
Świętochłowice są najgęściej zaludnionym miastem w Polsce i należą do najgęściej zaludnionych miejscowości w Europie.
31 grudnia
2008
Świętochłowice zamieszkiwało 54 360 osób (59. lokata w kraju[5]). Na 1 km² przypadało więc 4 084,1 osób.
To usytuowanie pokładów węgla zadecydowało o bardzo wczesnym i od razu intensywnym rozwoju
górnictwa węglowego
, które stało się podstawą uprzemysłowienia tego terenu.
Środowisko naturalne
Obszar Świętochłowic stanowi fragment południowej części
Wyżyny Śląskiej
, znajdujący się w obrębie
Wyżyny Katowickiej
. Pod względem tektonicznym obszar ten zajmuje część karbońskiego siodła głównego, przebiegającego wzdłuż osi
Zabrze
-
Mysłowice
. W obrębie tego siodła występują kopuły stanowiące wypiętrzenia warstw
karbońskich
o dużej miąższości pokładów
węgla kamiennego
, dochodzące do powierzchni ziemi. Jedną z nich jest kopuła chorzowska, w skład której wchodzi także obszar Świętochłowic.
Rzeźba terenu
Najwyższym wzniesieniem jest
Góra Hugona
– 314 m n.p.m. znajdująca się na południu miasta w obrębie
Wzgórz Chropaczowskich
. Natomiast najniżej położona jest
dolina Lipinki
, znajdująca się na wysokości ok. 249 m n.p.m.
Klimat
Świętochłowice wraz z całym obszarem Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego leżą w obrębie śląsko-krakowskiej dzielnicy klimatycznej. Charakteryzuje ją przewaga wpływów oceanicznych nad kontynentalnymi oraz sporadyczne oddziaływanie docierających tu od południowego zachodu przez
Bramę Morawską
mas powietrza zwrotnikowego. Docierają tu również zimne masy powietrza arktycznego z północy – głównie w chłodnej połowie roku. Średnia temperatura stycznia wynosi ok. -2,5 °C, lipca +19,1 °C, roczna +8 °C[6]. Liczba dni ze średnią temperaturą dobową co najmniej +5 °C dochodzi do 220, co stwarza korzystne warunki dla wegetacji roślin. Średnia roczna suma opadów wynosi ok. 700 mm, najwyższe opady są w lipcu, a najniższe w lutym[6]. Świętochłowice, podobnie jak i cały obszar Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, cechuje także dość długi okres zalegania pokrywy śnieżnej oraz stosunkowo duża jej przeciętna grubość w porównaniu do nizinnych terenów Polski środkowej[6].
Przeważają wiatry zachodnie i południowo-zachodnie, przynoszące w zimie powiewy ciepłych mas powietrza znad
Europy Zachodniej
i basenu
Morza Śródziemnego
, powodując często odwilże. W lecie wiatry przynoszą znad
Atlantyku
wilgotne masy powietrza, które obniżają temperatury i powodują opady[6].
Gleby
Gleby obszaru Świętochłowic można podzielić na dwa rodzaje:
gleby bielicowe
, wytworzone z glin różnej genezy oraz piasków na glinionych i na iłowych oraz
gleby brunatne
, wytworzone z piasków gliniastych na wapniowych. Gdzieniegdzie można spotkać także
gleby bagienne
. Gleby te nie przedstawiają większej wartości rolniczej, ponieważ znajdują się w zasięgu silnego oddziaływania szkodliwych wpływów przemysłu[7].
Hydrografia
Obszar Świętochłowic leży w strefie wodo dzielnej zlewisk górnej
Wisły
i górnej
Odry
. Oddzielający te zlewiska
dział wodny
I rzędu przebiega północną częścią miasta z południowego zachodu na północny wschód. Obszar należący do zlewiska Wisły jest odwadniany przez
Rawę
, prawy dopływ
Brynicy
. Północna część miasta drenowana jest Strugą Chropaczowską – dopływem
Bytomki
, prawym dopływem
Kłodnicy
, a później Odry.
Usytuowanie obszaru miasta w strefie wodo dzielnej powoduje niedobór wód, zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych. Rzeka Rawa, a właściwie ciek wodny o tej nazwie, prowadzi średnio zaledwie 10% swoich wód, a resztę stanowią ścieki z miasta. Na większości swojego biegu Rawa jest uregulowana, przykryta betonowymi płytami.
Na teranie miasta Świętochłowice znajduje się szereg zbiorników powierzchniowych pochodzenia antropogenicznego utworzonych w zagłębieniach powstałych wskutek osiadania terenu w wyniku działalności górniczej. Przeważająca większość z nich ma charakter bezodpływowy. Jedynie w północnych rejonach miasta część z nich łączy Struga Chropaczowska.
Do większych zaliczyć można stawy:
Część stawów z uwagi na dobrą jakość wód wykorzystywana jest w celach rekreacyjnych, zaliczyć tu można m.in. stawy:
Foryska
, Wąwóz.
Ekologia
Do XIX wieku Świętochłowice były miejscowością typowo leśną. Jednak rozwój przemysłu spowodował degradację środowiska i wycinkę lasów na jego potrzeby. Istniejące obecnie w różnej postaci obszary zadrzewione oraz łąki obejmują wprawdzie około 30% terenu miasta[8], ale stan ich jest daleki od zadowalającego[8]. Ogółem w Świętochłowicach znajduje się 17,9
ha
powierzchni terenów o szczególnych walorach przyrodniczych, prawnie chronionych[8]. Plany na najbliższe lata, ale także już wprowadzone w życie mają za zadanie zalesienie
hałd
[8].
Wraz z zanikaniem wielkich drzew leśnych i naturalnych zbiorowisk roślinnych, zniknęły również sprzyjające faunie warunki bytowania. W wyniku dokonanej analizy warunków siedliskowych wyodrębniono szereg zespołów florystyczno-faunistycznych. Charakteryzują się one największymi wartościami przyrodniczymi w Świętochłowicach i mają ogromne znaczenie dla funkcjonowania ekosystemów otaczających wyróżnione zespoły[8].
Główne zespoły:
Fauna i flora
Skwer w Świętochłowicach-Piaśnikach
Flora Świętochłowic nie jest zbyt obfita[9]. Liczy ponad 300 gatunków roślin[9]. Dominują w mieście gatunki pospolite, ale można tu znaleźć również wiele okazów rzadkich i chronionych jak np.
bluszcz pospolity
,
kruszczyk błotny
,
kruszczyk szerokolistny
,
centuria pospolita
,
skrzyp olbrzymi
i inne.
Z waloryzacji przyrodniczej Świętochłowic wynika, że na terenie miasta odnaleziono około 260 gatunków zwierząt, z czego około 60 podlega ochronie prawnej[9].
Gatunki zwierząt występujące w mieście[9]:
- stawonogi:
biegacz
,
paź królowej
,
mieniak tęczowiec
,
tygrzyk paskowany
- płazy i gady:
zaskroniec
,
ropucha szara
i
zielona
,
traszka zwyczajna
i
grzebieniasta
,
ropucha paskówka
,
rzekotka drzewna
,
kumak nizinny
,
żaba trawna
,
jeziorkowa
i
wodna
- ptaki:
remiz
,
perkoz
,
perkozek
,
kokoszka
,
mewa śmieszka
,
rybitwa
,
kukułka
,
zimorodek
,
sójka
,
piegża
,
dzięcioł
- ssaki:
ryjówka aksamitna
,
kret
,
łasica
,
nietoperz
,
dzik
,
nornica ruda
Użytkowanie gruntów
W ogólnym areale gruntów miasta znaczący udział mają grunty zakwalifikowane jako innego przeznaczenia (tj. grunty pod szpitalami, szkołami, drogami, kolejami, pod stawami, grunty rekreacyjne), które stanowią 43% powierzchni miasta, grunty zadrzewione i zakrzewione stanowią 13,21%, a użytki rolne (w tym ogródki działkowe) 11,5% powierzchni miasta[10].
W strukturze użytkowania gruntów 14,3% powierzchni miasta stanowiły grunty pod zabudową mieszkaniową, natomiast udział gruntów pod zabudową przemysłową wynosił 9,83%[10].
Podział administracyjny
Mapa miasta z podziałem na dzielnice i głównymi ulicami
Dzielnice miasta zostały wytyczone Uchwałą nr XLVI/305/97 Rady Miejskiej[11] z dnia 22 grudnia 1997 roku, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 1998 roku. Ich granice administracyjne są określone i funkcjonują na podstawie uchwały, jako:
Niemniej w przeszłości granice obecnych dzielnic przebiegały odmiennie. Przykładowo większa, wschodnia część obecnej dzielnicy Zgoda (Kalina, Os. Nowowiejska, Góra Hugona) historycznie należy do Świętochłowic (Centrum), natomiast tereny na zachód od ul. Śląskiej (Zgoda właściwa) stanowiły część gminy
Nowy Bytom
. Z kolei Piaśniki wchodziły w skład gminy Lipiny. Ponadto na terenie obecnego miasta istniały w przeszłości inne kolonie robotnicze tj. Martinschacht, czy Kol. Kojejowa.
Na górę strony
Pochodzenie nazwy miasta
- od "świętego gaju", który miał się tu znajdować jeszcze przed XI wiekiem – na jego terenie składano ofiary
pogańskim bogom
- od słowiańskiego boga
Świętowita
- od przeznaczenia dochodów ze wsi na "święte cele" (na klasztor Premonstratensów we Wrocławiu)[]
- od
imienia słowiańskiego
Świętosław
(ewentualnie Świętochel lub Świętochla – być może pierwszy właściciel)
Na górę strony
Historia
Pierwsza wzmianka o Świętochłowicach pochodzi z 25 maja 1313. Istnieją też wcześniejsze zapisy jednak te dotyczą wyłącznie dzisiejszej dzielnicy miasta – Chropaczowa (z 21 lipca 1295). Na przestrzeni dziejów właściciele miasta bardzo często się zmieniali. Poszukiwania węgla na tym terenie rozpoczęły się z początkiem lat 20. XIX w. W 1825 firma
"Spadkobiercy Gieschego"
uruchomiła na terenie Lipin pierwszą kopalnię "Król Saul".
Od początku XX wieku powstało tu wiele polskich organizacji narodowych, politycznych, kulturalnych. We wrześniu 1939 W mieście nie były prowadzone żadne poważniejsze działania wojenne. Zajęcie Świętochłowic nastąpiło w nocy z 2 na 3 września. Na terenie miasta powstało filie obozów koncentracyjnych. Najbardziej znany był utworzony w 1943 r. obóz
Eintrachthütte
w dzielnicy Zgoda. Był on filią obozu
KL Auschwitz
, na terenie którego zginęło kilkaset więźniów[12]. 27 stycznia 1945 miasto zostało zajęte przez
Armię Czerwoną
. Natychmiast po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną ponownie otwarto
Obóz Zgoda
. Komendantem został
Salomon Morel
. W ciągu 300 dni istnienia obozu zmarło lub zostało zamęczonych do 2500 przetrzymywanych osób[13]. Obóz zlikwidowano 16 listopada 1945.
Do
1946
siedziba wiejskiej
gminy Świętochłowice
.
Na górę strony
Komunikacja
Układ komunikacyjny Świętochłowic, który wykształcony został na przełomie kilku stuleci, a głównie drugiego i trzeciego ćwierćwiecza XIX w., wzbogacony jest obecnie o odcinek
Drogowej Trasy Średnicowej
. Układ ten tworzą:
- fragment tranzytowej trasy kolejowej biegnącej z zachodu na wschód, pierwszej która powstała na Górnym Śląsku, łączącej niegdyś
Wrocław
,
Opole
,
Katowice
i
Mysłowice
, dziś zapewniającej Świętochłowicom poprzez węzły kolejowe w Katowicach i
Gliwicach
połączenia z Europą Zachodnią, Europą Południową i Europą Wschodnią oraz połączenie krajowe.
- sieć ulic z głównymi:
- przez Świętochłowice przebiegają także linie tramwajowe i autobusowe
KZK GOP
:
- tramwajowe: 7, 9, 10, 11, 17
- autobusowe: 6, 7, 13, 23, 39, 102, 144, 199, 201, 840, 870
- w nocy kursuje także linia 830
Ogółem długość dróg w 2005 r. wynosiła 78,59 km, z tego[14]:
- długość dróg wojewódzkich – 5,91 km (7,52%);
- długość dróg powiatowych – 23,28 km (29,62%);
- długość dróg gminnych – 49,40 km (62,86%).
Przez Świętochłowice przebiega
linia kolejowa nr 137
łącząca
Katowice
z
Legnicą
(2-torowa zelektryfikowana na odcinku
Katowice
-Rudziniec Gliwicki).
Dworzec
(istniejący od listopada 1845 do lat 90. XX wieku) mieścił się przy ul. Dworcowej w centrum miasta. Obecnie znajduję się tam tylko przystanek kolejowy.
W odległości około 35
km
na północ od Świętochłowic znajduje się
międzynarodowy port lotniczy Katowice-Pyrzowice
z asfaltobetonową
drogą startową
o długości 2800
metrów
i szerokości 60 metrów. W odległości do 100 km od Świętochłowic znajdują się jeszcze dwa międzynarodowe porty lotnicze:
port lotniczy Ostrawa
i
Airport Kraków
w
Balicach
.
Na górę strony
Religia
Kościół pw. św. Augustyna
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły[15]:
Katolicyzm
Protestantyzm
Na górę strony
Kultura i edukacja
Centrum Kultury Śląskiej o. Zgoda
W Świętochłowicach znajduje się 10
przedszkoli
, 7
szkół podstawowych
, 5
gimnazjów
oraz 6 szkół ponadgimnazjalnych (3
licea ogólnokształcące
, 2
licea profilowane
i jedno
technikum
elektroniczne). Poza tym istnieją także dwie szkoły policealne – zawodowe.
Najważniejszą instytucją z dziedziny kultury jest
Centrum Kultury Śląskiej
, które ma dwie filie w
Lipinach
i na
Zgodzie
. CKŚ zajmuje się organizowaniem i koordynowaniem wydarzeń kulturalnych w mieście oraz prowadzi warsztaty dla młodzieży. Inną instytucją organizującą kulturę w mieście jest
Muzeum Miejskie
, które promuje kulturę śląską, urządza wystawy i koncerty. W mieście jest 8 bibliotek. Inną ważną instytucją jest Młodzieżowy Dom Kultury, który jest organizatorem życia kulturalnego dla dzieci i młodzieży miasta.
W mieście odbywają się festiwale
bluesowe
oraz
jazzowe
. W CKŚ o. Zgoda cyklicznie mają miejsce wieczory kabaretowe, na których występują największe gwiazdy sceny kabaretowej. W początku września na "Skałce" odbywa się
Międzynarodowy Festiwal Polki
, na którym można zobaczyć i wysłuchać najlepsze zespoły muzyczne z Polski i świata oraz m.in. zespoły folklorystyczne i orkiestry dęte.
Miejska Biblioteka Publiczna im.
Juliusza Ligonia
wraz ze swymi 6 filiami prowadzi także działalność oświatową dzieci i młodzieży.
Od 2006 roku działa Grupa Artystów Nieprofesjonalnych "Grota" skupiająca na początku twórców świętochłowickich, a obecnie także z innych miast regionu.
Na górę strony
Sport
Na terenie miasta znajduje się tor motocrossowy oraz kompleks sportowy –
OSiR "Skałka"
, w którym są: stadion (do piłki nożnej i żużla), boisko boczne trawiaste i żwirowe, korty tenisowe, boiska do koszykówki, siatkówki i piłki ręcznej, tor speed rowerowy oraz wypożyczalnia kajaków na pobliskim stawie Skałka. W Lipinach znajduje się boisko tamtejszego Naprzodu (obecnie w remoncie). Do 2002 roku w Świętochłowicach istniał klub żużlowy.
W mieście działa, również "Świętochłowickie Stowarzyszenie Rowerowe FR Bonito" , które propaguje
kolarstwo grawitacyjne
. Grupa kilkunastu rowerzystów trenuje głównie na
Górze Hugona
.
Kluby sportowe:
Świętochłowiczanie uczestniczący w Igrzyskach Olimpijskich:
-
Amsterdam
1928
:
Teodor Peterek
(
piłka nożna
), Paweł Galus, Franciszek Pampuch,
Teofil Rost
,
Franciszek Tajstra
(wszyscy
gimnastyka
);
-
Berlin
1936
:
Klara Sierońska-Kostrzewa
(gimnastyka),
Hubert Gad
,
Ryszard Piec
,
Teodor Peterek
(piłka nożna);
-
Helsinki
1952
:
Ewald Cebula
(piłka nożna),
Gotfryd Gremlowski
(pływanie);
-
Melbourne
1956
: Małgorzata Błaszczyk-Wasilewska (gimnastyka);
-
Rzym
1960
:
Roman Lentner
(piłka nożna)
-
Tokio
1964
:
Gerda Bryłka-Krajciczek
,
Małgorzata Wilczek-Rogoń
(gimnastyka).
-
Montreal
1976
:
Leszek Skorupa
(podnoszenie ciężarów),
Barbara Wysoczańska
-
Innsbruck (zima)
1976
:
Kordian Jajszczok
(hokej)
-
Moskwa
1980
:
Barbara Wysoczańska
(floret – brąz)
Ścieżki rowerowe
Przez miasto przebiegają
ścieżki rowerowe
. Trasa składa się z 6 oddzielnych odcinków. Pięć odcinków posiada nawierzchnię asfaltową, a jeden znajduje się na drodze gruntowej i prowadzi na
Górę Hugona
.
Na górę strony
Polityka
Prezydentem Świętochłowic jest od 2000 roku
Eugeniusz Moś
wywodzący się z RS AWS (
Akcja Wyborcza Solidarność
), obecnie w KWW "Porozumienie Świętochłowickie". W 2002 wygrał on
wybory bezpośrednie
, w drugiej turze pokonując Michała Urbana. W Radzie Miejskiej zasiada 23 radnych (po 6 z okręgów: Centrum, Chropaczów, Lipiny-Piaśniki oraz 5 ze Zgody).
W
wyborach samorządowych
w 2006 wygrał w I turze
Eugeniusz Moś
uzyskując 62,35% głosów i pokonując Andrzeja Szatona (24,12%), Jana Szczęśniewskiego (8,15%) i Wiesławę Drynkorn (5,38%)[16]. Tym samym został prezydentem Świętochłowic na trzecią kadencję. W styczniu 2010 został zatrzymany przez funkcjonariuszy
ABW
[17], a następnie po przedstawieniu mu zarzutów korupcyjnych tymczasowo aresztowany[18]. Od tego czasu Urszula Gniełka zastępuje prezydenta miasta. W Radzie Miejskiej zasiada: 9 radnych z "Porozumienia Świętochłowickiego" (centroprawica), 8 radnych z "
Platformy Obywatelskiej
", 3 z "Ruchu Ślązaków" oraz po jednym z "
Prawa i Sprawiedliwości
", "
Lewicy i Demokratów
" i niezrzeszony, którzy tworzą "Klub Radnych Niezrzeszonych". Przewodniczącym Rady Miejskiej jest Andrzej Szaton, a jego zastępcami Ryszard Chojnacki i Andrzej Porada.
Na górę strony
Zabytki
Wpis do
rejestru zabytków
posiadają: zespół zabudowań walcowni na terenie dawnych
Zakładów Cynkowych "Silesia"
w Lipinach,
kościół ewangelicki pw. Jana Chrzciciela
, wieże wyciągowe szybów I i II
kopalni "Polska"
,
kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej
, zespół trzynastu witraży w
kościele św. Augustyna
, Krzyż Męki Pańskiej w Chropaczowie, organy w
kościele św. Augustyna w Lipinach
.
- Centrum:
- Chropaczów:
- Lipiny:
- Piaśniki:
- Zgoda:
Na górę strony
Przemysł i gospodarka
Pierwsze kopalnie pojawiły się w mieście już od 1826, natomiast huty od 1830. Przemysł górniczy w procesie restrukturyzacji już upadł, jednak hutniczy wciąż istnieje. Huty
Florian
i
Zgoda
działają do dziś. Po
hucie Silesia
pozostała jedynie zachodnia część kompleksu. Na terenie miasta funkcjonuje już z powodzeniem kilkanaście firm z udziałem kapitału zagranicznego. Poza tym w mieście istnieje fabryka kosmetyków "Pollena-Malwa", fabryka opon
Michelin
, fabryka silników
Volvo
, jedna z większych w Polsce firma spedycyjna – "Delta Trans", platforma
logistyczna
Yves Rocher – Polska
oraz wiele innych mniejszych firm, m.in. "Veldus", "Tyco Wterworks". W niedalekiej przyszłości powstanie Centrum Kapitałowe oraz wytwórnia ciastek "Lambertz".
Stworzony został także
Śląski Park Przemysłowy
(wspólnie z
Rudą Śląską
), gdzie ściągani są inwestorzy. Dobre umiejscowienie Świętochłowic, w centrum GOP, stanowi dobrą możliwość tworzenia nowych przedsiębiorstw. W mieście znajduje się wiele supermarketów, m.in.
Lidl
,
Carrefour
,
Tesco
,
Biedronka
. Handel i usługi w mieście obsługuje sieć placówek spółdzielczych oraz prywatnych. Kilkadziesiąt zakładów rzemieślniczych różnych branż zapewnia świadczenie podstawowych usług dla ludności. Na terenie miasta znajduje się 8 filii lub oddziałów różnych banków, które zapewniają obsługę finansową podmiotów gospodarczych i mieszkańców miasta.
Procesy restrukturyzacji górnictwa i hutnictwa spowodowały bardzo wysokie bezrobocie w mieście. Jednak w miarę, gdy w Polsce zmniejszało się bezrobocie także i w Świętochłowicach spadało, by w październiku
2008
osiągnąć najniższy poziom od kilku lat, czyli 9,2%[19]. Zmianę bezrobocie obrazuje grafika umieszczona poniżej.
Stopa bezrobocia w Świętochłowicach w kwartałach lat 2002-2009[19] |
---|
|
Na górę strony
Zasoby infrastruktury technicznej miasta
Gospodarka wodno-kanalizacyjna
Woda dla całego obszaru miasta dostarczana jest poprzez sieć magistralną Górnośląskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów w
Katowicach
do systemu wodociągowego miasta. Eksploatację sieci wodno – kanalizacyjnej Świętochłowic prowadzi Chorzowsko – Świętochłowickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. (ChŚPWiK Sp. z o.o.), które realizuje zadania z zakresu zaopatrzenia miasta w wodę, jak również odprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych oraz ich oczyszczania.
W 2005 roku długość sieci wodociągowej eksploatowanej w Świętochłowicach przez ChŚPWiK wynosiła 68 289,7 mb[14]. Świętochłowice posiadają rozbudowany system kanalizacji sanitarnej, deszczowej i ogólnospławnej. Długość sieci kanalizacyjnej miasta w 2005 roku wynosiła 84 622,8 mb[14].
Gospodarka odpadami komunalnymi
Świętochłowice posiadają nowoczesne (wybudowane w 1991 roku)
składowisko
odpadów komunalnych. Zarządzanie składowiskiem powierzono Miejskiemu Przedsiębiorstwu Komunalnemu Sp. z o.o., w której 100% udziałów posiada gmina Świętochłowice.
Składowisko zlokalizowane jest w zachodniej części miasta Świętochłowice, na terenie wyrobiska hałdy hutniczej
huty „Florian”
. Składowisko składa się z ośmiu komór. Powierzchnia całego terenu przeznaczonego na składowisko wynosi 12,17 ha, z czego same kwatery składowania odpadów zajmują powierzchnię 7,076 ha[14].
Wśród dostarczanych na wysypisko odpadów komunalnych dominują niesegregowane (zmieszane) odpady, wytwarzane w większości w gospodarstwach domowych, które stanowią 89,2% wszystkich dostarczanych odpadów[14].
Na terenie składowiska w tym roku planowana jest budowa nowoczesnej linii do segregacji odpadów komunalnych. Dzięki temu na wysypisko trafi mniej odpadów i docelowo znajdzie tu zatrudnienie ok. 40 osób[14].
Ciepłownictwo
Głównym producentem energii cieplnej dla Świętochłowic jest
Elektrociepłownia Chorzów
"Elcho". Zadania w zakresie przesyłu i dystrybucji energii cieplnej dla celów grzewczych i ciepłej wody użytkowej oraz produkcji ciepła w źródłach własnych realizuje Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej Katowice S.A.
W 2005 roku spółka na terenie miasta zarządzała siecią ciepłowniczą o łącznej długości 32 915 m w tym sieci magistralnej wysokoparametrowej 21 311 m oraz niskoparametrowej 11 604 m. Spółka eksploatowała na terenie miasta 6 kotłowni lokalnych, w których produkowała 9 069,7 GJ[14].
Gazownictwo
Na terenie miasta Świętochłowice eksploatację sieci gazowej prowadzi Górnośląska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w
Zabrzu
– Rozdzielnia Gazu w Świętochłowicach. Długość sieci gazowej w mieście w roku 2005 wynosiła 94 948 mb[14].
Telekomunikacja
W
2005
roku w Świętochłowicach funkcjonowało 25 central telefonicznych o łącznej pojemności ok. 15000 abonentów, wykorzystywanych w 80%[14]. W ostatnich latach w Świętochłowicach nastąpiła wyraźna dynamika w rozwoju telekomunikacji i jej dostępności dla mieszkańców (np. w 1995 r. były 3 centrale telefoniczne o pojemności 5680 w 100% abonenci wykorzystywali te możliwości)[14].
Na górę strony
Pomniki i tablice pamiątkowe
- Grób zbiorowy ofiar
III powstania śląskiego
- Tablica upamiętniająca miejsce pracy i śmierci więźniów podobozu
Auschwitz-Birkenau
na terenie
obozu "Zgody"
w latach 1942-45
- Grób Witolda Kossobudzkiego pierwszego dyrektora
Muzeum w Świętochłowicach
- Grób
Józefa Trojoka
uczestnika powstań śląskich i akcji
plebiscytowej
- Głaz z tablicą upamiętniający poległych w walkach o społeczne i narodowe wyzwolenie
- Tablica upamiętniająca miejsce, w którym w dniu
6 maja
1921
roku zginęli w walce o polskość ziemi śląskiej Wojciech Stokłosa i
Henryk Dyga
- Pomnik poświęcony poległym w latach
1919
-
21
oraz ofiarom
faszyzmu
i
stalinizmu
- Grób księdza
Józefa Michalskiego
, pierwszego proboszcza w
Lipinach
- Grób księdza dziekana
Wincentego Muschallika
, duszpasterza i proboszcza parafii
pw. św. Augustyna
- Grób
Augustyna Świdra
, współzałożyciela "Sokoła" w
Lipinach
, poety, publicysty i redaktora "Polaka", czynnego uczestnika
I
i
II powstania śląskiego
- Mogiła
Tytusa Jaszkowskiego
, wybitnego działacza "Sokoła", uczestnika
Powstań Śląskich
, działacza ruchu oporu w czasie
II wojny światowej
- Grób
Augustyna Czarnynoga
, porucznika Powstań Śląskich, kronikarza Lipin Śląskich, działacza społecznego
- Grób
Kacpra Grzomby
, działacza narodowego i kulturalnego, aktywnego uczestnika "Sokoła" w Lipinach, uczestnika akcji plebiscytowej i III Powstania Śląskiego
- Grób dr med.
Antoniego Bukowego
, uczestnika ruchu oporu w czasie II wojny światowej
Na górę strony
Ludzie urodzeni w Świętochłowicach
Lista osób urodzonych w Świętochłowicach, które mają biogram na stronach Wikipedii:
Na górę strony
Zobacz też
Na górę strony
Przypisy
- ↑
Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym, stan 31.12.2009
- ↑ 2,0 2,1 2,2 UM Świętochłowice:
Informacje o mieście
(
pol.
). [dostęp 18 czerwca 2009].
- ↑ początkowo miały je otrzymać
1 stycznia
1940
, lecz uniemożliwiła to wojna
- ↑ UM Świętochłowice:
Jak powstały Świętochłowice
(
pol.
). [dostęp 18 czerwca 2009].
- ↑ Ireneusz Budzyński:
Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.
. Warszawa:
Główny Urząd Statystyczny
, 2010-08-20.
ISSN
1505-5507
. (
pol.
)
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Klimat. W: Gmina Świętochłowice: Program ochrony środowiska dla gminy Świętochłowice. S. 13. ISBN
[1]
.
- ↑ Ochrona ziemi i gleb. W: Gmina Świętochłowice: Program ochrony środowiska dla gminy Świętochłowice. S. 71. ISBN
[2]
.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 UM Świętochłowice:
Przyroda miasta Świętochłowice
(
pol.
). [dostęp 19 czerwca 2009].
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 UM Świętochłowice:
Flora i fauna
(
pol.
). [dostęp 19 czerwca 2009].
- ↑ 10,0 10,1 Użytkowanie gruntów. W: UM Świętochłowice: Lokalny program rewitalizacji obszarów miejskich miasta Świętochłowice na lata 2007-2015. S. 14. ISBN
[3]
.
- ↑ BIP Świętochłowice:
Uchwała Rady Miejskiej nr XLVI/305/97
(
pol.
). [dostęp 19 czerwca 2009].
- ↑ Adam Dziurok: Obozowe dzieje Świętochłowic Eintrachthütte-Zgoda. Katowice-Świętochłowice: IPN, 2002, s. 44. .
- ↑ Adam Dziurok: Obozowe dzieje Świętochłowic Eintrachthütte-Zgoda. Katowice-Świętochłowice: IPN, 2002, s. 57. .
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 14,5 14,6 14,7 14,8 14,9 Zasoby infrastruktury technicznej. W: UM Świętochłowice: Lokalny program rewitalizacji obszarów miejskich miasta Świętochłowice na lata 2007-2015. Ss. 24-30. ISBN
[4]
.
- ↑ UM Świętochłowice:
Kościoły
(
pol.
). [dostęp 18 czerwca 2009].
- ↑
Strona Eugeniusza Mosia
. [dostęp 2009-01-20].
- ↑
Komunikat
. swietochlowice.pl, 21 stycznia 2010. [dostęp 23 stycznia 2010].
- ↑
Prezydent Świętochłowic za kratami
. gazeta.pl, 22 stycznia 2010. [dostęp 23 stycznia 2010].
- ↑ 19,0 19,1
dane dotyczące bezrobocia
Bibliografia
- Rocznik Świętochłowicki – praca zbiorowa
- Spacerując po Świętochłowicach –
Marian Piegza
, Iwona Szopa,
- Świętochłowice we wspomnieniach mieszkańców – Bożena Roter, Dorota Wichura
- Wydarzyło się w Świętochłowicach w latach 1961-1998 –
Marian Piegza
,
- Świętochłowice i świętochłowiczanie –
Marian Piegza
,
ISSN
1734-9087
- Świętochłowiczanie –
Marian Piegza
,
- Dawne Świętochłowice –
Marian Piegza
,
- Sól tej ziemi, czyli świętochłowickie rodziny –
Marian Piegza
,
- Samorząd komunalny Świętochłowic i powiatu Świętochłowickiego – Danuta Sieradzka,
Na górę strony
Linki zewnętrzne