Złotnictwo
ZłotnictwoŚw. Eligiusz w warsztacie - patron złotników. Złotnictwo – rzemiosło artystyczne zajmujące się wytwarzaniem wyrobów ze
złota
,
platyny
,
srebra
,
stopów
,
metali szlachetnych
,
kamieni szlachetnych
oraz innych drogocennych materiałów. Termin jubilerstwo, dotyczący głównie czasów nowszych, obejmuje przede wszystkim wyrób klejnotów i ozdób ze
złota
,
srebra
i
kamieni szlachetnych
. W starożytności złotnictwo obejmowało głównie wytwarzanie luksusowych przedmiotów codziennego użytku (świeczniki, srebrne zastawy, szkatułki, wazony, figurki), różnego typu ozdób (diademy, naszyjniki, brosze, klamry,
naramienniki
, pierścienie), oraz przedmiotów służących kultowi religijnemu (złote lub srebrne
relikwiarze
,
monstrancje
, kielichy,
puszki
,
pateny
). Od XIII wieku w Europie Zachodniej, a od XIV wieku w Polsce działalność
warsztatów złotniczych
została ujęta w struktury
cechowe
, które w późniejszym czasie wprowadziły obowiązek oznaczania wyrobów
znakiem złotniczym
(
puncą
). Techniki stosowane do zdobienia i wykańczania wyrobów metalowych: -
złocenie
(galwanizacja) – pokrywanie metalu, zazwyczaj srebra, miedzi lub brązu cienką warstewką złota;
-
puncowanie
– opracowanie powierzchni przedmiotów
puncami
w celu uzyskania wyrazistości dekoracji;
-
repusowanie
(trybowanie) – wykuwanie na zimno
puncami
lub młotkami odpowiedniej formy na przedmiocie;
-
grawerowanie
– wykonywanie na powierzchni przedmiotów zarysów liter, cyfr, stempli, oraz innych form;
-
cyzelowanie
– ostateczne wykończenie powierzchni przedmiotu poprzez usunięcie naddatków metalu, wygładzenie niezdobionych miejsc oraz dopracowanie ostatecznego kształtu przedmiotu przez użycie różnego typu dłut i pilników;
-
filigran
– wykonanie fragmentu lub całego przedmiotu z cienkich złotych lub srebrnych drucików;
-
granulacja
– wykonywanie ornamentów z bardzo drobnych złotych lub srebrnych kuleczek (tzw. granulek), nalutowywanych na powierzchnię przedmiotów, częste uzupełnienie
filigranu
;
W Polsce istnieje obligatoryjne
prawo probiercze
, zgodnie z którym wyroby jubilerskie muszą być ocechowane w państwowym urzędzie probierczym. -
Platyna
– w stanie czystym metal szarobiały, miękki, ciągliwy i kowalny, topi się w temperaturze 1775 stopni Celsjusza. Jej
ciężar właściwy
wynosi 21,5. Do wyrobu biżuterii używa się stopów próby 0,950 . Doskonale nadaje się do oprawy
diamentów
.
-
Złoto
– metal koloru żółtego, ciągliwy i miękki, o silnym połysku, używany najczęściej do wyrobu biżuterii w stopach ze
srebrem
i
miedzią
.
Złoto
jest dużo łatwiejsze w obróbce, ma też niższą temperaturę topnienia. Dla wyrobów złotych przyjęto próby: 0,960 0,750 0,585 0,500 0,375 i 0,333.
- Stosunkowo tanim metalem jest
srebro
i jako takie chętnie używane do oprawy
bursztynu
.
W Polsce istnieje ponad cztery tysiące podmiotów gospodarczych zajmujących się wytwarzaniem i obrotem wyrobami z metali i
kamieni szlachetnych
. Największa ich ilość znajduje się na terenie
Trójmiasta
. Tam też organizowane są co roku Międzynarodowe Targi Bursztynu Ambermart oraz Międzynarodowe Targi Bursztynu, Biżuterii i Kamieni Jubilerskich Amberif.
Bibliografia- S. Kozakiewicz, Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa, PWN,
2005
.
- Michał Gradowski, "Dawne Złotnictwo - technika i terminologia", P.W.N. Warszawa 1984
-
Kazimierz Maślankiewicz
"Kamienie szlachetne", Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa 1982
Inne hasła zawierające informacje o "Złotnictwo":
Przegląd technik zdobniczych
...
Itr
...
Tytan (pierwiastek)
...
Węgiel (pierwiastek)
...
Katedra św. Piotra i Najświętszej Marii Panny w Kolonii
...
Artysta
...
Władysław Łoziński
XVIII wieku (1875)Sztuka lwowska w XVI i XVII wieku : architektura i rzeźba (1889)Złotnictwo lwowskie w dawnych wiekach : 1384-1640 (1889)
Życie polskie w dawnych wiekach (1907)
...
Emalia
przejrzystą i o różnej grubości. Uzyskiwano efekty bardziej malarskie. BibliografiaM. Gradowski, Dawne Złotnictwo, Warszawa 1984Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2006 ...
Bazylika św. Marka w Wenecji
...
Intaglio
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Złotnictwo":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|