Komosa piżmowa
Komosa piżmowa | Gatunek leczniczy |
| Gatunek trujący |
Komosa piżmowa, komosa meksykańska, herbata jezuicka (Chenopodium ambrosioides
L.
) –
gatunek
rośliny jednorocznej
należący do rodziny
komosowatych
. Pochodzi z
Meksyku
. W Europie i w Polsce jest czasami uprawiana, jej zdziczałe formy można niekiedy spotkać w środowisku naturalnym (
gatunek zawleczony
). Status gatunku we
florze Polski
:
efemerofit
. Charakterystyka-
Łodyga
- Stosunkowo gruba łodyga, wzniesiona i rozgałęziająca się. Cała jest lepka, pokryta gruczołowymi włoskami. Cała roślina wydziela cytrynowy zapach.
-
Liście
-
Podłużnie lancetowate
liście na spodniej stronie są lepkie i pokryte gruczołowymi włoskami. Górne liście są całobrzegie, dolne w niewielkim stopniu ząbkowane.
-
Kwiaty
-
Kwiatostan
złożony, wyrastający na łodyżkach w kątach liści. Drobne, zielonawe kwiaty, wyrastają w kłębikach, które z kolei tworzą pozorne
grono
.
Okwiat
podczas dojrzewania silnie grubieje i otacza nasiono. Kwitnie od czerwca do lipca, jest
wiatropylna
.
-
Owoc
- Drobne, spłaszczone
orzechy
otoczone stulonym okwiatem.
-
Biotop
, Wymagania
- Rośnie na przydrożach, śmietniskach, rowach, polach uprawnych. Jest
rośliną ruderalną
.
-
Roślina trująca
- Pędy nadziemne i owoce wydzielają trujące dla zwierząt i ludzi
olejki eteryczne
, składające się m. in z askarydolu,
limonenonu
i innych
terpenów
. U
bydła
objawami
zatrucia
są: utrata apetytu, chwiejny chód, obniżenie ciśnienia krwi, wreszcie zapaść. U
koni
powoduje tratę apetytu, nieskoordynowane ruchy, drgawki, niemożność przełykania, spadek ciśnienia krwi, zapaść.
Zastosowanie-
Roślina lecznicza
:
-
Surowiec zielarski
:
ziele
(Chenopodii anthelminthici), olejek komosowy (Oleum Chenopodii).
- Działanie: olejek eteryczny ma działanie przeciwrobaczycowe – używa się go do zwalczania
owsików
,
glisty ludzkiej
,
tęgoryjca dwunastnicy
. Poraża on mięśnie
robaków
, umożliwiając wydalenie ich wraz z
kałem
. Jednak łatwo o przedawkowanie, prowadzące do zatrucia. Podaje się go razem z silnym środkiem przeczyszczającym. Nieumiejętne stosowanie może doprowadzić do uszkodzenia nerek, wątroby,
głuchoty
, drgawek, a nawet śmierci.
- W Meksyku i innych krajach Ameryki Łacińskiej komosa piżmowa jest używana jako
przyprawa
, pod nazwą epazote.
- Wchodziła w skład niektórych
kosmetyków
. Obecnie zabronione jest jej użycie do tego celu.
- Dawniej stosowano
napar
z ziela komosy i olejek komosowy do leczenia chorób skóry i
chorób wenerycznych
.
Bibliografia- Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. .
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. .
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. .
Inne hasła zawierające informacje o "Komosa piżmowa":
Ryż
...
Alergia
...
Dynia
...
Gluten
...
Roślina ruderalna
...
Kategoria:Warzywa
...
Antocyjany
...
Komosa wielonasienna
...
Komosa wielkolistna
...
Komosa trójkątna
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Komosa piżmowa":
31. Budżet rodziny (plansza 22)
...
18. Biznesplan (plansza 28)
...
11. Finanse przedsiębiorstwa (plansza 19)
...
|